Gazeteci Orla Barry, iPhone’undan kendisine regl devrinin “önümüzdeki üç hafta içinde rastgele bir gün” başlayacağını bildiren bir bildirim aldığında, bunu toplumsal medyada alaycı bir biçimde paylaştı.
Uygulamadan böylesine muğlak bir bildirim gelmesi birinci kere olmuyordu.
Toplumsal medya paylaşımı üzerine diğerleri da kendi öykülerini anlatmaya başladı.
Bir kişi, “Bana da reglimin 56 gün geciktiğini söyleyen bir bildiri geldi” yazdı.
Bir diğeri, “Bildirimde ‘önümüzdeki dokuz gün içinde’ diyor” dedi.
Bir erkek kullanıcı da akıllı saatini birinci satın aldığında regl periyodu takip uygulamasının otomatik olarak devreye girdiğini ve daima olarak “geciktiği” tarafında bildirim yaptığını aktardı.
Bayanların regl devirleri her vakit çok nizamlı olmayabilir. Bu da bu usul uygulamaların karşı karşıya oldukları kıymetli bir zorluk. Pekala lakin bu uygulamalar hakikaten bu vazifeye uygun mu?
En kolay haliyle, kullanıcılar regl periyotlarının başlama ve bitiş tarihini girer, uygulama da bu bilgilere dayanarak bir sonraki periyodu hesaplar.
Ayrıyeten, bu uygulamayı hamile kalma ihtimallerinin en yüksek olduğu vakit olan yumurtlama periyotlarını varsayım etmek için de kullanan bayanlar da var.
Birtakım uygulamalar beden sıcaklığı, uyku tertibi, regl ağrısı ve cinsel faaliyet üzere öbür etkenlerin de işlenmesine imkan tanıyor. Tüm bunlar regl ve yumurtlama periyotlarının daha gerçek iddia edilmesinde rol oynayabilir.
Bununla birlikte bu biçim özel bilgilerin uygulamanın geliştiricileri tarafından öbür ne için kullanılabileceği konusunda telaşlar de mevcut.
Bayanların regl döngüleri gerilim, yaş ve hormon üzere çok sayıda faktöre bağlı olarak aydan aya değişiklik gösterebilir.
2018’de yaklaşık 1000 bayanın iştirakiyle yapılan bilimsel bir araştırmada, kullanılan uygulamaların yumurtlama periyodunu kestirim oranının sadece yüzde 21’de kaldığı görüldü.
Lakin bu şekil uygulamalar popülerliğini müdafaayı sürdürüyor. Birçok kişi bu uygulamaları şu nedenlerden ötürü kullanıyor:
- bebek sahibi olmaya çalışmak
- bebek sahibi olmaktan kaçınmak
- polikistik yumurtalık sendromu yahut premenstural sendrom (adet öncesi gerginlik) üzere durumların semptomlarını izlemek
- menopoz öncesi periyotta değişiklikleri takip etmek
- tatil ve düğün üzere aktiflikleri planlamak
Stanford Üniversitesi’nden araştırmacı Laura Symul, regl takip uygulamaları ve bunların topladıkları datalarla ilgili çalışmalar yapıyor.
Symul, bayanların farklı nedenler ve hedefler için tıpkı uygulamayı kullanmasının sorunun bir kısmını oluşturduğunu söylüyor:
“Regl tecrübesini tam olarak yansıtacak halde tasarlanmış çok az uygulama var. Birinci başta yalnızca regl vaktini öğrenmek için kullanılabilir ve daha sonra tıpkı kişi gebe kalmak için bu uygulamayı kullandığında istediği sonucu alamayabilir.
“Hamile kaldığında da misal bir şey olabilir. Kullandıkları uygulama işe yaramıyor ve bir diğerine geçmeleri gerekiyor.”
Symul, aslında bayanları ergenlikten menopoza kadar yönlendirebilecek tek bir uygulamaya gereksinim duyulduğunu düşünüyor.
Getty ImagesMevcut uygulamaların performansı değerlendirilieken ekseriyetle temkinli bir halde yaklaşılıyor.
ABD’deki Cedars-Sinai’de bayan doğum uzmanı olan Dr. Jessica Chan, geçen yıl yayımladığı blog yazısında regl periyodu takip uygulamalarının, çocuk doğurmak isteyenlere tek başlarına yardımcı olamayacağını yazdı:
“Eğer yumurtlama varsayım kiti kullanılarak fiziken yumurtlama devri tespiti yapılmıyorsa, bu regl uygulamaları sırf iddiası devir aralıkları sağlar.
Ayrıyeten bu uygulamalardan hiçbiri doğum denetiminde tesirli olarak kabul edilmiş değil.
BBCRebecca Woodhead
Natural Cycles, ABD Federal İlaç Dairesi (FDA) tarafından bu gayeye uygunluğu onaylanan tek uygulama.
Natural Cycles kullanan bayanların uygulamaya her gün beden sıcaklıklarını girmeleri gerekiyor. Şirket, “normal kullanım düzeyinde” her 100 bayandan 93’ünün bu uygulamayla gebe kalmayacağını ve bu oranın doğum denetim haplarının sağladığı seviyeye eşit olduğunu öne sürüyor.
Bu uygulamayı kullandığı periyotta, 2018’de gebe kalan Rebecca Woodhouse, BBC’ye yaptığı açıklamada, uygulamanın bundan çok daha tesirli olduğuna inandırıldığını söyledi.
Woodhouse, “‘Ah şu aptal uygulama’ dediğim günler oldu” dedi.
Tekrar de, Natural Cycles, Google Play mağazasında 500 binden fazla kere indirildi ve yapılan 14 binden fazla yorumda da çoğunluktan beş yıldız aldı.
Menopoz öncesi periyodu yaşayan ve regl döngüsündeki değişim ile semptomları anlamaya çalışan bayanlar da bu uygulamalardan çok da mutlu deği
Tanınan takip uygulamalarından Clue’yu kullann Suw Charman-Anderson, “Ancak birkaç dokunuşla ulaşabileceğim bir tabloya göz atmak dışında regl döngümde meydana gelen değişimleri kolaylıkla takip etme imkanım yok” diyor.
Sıcak basması üzere öteki semptomları izlemenin de imkansız olduğunu ekliyor ve bu işi yapması için dijital ortamda kendi tablosunu oluşturduğunu söylüyor:
“Uygulama büsbütün gebe kalmaya çalışan bayanlara yönelik. Yumurtlama dönemimin ne vakit olduğu umrumda değil, reglmin ne kadar saptığını bilmek istiyorum” dedi.
Clue, doğurganlık dayanak uygulaması olma özelliğine dair websitesinde uzun bir açıklamaya yer veriyor. Fakat menopozla ilgili içerik bulmak çok daha güç.
Clue, 45 yaş ve üstü kullanıcılara menopoz ve semptomları hakkında bilgi sağladığını, lakin bu pazara “özel olarak uyarlanmadığını” kabul ettiğini söylüyor.
Uygulamanın dünya çapında 13 milyon kullanıcısı bulunuyor. Bir milyondan fazla yorumun yapıldığı Apple mağazında ise yüklü beş yıldızlı değerlendirmeye sahip.
Hesaplamalarında kullanıcılar tarafından paylaşılan evvelki altı aylık datalara dayalı bir algoritma kullandığını söylüyor.
Şirketin sözcüsü, “Clue’nun gerisinde bilim var lakin her bir kesimde olduğu üzere bu piyasada da kalitesiz eserler mevcut. Bu nedenle ne yazık ki birtakım insanların hayal kırıklığına uğraması sürpriz değil” dedi.
Elbette regl takibi yeni bir uygulama değil. Bayanlar jenerasyonlar boyunca gerek takvimlere işaretleyerek gerek kendi çizelgelerini oluşturarak döngülerinin hesabını tuttu.
Creative Strategies’in teknoloji analisti Carolina Milanesi, piyasada bu manada önemli bir iyileşme sunmayan çok sayıda uygulama olduğunu söylüyor.
Kızının kullandığı kimi uygulamaların gereğince “zeki” olmadığını ve regl devirleri ortasındaki vakti göstermenin ötesinde pek bir fonksiyonu belirtiyor:
“Takvime, bir evvelki ay âdetinizin ne vakit olduğuna bağlı olarak bir hatırlatma koyabilir ve tıpkı sonuca ulaşmayı başarabilirsiniz.”
Cumhuriyet
