Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Merkez Bankası Lideri Naci Ağbal vazifesinden alınarak, yerine Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu atandı.
Naci Ağbal’ın bir halde misyondan alınacağı beklenebilir bir durumdu. Berat Albayrak sonrası her ne kadar gerçek faiz siyaseti ile bir değişim gösterse de yalnızca yüksek faize dayalı siyasetin AKP içinde reaksiyon yaratacağı aşikardı.
“Ağbal neden vazifeden alındı?” sorusunun yanıtlarını unsurlar halinde şöyle verebiliriz:
1- Ağbal en başında adeta bir intihar misyonuna çıkmıştı. Yapısal ıslahatlara dayanmadan yalnızca para siyaseti yani faiz ve para ölçüsü ile enflasyonu denetim etmeye çalışmak imkânsızdı.Türkiye’de enflasyonun ana münasebeti dışa bağlı imalat sanayi ve tarımın ihmal edilmiş olması iken Ağbal yalnızca yüksek faiz artırımları ile kur denetimine odaklandı.
2- Faiz artırımları birinci başta gerçek iktisat siyaseti üzere görüldü, takviye buldu lakin gerisinden güçlü yapısal ıslahatlar gelmedi. Açıklanan ıslahat paketi de kimseyi tatmin etmedi. İktisat idaresine duyulan inanç aşınmaya başladı.
3- Ağbal’ın faiz atılımları Saray tarafından izlenirken kurun tekrar yükselmesi Ağbal karşılarına büyük koz verdi. Amerikan tahvilleri enflasyon beklentisi ile yükselince Ağbal’ın verdiği yüksek faizler boşa gitti. Hem kur arttı hem de iş dünyası yükselen faizlerin altında ezilmeye başladı. İşsizlik yüzde otuzu bulmuşken piyasalara kredi akışının kesilmesi de Ağbal’ı amaç haline getirdi. Saray artan faizlerin büyük bir siyasi bedel getireceğini görerek panik yaptı.
4-Bu süreçte Ağbal tersleri da boş durmadı. Yeni Şafak Gazetesi son faiz artırımında adeta isyan etti. AKP içindeki çatlağı gösterdi.
Ağbal’ın alınmasının sonuçlarını ise şu başlıklarda toparlamak mümkün:
1- AKP iktisat idaresinin iflas ettiği tüm dünyaya ilan edilmiş oldu. Erdoğan’ın faiz enflasyonun nedenidir teorisinden kopmadığı, fakat enflasyonu ve buna bağlı kuru denetim edecek işleri yapmaktan uzak olduğu da ortaya çıktı.
2- Türkiye’ye kredi veren finansal kurumlar için de sürpriz olan bu kararla, dışarıdan bakıldığında Türk iktisat idaresinin kaosa girdiği düşünülecek, Türkiye’ye duyulan inanç daha da azalacaktır.
3- AKP içinde siyasi olarak filizlenen çatlaklar daha bariz hale gelecek. Berat Albayrak grubu ve öbürleri halinde olan gayret belirginleşecek.
4- Başta enflasyon olmak üzere döviz piyasalarındaki oynaklık daha da artacak.
Cumhuriyet
