Milletlerarası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, yeni açıklama yaparak Türkiye’nin kredi notunu “BB-” olarak teyit ederken, not görünümünü ise “durağan”dan “negatif”e çevirdi. Bu kapsamda geniş bir kıymetlendirme notu da yayımlayan Fitch’e nazaran “döviz rezervlerinin tükenmesi, zayıf para siyaseti, negatif gerçek faiz oranları ve kısmen güçlü kredi teşvikinin tetiklediği yüksek cari açık” dış finansman risklerini artırdı.
REZERVLER PROBLEMLI
Merkez Bankası’nın rezervlerindeki zayıflamaya bilhassa dikkat çeken Fitch, brüt rezervlerin 2019 sonunda 105.7 milyar dolarken ağustos ortasında 88.2 milyar dolara gerilediğini belirtti. Rezervlerdeki azalma swap kanalıyla bankalardan Merkez’e 40.5 milyar dolar aktarılmasına ve Katar’dan tekrar swap’la 10 milyar dolar karşılığı riyal gelmesine karşın gerçekleşti.
Swap hariç rezervlerin 2019 Aralık ayındaki 87.3 milyar dolardan 29.3 milyar dolara gerilediğini belirten Fitch, net rezervlerden swap’la alınan döviz çıkarıldığında Merkez Bankası’nın eksi 30.2 milyar dolarda olduğunun görüldüğünü vurguladı. Fitch, özel bölümün döviz borcunu çevirememesi durumunda, Merkez Bankası’nın rezervlerinin swap’la bankalardan alınan borçlardan oluşmasının büyük risk doğuracağı uyarısı da yaptı.
Döviz piyasasına yapılan müdahalelerin iktisat siyasetlerinin prestijini aşındırdığını da ileri süren Fitch, şu yorumu yaptı: “Türkiye’nin dalgalı kura olan bağlılığı, kredi notunu destekleyici bir ögeydi ve 2018 ortasındaki TL krizine iktisadın ahengini sağlıyordu. Bu durum, bu yıl dövize gerçekleşen kapsamlı müdahalelerle zedelendi.”
SİYASİ BASKI UYARISI
Ayrıyeten Fitch’in Merkez Bankası’nın durumuna ait şu vurgusu da dikkat cazip: “Siyasi baskılar, Merkez Bankası’nın sonlu bağımsızlığı ve gelişmelere cevap vermekte gecikmesi, siyasetin sıkılaştırılmasında yetersiz kalınması riskini artırıyor. Bu da dış dengesizliklerin artmasına, piyasada istikrarsızlığa ve daha uygunsuz bir düzeltmeye yol açıyor.”
GEREKSINIM UZUN VADELİ DIŞ KAYNAK
Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB), hazırladığı raporlarla Covid-19 salgınının dünya ve Türkiye iktisadına tesirlerini mercek altına almaya devam ediyor.
Bu kapsamda TSKB Ekonomik Araştırmalar tarafından hazırlanan “Toparlanma Arayışında Yapısal Dönüşümü Gözetmek” başlıklı rapora nazaran, orta vadeli global görünümde aşağı istikametli riskler sürüyor. Bu ortamda Türkiye’nin iç talep yüklü büyüme kompozisyonunun muhtemel olumsuz yan tesirlerinden kaçınmak için uzun vadeli ve maksat odaklı dış kaynak muhtaçlığı büyük kıymet taşıyor.
Ayrıyeten rapora nazaran, “yeşil” ve “adil” bir toparlanmayı hedefleyen, yapısal dönüşüm ve kalkınma odaklı fonlama imkânlarının kıymeti pandemi öncesi dünyaya nazaran daha da arttı. Türkiye’de de bu mevzulara odaklanan finansman imkânları, toparlanmanın daha iyi, daha yeşil ve daha adil olmasına katkı sunacak.
Raporda global salgının, iktisadi, finansal ve toplumsal istikametleri olan çok boyutlu global kriz niteliğinde olduğu da belirtildi.
Cumhuriyet
