Birinci olarak Aralık 2019’da Çin’in Vuhan kentine görülen, 13 Ocak 2020’de tanımlanan ve kısa müddette dünyaya yayılan Covid-19 mutasyona uğrayarak ömrü tehdit etmeyi sürdürüyor.
Başta İngiltere olmak üzere Brezilya, Güney Afrika ve son olarak Kaliforniya mutantları, virüsün daha kolay yayılmasına yol açıyor.
SEMPTOM GÖSTERMEYENLER DE HADİSE SAYILARINI ARTIRIYOR
Semptom göstermeyenlerin olay artışlarına neden olduğu salgın sürecinde, Covid-19’da bulaşma riskini en aza indirmek için belirti gösterenlerin yanı sıra göstermeyenlerin de tedbirlere sıkı sıkıya bağlı kalması gerekiyor.
Virüs kısa müddette çok daha fazla bireye bulaşabileceğinden başta maske-fiziksel uzaklık ve el hijyeni olmak üzere kollayıcı önlemlere harfiyen uyulması büyük ehemmiyet taşıyor.
Öksürme, hapşırma, konuşmayla yayılan damlacıkların solunması yahut virüs bulunan yüzeylere dokunduktan sonra ellerin burun, ağız ve göze götürülmesi yoluyla bulaşan Covid-19 virüsünden korunmak için kalabalık ortamlardan kaçınılması gerekiyor.
Birçok ülkede olağanlaşma ile birlikte hadise sayılarında tekrar artış görülmesi, önlemlerin sıkılaştırılması ve kişisel sorumluluk içinde hareket edilmesi gerektiğini gösteriyor.
Türkiye’de 1 Mart 2021’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Kabine Toplantısı sonrası açıkladığı denetimli normalleşe sürecinin 2 Mart’tan itibaren hayata geçmesinden 20 gün sonra toplumsal hareketlilikle birlikte hadise sayılarının tekrar 20 binin üzerine çıkması dikkati çekiyor.
Uzmanlar, olay sayılarının denetim altına alınabilmesi için herkesi sorumluluk içinde hareket etmeye ve belirlenen önlem kurallarına uymaya çağırıyor.
Virüs bulaşmasına karşı alınacak önlemler şöyle:
“- Mümkün olduğu kadar vilayet dışına ve yurt dışına seyahat yapılmamalı. Yurt dışına çıkışın mecburî olduğu durumlarda seyahat boyunca maske kullanılmalı.
– Seyahat sonrası 14 gün içinde rastgele bir teneffüs yolu semptomu olursa maske takılarak en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulmalı, doktora seyahat hikayesi hakkında bilgi verilmeli.
– Gün içinde her vakit el paklığına dikkat edilmeli. Bir yere temas sonrası kesinlikle eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği kullanılmalı.
– Eller yıkanmadan ağız, burun ve gözlerle temas edilmemeli.
– Hasta olduğu bilinen şahıslarla temastan kaçınmalı. Temas edilmesi halinde ortadaki uzaklık en az 1-1,5 metre olmalı ve 15 dakikadan fazla tıpkı ortamda bulunulmamalı. Ortamın kapalı bir yer olması halinde bir pencerenin açık bırakılarak pak havanın içeriye girmesi sağlanmalı.
– Bilhassa hasta bireylerle yahut etraflarıyla direkt temas ettikten sonra eller sık sık temizlenmeli.
– Hastaların ağır olarak bulunması nedeniyle acil durumlar dışında sıhhat kuruluşlarına gidilmemeli, gidilmesi gereken durumlarda öteki hastalarla temas en aza indirilmeli.
– Teşhis konulması halinde tabip tarafından verilen ilaçlar büsbütün kullanılmalı.
– Karantina ve izolasyondaki şahıslar kurallara uygun davranmalı ve diğerleri ile temastan kaçınmalı. Bu bireylerin konutuna süreç bitene kadar ziyaretçi alınmamalı.
– Öksürme yahut hapşırma sırasında burun ve ağız tek kullanımlık kağıt mendil ile örtülmeli, kağıt mendilin bulunmadığı durumlarda ise dirsek içi kullanılmalı.
– Mümkünse kalabalık yerlere girilmemeli, şayet girmek zorunda kalınıyorsa ağız ve burun kapatılmalı, tıbbi maske kullanılmalı.
– Çiğ yahut az pişmiş hayvan eserleri yemekten kaçınılmalı. Düzgün pişmiş yiyecekler tercih edilmeli.
– Çiftlikler, canlı hayvan pazarları ve hayvanların kesilebileceği alanlar üzere genel enfeksiyonlar açısından yüksek riskli alanlardan kaçınılmalı.
– Cep telefonu, tablet, bilgisayar üzere dışarı ile temasın çok olduğu eşyalar kullanılmadan uygun dezenfektanla iyice temizlenmeli.
– Ofis, fabrika üzere yerlerde kalabalık olunması halinde virüs bulaşma riskini azaltmak için havalandırmaya itina gösterilmeli, klima kullanımından kaçınılmalı. Havalandırma doğal yollarla yapılmalı.
– Yemekhane, kütüphane üzere ortak kullanım alanlarında mümkün olduğunca az müddet kalınmalı.
– Gün içinde maske kullanımı mümkün olduğunca her iki-üç saatte bir değiştirilmeli. Bez maskeler her gün yıkandıktan sonra ve cerrahi maskeler ise tek sefer kullanılmalı.
– Okullarda veliler bahçe girişinde çocuklarını teslim etmeli, kalabalık oluşturmaktan kaçınmalı.
– Her öğrenci okulda kendisine ilişkin sırada oturmalı. Öğrencilerin okuldan geldikten sonra giydikleri kıyafetler dışarıda havalandırılmalı.
– Düğün, nişan, cenaze üzere kalabalık ortamlardan mümkün olduğunca kaçınılmalı.
– Toplu taşıma araçları kullanılırken kesinlikle aracın birkaç camı açık olmalı ve herkes maske takmalı. Mümkün olduğunca otobüs ve dolmuşlardaki tutamaklara dokunulmamalı.
– Konut ziyaretlerinden kaçınılmalı.”
Cumhuriyet
