İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (İESOB) Lideri Zekeriya Keyifli, “Ramazan ayı prestijiyle pek çok meslek kolunda faaliyeti durdurma yahut sonlandırma önlemleri uygulanıyor. 17 Mayıs’a kadar yeme içme bölümü tekrar paket servise döndü. Kahvehane, kafe, çay bahçesi, internet kafe, düğün salonu, hamam, sauna, hoşluk merkezi salonları üzere işyerleri ise kapalı olacak. Sonlandırmaların sürdüğü bir süreçte esnaf bölümüne yönelik dayanakların de devam ettirilmesi gerekiyor” dedi.
Son önlemlerin esnafın belini biraz daha büktüğünü belirten Keyifli, “Bir yılı aşkın müddettir yaşanan süreçten olumsuz istikamette en fazla esnaf sanatkarlarımız etkilenmiş, mevcut problemleri daha da ağırlaşmıştır. Faaliyetlerimiz durdurulmuş yahut sonlandırılmış, çalışabilen üyelerimiz ise insanların tüketimlerini kısması nedeniyle büyük iş kaybına uğramışlardır.” tabirini kullandı.
ESNAFIN BEKLENTİLERİ
Son önlemlerin yeni takviyelerle birlikte hayata geçirilmesini isteyen Keyifli, esnafın beklentilerini şöyle sıraladı:
– Kısa çalışma ödeneğinin sonlandırılması yanlış olacaktır. Dallara yeni kapanma tedbirleri getiriliyorsa, kısa çalışma ödeneğinin de uzatılması gerekir ki, üyelerimiz de yanlarında çalışanlara kol kanat germeye devam etsin.
– Üyelerimiz gelecek derdi yaşamaktadır. Esnaf sanatkarlar nakdi yardımlardan gereğince yararlanamadı, kredilerle borçlandı, iş potansiyelini kaybetti, borcu borçla öder hale geldi. Kirasını, vergisini, elektriğini vb ödemelerini yerine getiremiyor. Üstelik sürecin ne vakit biteceğini de kimse bilmiyor. Salgın bitse bile bu badirelerin akabinde esnafın kendine gelebilmesi çok güç olacaktır.
Bu kaidelerde, devletin esnaf kesitine uygun kurallarda finans takviyesi sağlaması elzemdir. Üyelerimiz yine ayağa kalkabilmek için, bir kaç yıl geri ödemesiz, uzun vadeli, düşük faizli bir toparlanma takviyesine muhtaçlık duymaktadırlar.
– Sokağa çıkma yasaklarının olduğu günlerde, hipermarketlerin sokak ortalarına kadar giren şubelerinin çalışması haksız rekabet yaratmaktadır. Hafta sonu kısıtlamalarında fırın, kasap, manav, şarküteri üzere temel muhtaçlıkları satan kimi işyerlerimiz açıkken öbür üyelerimiz çalışamamaktadır. Meğer 3 harfli mağazalar olarak tabir edilen bu şubelerde, ayakkabıcı, tuhafiyeci üzere çalışmasına müsaade verilmeyen esnafımızın eserleri de satılabilmektedir.
Teklifimiz, kısıtlamalı günlerde bu mağazalarda da temel gereksinim dışında kalan tüm eserlerin satışının (alkollü içkilerde olduğu gibi) yasaklanmasıdır. İşyerini açamayan üyemizin sattığı eserler, hudutlu günlerde bu mağazalarda da satılmamalı, yasaklar adil biçimde uygulanmalıdır.
– Neredeyse işyeri kirasına yakın bedellere ulaşan katı atık faturalarına artık kesin bir tahlil getirilmelidir. Katı atık devletin koyduğu bir bedeldir. Katı atık bedelinin alışveriş merkezi yahut hastane üzere büyük kapasiteli yerlerden alınması olağandır. Lakin paklık vergisi veren ve işyeri uzun müddettir kapalı olan küçük işletmenin yahut ayakkabı satan bir esnafın katı atık bedelinden ya muaf tutulması ya da sembolik bir ödeme yapması daha gerçek olacaktır.
– Sokağa çıkma yasağı ve seyahat kısıtlamaları nedeniyle yurt içi ve yurt dışı piyasalarında oluşan talep daralmasından dolayı pek çok meslek kolu kıymetli iş kaybına uğramakta, üretimin daralması / arz talep uyuşmazlığı üzere nedenlerle hammadde tedariklerinde büyük problemler yaşanmaktadır.
Cumhuriyet