Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, İktisat Muhabirleri Derneği Lideri Turgay Türker ile beraberindeki idare şurası üyelerini kabul etti.
Görüşmede, Covid-19 salgınının tesirleri, yatırımlar, teşvikler, Türkiye’nin Arabası, ham husus tedariki, konteyner üretimi ve Volkswagen’in Türkiye’ye yatırım yapmaktan vazgeçmesi kararı değerlendirildi.
Sıkıntı bir yılın geride kaldığını tabir eden Varank, salgının başından beri etkin bir uğraş verdilerine dikkati çekerek, şöyle konuştu:
‘PROAKTİF OLDUK ANCAK PANİK DE YAPMADIK’
“Proaktif olduk lakin panik de yapmadık. Yabancı ziyaretçilerle konuştuğumuzda ‘Bu süreci çok iyi yönettiniz’ diyorlar. Bu salgın, tüm dünyada tedarik zincirlerini etkiledi. Bu devir, daha fazla dayanışmanın olması gereken bir periyot. Tek tedarikçiyle, tek kutuplu bir dünyayla artık sistemi devam ettirmek çok mantıklı ve mümkün değil. Yeni arayışlara, partnerlere, ortaklara yönelindiğini görüyoruz. Bu iştiraklerden, arayışlardan Türkiye’nin kazanan olabileceğine yüzde 100 inanıyoruz, bunun sinyallerini alıyoruz.”
‘YATIRIM İŞTAHI SÜRÜYOR’
Yatırım iştahının ulusal ve memleketler arası alanda önemli halde sürdüğünü söyleyen Varank, 2019 ve 2020 yılları karşılaştırıldığında Türkiye’de teşvik evrakı sayısında büyük artış olduğunu belirtti.
Varank, Türkiye’nin üreten ve her türlü gereksinimini karşılayabilen bir ülke olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
“Türkiye nitril eldiven üretilmeyen bir ülkeydi. Bu bölümün tamamı Uzak Doğu’daydı. Şu anda üç firma birden nitril eldiven yatırımı yapıyor. İnşallah mart ayında kendi ülkemizde üretilen eldivenler kullanılacak. Çok kolay bir şey lakin biz bunu maskede de gördük. Olmadığında ne kadar kıymetli olabildiğini, ülkelerin birbirleriyle savaş çıkarma noktasına geldiğine şahit olduk. Yatırım tarafındaki bu iştah, bizim yanlışsız yolda olduğumuzu gösteriyor. Bu iştahın devam etmesini bekliyoruz. Bunun, üreten Türkiye’ye kazandıracağını görüyoruz. 2019’da 4 bin 875, 2020 yılında 9 bin 335 teşvik dokümanı düzenlenmiş. İmalat endüstrisinde 2019’da yalnızca 2 bin 948 doküman vermişiz, 2020’de verdiğimiz evrak adedi 6 bin 419. Hem yatırımlar hem de imalat yatırımları artıyor. Biz gelecekten sahiden umutluyuz.”
‘TÜRKİYE’NİN ARABASI İLE MOBİLİTE EKOSİSTEMİ OLUŞTURACAĞIZ’
Varank, Türkiye’nin Otomobili’nin 2022 sonunda seri üretim bandından ineceğini söylediklerini hatırlatarak, açıklanan takvimde an prestijiyle rastgele bir değişiklik olmadığı bilgisini verdi.
Arabanın çok beğenildiğini belirten Varank, şöyle devam etti:
“Araba konusu herkesi ilgilendirdiği için bir sahiplenme var. Tenkitler de var, ‘Global firmalarla çalışıyorsunuz. Kesimlerin bir kısmını yurt dışından alacaksınız, bu nasıl yerli araba?’ diye. Ben onun örneklerini veriyorum. Şu anda küresel tedarik zincirlerine baktığınızda hangi araç yüzde 100 bir ülkenin kendi toprakları içinde üretiliyor ki? Nasıl rekabetçi olacaksınız? İnsanların daha fazla satın almasını ikna edeceksiniz, ona nazaran bir siyaset izliyorsunuz. Biz, fikri mülkiyet hakları yüzde 100 ülkemize ilişkin olan, mühendisliğini kendi insanımızın yaptığı bir arabadan bahsediyoruz. Doğal ki tedarikçileri ortasında öbür beşerler olabilir. Dünya otomotiv sanayisi o kadar süratli gelişiyor ki biz buna artık araba demiyoruz, bu artık akıllı bir eser. Türkiye, çok değerli bir otomotiv üreticisi. 33 milyar dolarlık otomotiv, yedek modül ve mühendislik ihracatı yapan bir ülke. Şayet siz yalnızca tedarikçiyseniz genel merkezlere bağlı dönüşümü yapabilirsiniz. Biz Türkiye’nin Arabası ile ülkede bu kabiliyetleri kendimiz tetikleyeceğiz, geliştireceğiz ve Türkiye’de mobilite ekosistemi oluşturacağız. Burada hiçbir meşakkat yok. İnşallah 2022’nin sonunda bu araçlar banttan indiğinde tüm Türkiye’nin gurur duyduğu bir aracı karşımızda daima birlikte göreceğiz.”
‘Büyükelçilerimiz gururla araçlara binsinler, tüm dünyaya bunu göstersinler, bu türlü bir hayalim var’
Varank, çıkan birinci araçlardan Türkiye’nin dünyadaki büyükelçilerine göndermek istediğini belirterek, “Büyükelçilerimiz gururla o ülkelerde o araçlara binsinler, ülkelerin caddelerinde bizim arabamızla gezsinler, tüm dünyaya bunu göstersinler, bu türlü bir hayalim var. Bunu da başarabilirsek beğenilen bir şey olur diye düşünüyorum” dedi.
‘VOLKSWAGEN CEO’SU DİESS’İN BANA YAZDIĞI MEKTUP VAR’
Volkswagen’in Türkiye’ye yatırım yapmaktan vazgeçmesi kararına ait de birinci defa konuşan Varank, şunları söyledi:
“Başından beri bir süreç yürüttük. Volkswagen CEO’su Diess’in bana yazdığı mektup var. ‘Biz Türkiye’yi çok kıymetli bir ülke olarak görüyoruz. Türkiye’de yatırım yapanın kazanacağını biliyoruz.’ Burada açıkça şunu da belirtiyor, ‘Ben şahsî olarak Türkiye’yi çok değerli bir pazar, üretici olarak görüyorum, yatırım yapmanın yanlışsız olduğunu biliyorum fakat pandemi sürecinde araba sanayisinde büyük oynaklık oldu. Biz ve idare konseyimiz yeni yatırım yapma isteklerinden vazgeçtik. Bütün tahlillerini mevcut fabrikalarında güncellemeye giderek çözmek istiyorlar. Zira dalın ne olacağını bilmiyoruz’ diyor.
Kendisi Cumhurbaşkanımız ile görüşmek için 2 kere geldi. Bizim talebimiz değil, kendisi geldi, ne yapmak istediklerini anlattı. Bize resmi açıklaması bu ancak şunu da biliyorum, bu şirketler küresel şirketler lakin idare konseylerine baktığınızda mahallî idarelerin yani eyaletlerin burada tesiri var, sendikaların paydaşlığı var, yabancı ortaklar var. Tüm bu istikrarları tutarak yatırım kararları alıyorlar. Alışılmış ki burada siyaseten bu işi istemeyenlerin olduğunu biliyorduk. Aslında basına yaptığı açıklamalarda Diess bunu da söyledi.”
Varank, küresel markaların siyasi karar vermemesi gerektiğine dikkati çekerek, “Eğer bu şirket halka açıksa siz aslında yatırımcınızı kandırıyorsunuz, karlı olana değil, size yapılan siyasi baskılara nazaran karar veriyorsunuz demektir. Bunu da kendilerinin basına beyan etmiş olmaları üzücü ve altı çizilmesi gereken bir konu. Birinci toplantıda kendilerine şu cümleyi kurduğumu hatırlıyorum, ‘Bakın, biz Türkiye olarak değerli bir ekonomiyiz, küresel yatırımcıyı çok önemsiyoruz fakat bu işi yapacaksak lütfen ekonomik karar verin, siyasi karar vermeyin. Siyasi karar verecekseniz bu işe başlayıp gücümüzü harcamayalım.’ O gün bize söyledikleri, ‘Asla siyasi karar vermeyeceğiz’ idi” sözlerini kullandı.
‘TÜRKİYE’YE YATIRIM YAPAN KAZANIR’
Türkiye’ye yatırım yapan yatırımcının hem kendisinin hem ülkenin kazanacağını vurgulayan Varank, bütün yatırımcılara eşit davrandıklarını söyledi.
Varank, küresel firmaların kendileriyle görüştüğüne işaret ederek, “Bu işte de biz değil, Volkswagen kaybeder. Zira yatırımcısını ekonomik değil, siyasi kararlarla aldattığını kendileri itiraf etmiş oldu. Biz kendi araba projemize güveniyoruz. Bizim yatırımcıya kapımız açık. Türkiye, önümüzdeki devirde dünyanın üretimde parlayan yıldızı olacak. Türkiye’ye yatırım yapan kazanacak” diye konuştu.
Cumhuriyet