Koronavirüs salgınıyla bir arada tek kullanımlık cerrahi maskeler hayatımıza girdi. Maskelerin standartlara uygun olması gerekiyordu fakat merdiven altı maskeler de piyasaya sürüldü. Sıhhat Bakanlığı merdiven altı maskelerin gündeme gelmesiyle bir arada harekete geçti.
Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumu Tıbbi Denetçisi Sedat Hoş maske üreten firmalara gönderdiği yazıda, maskelerin standartlara uygun olup olmadığına ait dokümanları sunmasını istedi.
Hoş yazısında şunları talep etti:
-Adı geçen eserlere ilişkin TS EN 14683 standardı kapsamında yapılmış olması gereken testlere (Bakretiyal filtrasyon aktifliği, diferansiyal basınç, mikrobiyal paklık ve tip IIR olan maskeler için sıçrama direnci basıncı) ilişkin test raporlarının ve biyouyumluluk test raporlarının,
-7 Haziran 2011 tarih ve 27957 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tıbbi Aygıt Yönetmeliği’nin AT Uyumluluk Beyanı başlıklı VII numaralı ekinin 3 numaralı kısmında belirtilen teknik evrakları içeren teknik belgeyi,
-Ürünlere ilişkin uygunluk beyanının ve son satış faturalarını, 6 Ekim 2020 tarihine kadar Kurumumuzu sunmanız gerekmektedir. Aksi taktirde 4703 Sayılı Eserlere Ait Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun çerçevesinde firmanız hakkında süreç yapılabileceğinin bilinmesi konusunda; bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.
Dr. Ergün Demir, piyasadaki maskelerin standarklara uygun olmadığını vurgulayarak şunları söyledi:
“Plansız, programsız, çabukla ve zoraki adımlar atılarak başlatılan vatandaşlara fiyatsız maske sağlanmasının yarattığı meseleler çözemeyen AKP iktidarı, yönetmeliklere, standartlara nazaran uygun materyal ile hijyen üretilen maskeler, dezenfaktanlar vatandaşlardan ve sıhhat çalışanlardan imtina edilirken yurtdışına ihraç etti. Antihijyenik şartlarda merdiven altı üretimi yapılan, hastalığı yayan maskeler, dezenfektanların ise halka ve sıhhat çalışanlarına kullandırılmasına müsaade edildi. Vatandaşlara satılan ya da verilen bu maskelerin kullanıma verilmeden evvel kontaminasyona karşı steril edilmediği, sterilizasyon prosedürüne uygun paketleme materyali kullanılmadığı, sterilizasyon süreci tamamlanmadan hazır hale getirildiği ve uygun gereçten yapılmamış olduğu görülmektedir.”
‘MARANGOZ BİLE MASKE ÜRETİYOR’
“Son devirlerde bölüm dışında boyacılar, sıvacılar, marangozlara ferdî hami donanım üretim bölümünde sertifika verilerek merdiven altında üretime başlatılması ve denetlenmemesi bugünkü tabloyu ortaya çıkardı. Birebir vakitte Sıhhat Bakanlığı ile Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığının yayımladıkları Ferdî Hami Donanım Yönetmeliği, Tıbbi Aygıt Yönetmeliği, Biyosidal Eserler Yönetmeliği kapsamında şahsî esirgeyici donanımların piyasa nezareti ve kontrolü, piyasaya arz ve hizmete sunum, değerlendirilme ve denetleme yapmadıkları için sorumludurlar. Antihijyenik şartlarda merdiven altı üretimi yapılan, hastalığı yayan maskeler, antiseptik /dezenfektanların vatandaşlara ve sıhhat çalışanlarına reva görülmesini vicdanen, ahlaken ve mesleksel olarak kabul etmiyoruz.”
“Bir an evvel kullanım fizibilitesi, temin/erişim tedarik ve maliyet ögeleri hesaba katılarak gerekli planlama yapılarak sıhhat kurum ve kuruluşlarındaki tüm çalışanlar ile vatandaşlar için şahsî kollayıcı donanım ve hijyen materyal paketi, Toplumsal Güvenlik Kurumu’nca fiyatsız karşılanmalıdır.”
BİR MASKEYE MALİYETİ 6 KURUŞ
Marmara Üniversitesi Dokumacılık Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Erkan İşgören ise Türkiye’deki koronavirüs maskelerinin yüzde 95’nin filtre özelliği olmadığını ve ortada filtre olmayan maske üreten tek ülkenin Türkiye olduğunu belirtmişti. İşgören, maskelerin ortasında “meltblown” isimli katmanın bulunması gerektiğine dikkat çekerek, bu katman sayesinde maskelerin koruyuculuk özelliğinin yüzde 99’a kadar çıktığını kaydetmişti. Koronavirüs pandemisiyle birlikte de pandemiyle birlikte “meltblown” kilogram fiyatı 3 dolardan 38 dolara çıkmıştı. Maskelerde “meltblown” kullanılmasını maliyeti ise yalnızca 6 kuruş.
Cumhuriyet
