‘Kadınlar çok konuşuyor’ kelamları nedeniyle büyük reaksiyon çeken Tokyo Olimpiyatları Tertip Komitesi lideri Yoşino Mori ülke içinde ve dışında artan baskı karşısında istifa ettiğini açıkladı.
Mori, bir toplantı sırasında bayanları küçük düşürücü kelamlar söylemiş, akabinde dilediği özür ise samimi bulunmamıştı.
Muhalefetteki partilerin bayan milletvekillerinden olimpiyat oyunları gönüllülerine kadar halkın büyük kesitinden reaksiyon gören eski başbakanlardan 83 yaşındaki Mori, geçen hafta katıldığı bir komite toplantısında “Kadınlar çok konuşuyor ve toplantılar uzadıkça uzuyor. Bu çok hudut bozucu ” demiş, toplantıda bulunan başka delegeler ortasında da bu yoruma gülenler olmuştu.
Mori’nin bu kelamlarına reaksiyon gecikmedi.
Şu an Avustralya Açık Tenis Turnuvası’nda oynayan ve Olimpiyatlarda Japonya’yı temsil etmesi beklenen ünlü Japon tenisçi Naomi Osaka da Mori’nin kelamlarını “cahilce” olarak niteledi.
3 milyar dolarlık sponsorlukla Tokyo Olimpiyatları’nın en büyük destekçilerinden biri olan Japon otomotiv devi Toyota ise yaptığı açıklamada Mori’nin kelamlarını “gerçekten üzücü” bulduklarını söyledi.
Mori’ye reaksiyon olarak Tokyo metropol hükümetine 1000’den fazla şikayet başvurusu geldiği açıklanırken Tokyo Olimpiyatları için çalışan binlerce istekli içinden yüzlercesi de Mori’nin Olimpiyat ruhunu temsil etmeyen bu kelamları nedeniyle istifa etmeye başladı.
Bir kamuoyu araştırmasına nazaran toplumun yüzde 60’ı tarafından “göreve layık olmadığı” için eleştirilen Mori evvel istifa etmemiş, olayın kapanması için özür dilemişti.
Milletlerarası Olimpiyat Komitesi (IOC) de bu özrün durumu yatıştıracağını ummuştu.
Lakin son olarak Tokyo’nun bayan Valisi Yuriko Koike’nin, Mori’nin kelamları ile ilgili gerçekçi bir açıklama yapılana dek IOC ile yapılacak olan toplantıya katılmayacağını söylemesi karşısında IOC de yeni bir açıklama yaparak Yoşiro Mori’yi kınadı.
Hesap verebilirliği olmayan eski jenerasyon
Japon toplumsal medyasında süratle yayılan “rougai” (genç, çalışan ancak ülke idaresinde kelam sahibi olmayan Japonlar’ın, yaşlı ve seçkin siyasetçi sınıfına duyduğu öfke) etiketinden de anlaşılacağı üzere olay Mori ve yaptığı gaf ile sonlu değil. Yansılarını gösteren bayan hakları savunucuları, aslında Mori’nin yaptığı gafın, Japonya’da bayanlarla ilgili daha büyük bir sorunu işaret ettiği konusunda hemfikirler. Bahisle ilgili ulusal ve memleketler arası basına konuşan uzmanlardan Tokyo Üniversitesi sosyoloji profesörlerinden Kaori Hayaşi, bu durumu olağan sayan ve ülkede işlerin bu türlü yürüdüğüne inanan Mori ve etrafındaki eski jenerasyon siyasetçilerin hesap verme korkusu olmadan bu türlü kelamlar sarf etme cüreti bulmasını eleştiriyor. Hayaşi, “Fırtına dinince tekrar bildiklerini okumaya devam edebilecekler. Zira alışık oldukları kültür bu” diyor. 2000-2001 yılları ortasında kısa bir müddet başbakanlık yapan Yoşiro Mori, gençliğinde rugby oyuncusu iken aileden gelen geleneğe uyarak siyasete atılmış biri. Mori, büyük reaksiyon çeken kelamlarından sonra eşinden, kızından ve kız torunundan azar işittiğini söyledi. Japonya’da bayanların siyasetten iktisada toplumun tüm alanlarında temsil oranı öbür gelişmiş ülkeler düzeyinin çok altında. Kadın-erkek eşitliği konusunda ülkeleri sıralayan Dünya Ekonomik Forumu Cinsiyet Uçurumu endeksinde Japonya 153 ülke ortasından 121.ci olarak tarihindeki en makus sırayı elde etti. Japonya’da parlamentonun yalnızca yüzde 10’unu, borsaya kayıtlı şirketlerin ise yalnızca yüzde 5’ini bayan yöneticiler oluşturuyor. Yoşiro Mori’nin yerine gelmesi beklenen isim olan Saburo Kawabuchi de Mori üzere seksenli yaşlarını süren bir isim. Evvelce Japonya Futbol Birliği başkanlığını yapmış olan ve kendi de eski bir atlet olan Kawabuchi şu an atletler için kurulan Olimpiyat Köyü’nün başkanlığını yapıyor. Yoşiro Mori’nin gafı karşısında şu ana dek konuşmayan ve kendisi de popülerliğini süratle kaybetmekte olan Japonya Başbakanı Yoşihide Suga’nın açıklaması da merakla bekleniyor.
Cumhuriyet