2 Ocak 2021 tarihinde Boğaziçi Üniversitesi’ne AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından rektör atanan Melih Bulu’nun, yüksek lisans ve doktora tezleri ve makalelerine ait yerli ve yabancı basında ortaya atılan intihal savları üzerine kimi Boğaziçi mezunu akademisyenlerin birbirlerinden bağımsız olarak yürüttüğü incelemeler, kapsamlı bir intihal belgesine dönüştü.
Kelam konusu tezlerin intihal tahlili konusunda saygın kurum ve uzmanlar tarafından da gündeme getirildiğine dikkat çeken mezunlar, Bulu ile ilgili intihal raporlarını Yükseköğretim Heyeti Etik İnceleme ve Soruşturma Komisyonu’na iletti.
SİSTEMATİK SEVİYEDE İNTİHAL
Bulu’nun yüksek lisans ve doktora tezlerinde tırnak işareti kullanılmadan direkt, düzgün referanslama yapılmadan alıntılanan kısımları, özgün metinlerle karşılaştırarak ortaya çıkaran mezunlar, her iki tezde de intihalin birkaç arızi kusurdan ibaret olmadığını, aldatıcı referansların hacminin çok büyük olduğunu, hatta sistematik sayılabileceğini gördükten sonra, 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun ilgili unsurları çerçevesinde, YÖK’na intihal inceleme raporlarını ilettiklerini ve Etik İnceleme ve Soruşturma Komisyonu’ndan ayrıntılı araştırma talebinde bulunduklarını açıkladılar.
KURALLARIN DIŞINDA
Mezunlar, intihal tanımlamasının aldatıcı referans kategorisinde sayılabilecek sorunlu kısımların sayısının, daha evvel basında yer alan sayılardan çok daha fazla olduğunu, metodoloji kısmının derinliklerine kadar gittiğini ve ortada alıntı olduğu halde hiç atıf olmayan kısımlar da bulunduğunu söz ettiler.
Bulu’nun, her iki tezini de kopyala – yapıştır yoluyla oburlarının cümleleriyle doldurduğunu, buna bağlı olarak metinlerde bir lisan bütünlüğü de bulunmadığını belirten Boğaziçi mezunları, diğer kaynaklardan kendi tabiriymiş üzere paragraflar halinde alıntılama yapması nedeniyle, Bulu’nun tezlerindeki içeriğin özgünlüğünün de sıkıntılı olduğuna dikkat çekti.
BU TÜRLÜ SAVUNMUŞTU
Melih Bulu, Ocak ayında katıldığı bir programda intihal argümanlarını “iftira” olarak nitelendirmiş, ismi geçen alıntıların literatür tarama kısmında olduğunu, son kısımda kaynakların yazıldığını söz etmişti. “Bütün sıkıntı, tırnak içerisine almamışım birtakım şeyleri” diye konuşan Bulu “Ben bu tezleri yazarken bizim önümüzde ‘öyle yapılacak, bu türlü yapılacak’ diye yazılı bir şeyimiz yoktu. Bu formatlar daima değişir. İşin özü aldığım şeyin kaynağını yazmışım” diyerek kendini savunmuştu.
BU KABUL EDİLEMEZ
Boğaziçi Üniversitesi’nde yüksek lisans ve doktora tezi hazırlayan öğrencilere, Bulu’nun devrinden evvel de tez yazım rehberi verildiğini, hatta lisans seviyesinde de ödev yazım rehberlerinin mevcut olduğunu vurgulayan mezunlar, Bulu’nun öne sürdüğü münasebetin kabul edilemez olduğunu belirtti.
HESAP VERMELİ
Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’nde intihalin “Başkalarının özgün fikirlerini, metodlarını, datalarını yahut yapıtlarını bilimsel suralara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen yahut büsbütün kendi yapıtı üzere göstermek” formunda tanımlandığını hatırlatan mezunlar, “Akademisyenlerin yazdığı tezler, bunlar aracılığıyla kazandıkları unvanlar, liyakatı temellendirir. Liyakat ise özgün akademik çalışmaların kıymetiyle bilimsel yetkinlikle ve akademik ahlakla oluşur. Üniversitemize bir gecede rektör atanan Melih Bulu tezlerindeki intihal argümanlarıyla yüzleşip hesap vermek zorundadır” diye konuştu.
Cumhuriyet
