Bunlar ortasında iki mevzu öne çıktı: Birincisi: Çin ile yapılacak bir mutabakatla Türkiye’nin dolar gereksiniminin karşılanacağı, Çin ile özel ilgilerin gelişeceği, Türk dış siyasetinde eksen kayması yahut değişikliği manasına gelecek yeni bir devir için sayfa açılacağı yorumu.. İkinci ise, Karadeniz’de güçlü doğalgaz rezervinin bulunduğu haberi.
Bloomberg TV bu haberi evvelki gün paylaştı. Cumhurbaşkanı’nın açıklayacağı “müjde”nin Karadeniz’de doğalgaz bulunduğuna ait olacağını, birden fazla kimse genel kanaat olarak söz etti. Şayet öbür bir sürpriz açıklamayla karşılaşmazsak, doğalgaz rezervi, Türkiye’nin karasuları içinde, Tuna Deltası diye anılan yerde bulunuyor.
Haritada ok ile işaretlenmiş yer. Güç ile ilgili kaynaklardan aldığımız habere nazaran, Fatih sondaj gemisi, bir ayı bulmayan sondaj çalışmaları sonucu, Tuna Deltası’nda doğalgaz rezervleri saptadı. Bu bölgenin aşağısında ise Yassıhöyük-1 diye işaretlenmiş yabancı şirketlerin sondaj yaptığı yer bulunuyor.
Tuna deltası olarak konumlanan bölge Zonguldak Ereğli açıklarına denk geliyor. Lakin Karadeniz’deki karasularımızın ise dış hudut bölgesine yakınlığı göze çarpıyor. Güç Bakanı Fatih Dönmez, 20 Temmuz’da toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda sondaj gemisi Fatih- 1 için “Karadeniz’deki birinci sondajına Tuna-1 lokasyonunda başladı. Türkiye’nin güç bağımsızlığı için denizlerimizin her bir metrekaresini karış karış arayacağız. Varsa kesinlikle bulacağız” açıklamasını yapmıştı.
Fatih-1 sondaj gemisi de gemilerin denizlerde bulundukları yeri gösteren Deniz trafiği sitesinden arandığında Fatih’in kelam konusu bölgede Tuna Deltası’nda bulunduğu görülüyor.
(www.marinetraffic.com/tr/ais/home/shipid:371651/zoom:14) Bulunan doğalgaz rezervinin zenginliği/ büyüklüğü, kalitesi konusunda bir bilgi alamadık. Şayet Cumhurbaşkanı bu muştuyu açıklayacaksa, bunları öğreneceğiz.
Umarız Cumhurbaşkanı bizim bu haberimizi “yalanlamak” için muştusunu değiştirmez, esprisiyle, bir iki noktaya daha değinelim: Aslında olağan olarak bakanın açıklaması gereken haberi (yine ihtiyat hissesi bırakarak), müjde diye Cumhurbaşkanı’nın üstlenmesi de tartışma konusu oluyor. Gaz bulunduysa, ne vakit, nasıl çıkartılacağı, yabancı paydaşlık olup olmayacağı, Türkiye’nin hissesine ne düşeceği, yılda ne kadar gereksinimimizi karşılayacağı, bütün bunlar soru işareti. Olağan müjdenin hakikaten iktisada değerli katkıda bulunacak çapta bir nitelik taşıyıp taşımayacağı da tartışılacak. Fakat iktidarın ülkeye iyi haberler vermek muhtaçlığı her zamankinden büyük.
Cumhurbaşkanı da bu nedenle, ülkenin her şeyinden 1 no’lu sorumlusu olarak, şimdi tam olarak bilinmeyen doğalgaz rezervini açıklamayı üstlendi. Güç uzmanları rezervin ölçüsünü bu açıklama ile öğreneceğimiz fikrinde.
TEMEL ZENGİNLİK GAZ HİDRAT KAYNAKLARINDA
Karadeniz bilhassa gaz hidrat kaynakları bakımından çok varlıklı. Gaz hidratlar, doğalgaz – su ve metan karışımından oluşan donmuş, kristal yapılı katı halde bulunur. 1 metreküp gaz hidrattan, teknolojik teknikle çözüldüğünde 134 metre küp doğalgaz elde edileceği belirtilir.
Ama gaz hidratları katı halde çıkartıp dönüştüremiyorsunuz. Bulunduğu deniz altında (veya kara bölgelerinde) doğal gazı elde etmeniz gerekiyor.
Bu teknolojik bir tahlil bekliyor. Çin, Almanya, ABD ve Japonya bu emelle yeni teknolojiler üzerinde uzun vakittir çalışıyorlar ve bir yıl içinde gaz hidratı doğal gaza dönüştürecek tahlilin bulunacağı belirtiliyor.
Tıpkı kaya gazı teknolojisi üzere, gaz hidrat teknolojisinin de yeni bir ihtilal yaratması bekleniyor. Gaz hidrat konusu üzerinde çalışan bir güç uzmanı, “2022’de bu teknoloji devreye girer. Türkiye temel o vakit büyük bir zenginliğe sahip olacak ve 30- 40 yıllık kendine kâfi bir güç kaynağına sahip olacak” dedi.
Gaz hidrat kaynaklarının altında doğal gaz rezervleri de bulunuyor ve gaz buralardan dışarıya sızıyor.
Cumhuriyet
