Navalny, Rusya’ya dönüşünden kısa müddet evvel hazırladığı ve Putin’in Karadeniz kıyısındaki Gelencik’te zimmetine geçirdiği paralarla saray yaptırdığı argümanını içeren bir görüntüyü, tutuklanmasından çabucak sonra yayına koydurttu. Bu, Navalny’nin, direkt Putin’i maksat alan birinci yayınıydı ve Kremlin idaresi, tezleri reddetti. Lakin şovların Navalny’nin tutuklanması ve Putin’in sarayı savlarından daha derin nedenleri var.
KIRIM TESİRİ ZAYIFLADI
Öncelikli olarak, ülkede uzun müddettir devam eden ve salgının derinleştirdiği ekonomik sakinlik, kitlelerin reaksiyonuna neden oluyor. Rusya’nın 2014’te Ukrayna’daki krize müdahale edip Ukrayna’nın Kırım Yarımadası’nı ilhak etmesi, milletlerarası kamuoyunun yansısına neden olsa da Rusya’da Putin’e takviyesi rekor seviyeye çıkarmıştı. Bunun akabinde Batılı ülkelerin Rusya’ya yaptırım uygulamaları, kitlelerin Putin’e daha sıkı bağlanmasına neden olmuştu. Son şovlar, bu “Kırım etkisinin” oldukça zayıfladığını gösteriyor. İkincisi, ekonomik sorunların yanı sıra, merkez-çevre ilgilerinde son vakitlerde ıstıraplar ortaya çıkmaya başlamıştı. Bunun en somut göstergesi, Kremlin’in geçen yıl doğudaki Habarovsk vilayetinde seçilmiş valinin yerine atadığı kayyıma yönelik protestolardı. Üçüncüsü, Putin Rusya’da hala toplumun büyük kısmı tarafından, ülkeyi 90’lı yıllardaki ekonomik ve toplumsal çöküşten kurtaran isim olarak görülüyor. Ancak, bugün 25 yaşındaki bir Rus genci, 90’ları hatırlamıyor ve “değişim” telaffuzlarına daha açık durumda. Büyük kentlerde yaşayıp dış dünyayla irtibat halinde olanlar da o denli. Bu nedenle, Navalny’nin destekçilerinin asıl olarak 90’ları hatırlamayan genç kısımdan ve büyük kentlerden olması, tesadüf değil. Hasebiyle, “Rus halkı Putin’e karşı” demek, gerçeğe aksi olsa da protestoların toplumun dinamik kısımlarını içerdiği söylenebilir. Bir öteki bahis, ABD’nin tesiri: Kremlin’e yakın çevreler, Navalny’nin Almanya’da olduğu periyotta ABD tarafından dolduruşa getirildiğini ve bir ABD projesi olduğunu söylüyor ve Biden’ın vazifeye gelir gelmez protestoların başladığına dikkat çekiyor.
Cumhuriyet