İki yıl evvel Büyükşehir Belediyesi tarafından Çine çaparı sahibi tek üreticiden satın alınan ve çoğaltılan koyunlar, bu koyunları geleceğe taşımak isteyen muhtaçlık sahibi ailelere hibe edilerek yine iktisada kazandırıldı. Çine çaparı koyunlarının ulusal bir ırk olduğu kadar kültürel bir paha olduğunun da altını çizen Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Karaca, koyunların farklı ellerde tekrar yetiştirilecek olmasının ulusal bir katkı olduğunu söyledi. Aydın Büyükşehir Belediye Lideri Hasret Çerçioğlu ise, mahallî ve ulusal bitki ve hayvan cinslerini geleceğe taşımanın sorumluluğunu yerine getirmekten ötürü çok memnun olduklarını tabir etti.
Çine çaparı üzerine uzun yıllardır çalışmalar yapan Prof. Dr. Orhan Karaca, Çine çaparı koyununun Aydın’a has bir ırk ve Ege Bölgesi’nin geride kalan tek yağlı kuyruklu koyunu olduğunun altını çizdi. Adnan Menderes Üniversitesi’nde 1994 yılından bu yana bilimsel çalışmalar yapıldığını hatırlatan Karaca, Tarım Bakanlığı’nın da bu koyunun cinsini “milli ırk” olarak tescil ettiğini ve şu anda “Halk Elinde Muhafaza Programı”nda olan bu ırkın halkın elinde kalmadığının altını çizdi.
ULUSAL KATKI
Çine çaparı cinsi koyunların genetik gereçlerinin muhafazada olsa da canlı olarak korunuyor olmasının daha manalı olduğunu belirten Karaca, “Ziraat Fakültemizde sembolik bir sürü, bir de bir üreticide çok küçük bir sürü kalmış durumda. Münasebetiyle çok önemli bir tehdit ve büyük bir risk altında. Aydın Büyükşehir Belediyesi’nin işletmesinde Çine çaparını alıp, yetiştirip, çoğaltıp vatandaşlara bir biçimde ulaştırması; daha da doğrusu bu hayvanlara sahip çıkması, çoğaltması bununla ilgili bir öngörü yapması elbette ki Çine çaparı korunma programına çok önemli bir katkı sağlamıştır. Bu sevindirici bir gelişmedir. Giderek Çine çaparlarının farklı yetişme sistemlerinde gelişmesi büyük bir ulusal katkı olacaktır” dedi.
PROF. DR. KARACA: BELEDİYE BÜYÜK BİR KATKI ORTAYA KOYDU
Çine çaparlarının yetiştirildiği Aydın Büyükşehir Belediyesi’nin Koçarlı Yeniköy’deki “Sakız Koyunu Çiftliği”ni ziyaret eden Karaca bu koyun cinsinin ehemmiyetini “Çine çaparı yerli ırk olduğu için çok kıymetlidir; bizim parmakla sayacak kadar yerli ırkımız kaldı. Yerli ırklar yüzyıllar, binyıllar içerisinde o yörenin ekolojisi, tabiatı, iklimi ve yaşayan insanların kültürel anlayışlarıyla örülmüş ve genetik değişikliğe uğramış yapılardır; münasebetiyle kültürel bir varlıktır” tabirleriyle belirten Prof. Karaca “İklimler değişiyor, etraf problemleri gitgide artıyor. Münasebetiyle tasa, hayvanların randımanından fazla randıman uyumlu olmalarıdır. Tabiata daha az hasar veren, tabiattaki değişimlere daha kolay ahenk sağlayan, hastalıklara dirençli olan hayvanları geleceğe transfer etmemiz lazım. Aydın Büyükşehir Belediyesi’nin genetik kaynak olarak Çine çaparlarının korunmasına değerli bir katkı ortaya koymuştur” halinde konuştu.
Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr İbrahim Cemal ise “Çine çaparına hayatımızı, emeğimizi verdik. Şu anda dünya üzerinde çok çok az Çine çaparı kaldı. Korunması büyük kıymet arz ediyor. Bütün bu genetik kaynaklar bize miras gelmiş, bizim de bu genetik mirası koruyup geleceğe miras bırakmamız lazım, bu bizim boynumuzun borcu. Bu manada Aydın Büyükşehir Belediyesi’nin sürü oluşturması ve bunu yetiştiricilere dağıtarak daha fazla sürü oluşturulması çalışmasına katkı sağlaması önemli” biçiminde konuştu.
ÇERÇİOĞLU: ULUSAL KIYMETLERİ MÜDAFAAYA DEVAM EDECEĞİZ
Lider Çerçioğlu, yerli ve ulusal her pahası müdafaaya devam edeceklerini vurgularken, mahallî tohumlardan başlamak üzere de her pahanın gelecek kuşaklara aktarılması için gayret sarf ettiklerini tabir etti. Lider Çerçioğlu, “Çine çaparı bilhassa susuzluğa iyi adapte olmuş bir ırk. Ziraî üretimde ve hayvancılıkta randıman derdi çok öne çıkmış olsa da bizler günümüzde tesirini iyiden iyiye hissettirmeye başlayan iklim değişimlerine kolay ahenk sağlayacak mahallî ırkların daha kıymetli olacağı kanısındayız. Bu sorumlulukla mahallî ırkımızı yetiştirmek isteyen Aydınlıları da tebrik ediyorum” dedi.
Çine çaparları bir erkek bir dişi olarak bu ırkı üretmek isteyen gereksinim sahibi ailelere dağıtılırken dağıtımlara katılan Aydın Büyükşehir Belediye Başkanvekili Barış Altıntaş ise “Çiftçilerimize dayanağımız devam ediyor. Artık de Aydın bölgesine mahsus olan Çine çaparını müracaatta bulunan vatandaşlarımızla buluşturuyoruz. Konutlara katkı manasında da vatandaşlarımız çok mutlu. Buna emsal çalışmalarımız devam edecek” tabirlerini kullandı.
Cumhuriyet
