Bergama Kozak bölgesinin en değerli geçim kaynaklarından çam fıstığında üretimin giderek düşmesi üzerine 18 Mart 2019’da Türkiye Ormancılar Derneği ile işbirliği protokolü imzalayan İzmir Büyükşehir Belediyesi, bölgedeki çalışmalarını tekrar başlattı. Kozak Yaylası’nda son 10-12 yılda fıstık çamında görülen randıman düşüklüğünün nedenlerini tespit etmek ve tahlil bulmak için başlatılan proje, pandemi nedeniyle verilen kısa ortadan sonra yine sürat kazandı. Bölgeye iki hava kirliliği ölçüm istasyonuyla iki meteoroloji istasyonu kuran Büyükşehir, çam fıstığında randıman düşüklüğüne neden olan tüm olasılıkları göz önünde tutarak kapsamlı bir çalışma yürütecek.
METEOROLOJİK RİSKLERE AIT BIRINCI VERİLER
Toprak, yağmur suyu ve yaprak örneklerinin tahlili, hastalık, böcek bilimi, polen, hava kirliliği ve meteorolojik nedenlere ait araştırmaların yapılmasının hedeflendiği proje kapsamında bugüne dek kıymetli adımlar atıldı. Kozak Yaylası Karaveliler ve Aşağıbey mahallelerinde olmak üzere iki hava kirliliği ölçüm istasyonu, Göbeller ve Hacıhamzalar mahallelerinde olmak üzere ise iki meteoroloji istasyonu kuran Büyükşehir, randıman düşüklüğüne neden olabilecek meteorolojik risklere ait birinci dataları de almaya başladı.
TÜM OLASILIKLAR GÖZ ÖNÜNE ALINIYOR
Projenin bütçesinin büyük kısmını oluşturan hava kirliliği ölçüm ve meteoroloji istasyonlarının İzmir Büyükşehir Belediyesi sayesinde kurulduğunu söyleyen Çankırı Karatekin Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Üyesi ve Türkiye Ormancılar Derneği Idare Konseyi Üyesi Prof. Dr. Sezgin Özden “Bu projeyi evvelkilerden ve öteki kurumların yürüttüğü projelerden ayıran en kıymetli tarafı, tüm olasılıkları göz önüne almamız. Mevcut projeler yalnızca böceğe ağırlaşmış durumda. Lakin biz iklim değişikliğinin de kıymetli bir tesirinin olduğunu düşünüyoruz. Elbette böcekle gayret için geliştirdiğimiz sistemler var ve yakın vakitte uygulamaya başlayacağız. Yürüttüğümüz sosyoekonomik araştırmayla da bölgenin toplumsal, kültürel ve ekonomik durumu nu tahlil edecek, sorunun köylerimizde neden olduğu ekonomik sonuçları bu halde anlayacağız. Sosyoekonomik tahlil çalışması küçük bütçeli fakat elde ettiğimiz datalar sorunun tahlili açısından çok değerli olacak. Bu kapsamda üreticiler, köylüler, işletme sahipleri ve kooperatiflerle görüşmeler yaptık. Fıstık üretiminin biyofizik, ekonomik, kültürel ve teknik boyutlarını da anlayıp aksayan yerlere müdahale etme bahtımız olacak” dedi.
KOZALAKLAR TOPLANDI
Ormancılık, etraf ve iklim hususlarında farklı kollardaki birçok akademisyenin birlikte çalıştığı proje kapsamında 2020 yılı Şubat ayında kozalak zararlısı “çam kozalak emici böceği” kışlama alanları ve tuzaklama için arazi çalışmaları tamamlandı. 2020 yılının Mart ayında kozalak ve tohum özellikleri hakkında yapılacak çalışma için Kozak Yaylası’nın her mahallesinde belirlenen alanlarda kozalaklar toplandı. Çalışmalar sonucunda hastalık yahut ziyanlı, iklim değişikliği, hava kirliliği, madencilik ve bunun üzere ihtimallerden hangisi yahut hangilerinin randıman düşüklüğüne neden olduğu tespit edilecek ve bu tespitler ışığında tahliller üretilmeye çalışılacak.
Cumhuriyet
