Otomotiv pazarında yeni ÖTV düzenlemesinin akabinde birinci günden sipariş iptalleri gelmeye başladı. Bölüm temsilcilerinin büyük çoğunluğu pazarda daralma beklerken, 750 bin adetlerin konuşulmaya başlandığı yılsonu öngörüsü 600 bine çekildi. Markalar, talebi canlı tutmak ve stokları bitirmek için kampanyaları daha cazip hale getirmeye odaklanacak.
ÖTV matrah ve oranlarında yeni düzenleme yapılarak 30 Ağustos tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış, bununla birlikte 1600 cc motor hacminin altındaki arabalarda vergi matrahında alt hudut 70 bin liradan 85 bin liraya yükselirken, 1600 cc üzerindeki araçların ÖTV oranı artırıldı. 1600 cc’yi geçmeyen arabalardan; ÖTV matrahı 85 bin TL’yi aşmayan arabalar yüzde 45, ÖTV matrahı 85 bin TL’yi aşıp 130 bin TL’yi aşmayan arabalar yüzde 50’lik vergi diliminden faydalanırken, ÖTV matrahı 130 bin TL’yi aşanlar ise daha evvel uygulanan yüzde 60’lık vergi dilimi yerine bu tarih itibariyle yüzde 80’lik vergi diliminde yer aldı. 2000 cc motor hacminin üzerindeki arabalarda matrahlarına nazaran düzenleme öncesi yüzde 100, yüzde 110 ve yüzde 160 oranlarında ÖTV oranında vergilendirmeye tabiyken, yeniden bu tarih itibariyle matrahlarına nazaran yüzde 130, yüzde 150 ve yüzde 220’lik ÖTV oranları ile vergilendirmeye tabi oldu. Bölüm uzun müddettir araçların ucuzlaması için ÖTV matrahlarının güncellemesini bekliyordu. Lakin, muhakkak baremlerde indirim yerine artırım yapılması kesimde reaksiyonlara neden oldu. Türkiye’de satışı yapılan arabalardan sadece birkaç model yüzde 45’lik vergi diliminden yararlanabiliyor.
OYDER UYARMIŞTI
OYDER Lideri Murat Şahsuvaroğlu, evvelki gün yaptığı açıklamada Türkiye’de satılan her 10 aracın 6’sının ithal modeller olması ve ortalama fiyatların 130 bin TL’nin üzerinde seyretmesi nedeniyle araç fiyatlarının daha da artacağına dikkat çekerek, talepte değerli bir azalma olabileceğini söz etmişti. Şahsuvaroğlu, ayrıyeten satışı gerçekleştirilmiş ve tüketici ile muahedesi sağlanan araçlarda değerli bir sorun yaratabileceğine dikkat çekmişti.
KAPORALAR GERİ ALINIYOR
Tıpkı vakitte İTO Motorlu Taşıt Satış ve Servisi Meslek Komite üyesi olan Gülan Otomotiv yöneticisi Ziya Alp Gülan, “Yeni düzenleme ile bilhassa haftanın birinci gününde güç bir gün geçirdik. Her firma farklı uygulamalarla satış yaptı. Ön muahedesi yapılmış kimi araçlarda yeni düzenleme sonrası 3035 bin artırım oldu. Bu farkı ödemek istemeyen tüketiciler siparişi iptal etti. Kaporasını geri alanlar oldu. Birtakım firmalar ziyanına da olsa satışı tamamladı” dedi. Honda Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer de kimi siparişlerde iptaller olduğunu açıkladı.
Alp Gülan, yeni düzenleme sonrası tüketici tarafında düşük segmente kayma olmasının beklendiğini, bilhassa birtakım yerli arabaların satışlarda öne çıkacağını söyledi. Lakin Gülan’a nazaran, ucuz krediye ulaşımın zorlaşması, kur artışı ve yeni ÖTV düzenlemesinin tesiriyle satışlarda frene basılabilir. Olağanlaşma sonrası artan taleple yılsonu için 750 bin adetlerin konuşulduğu pazarda pandemi periyodunda olduğu üzere yine 600-650 bin adetler konuşulmaya başladı.
SEGMENT ORTASI GEÇİŞ OLACAK
Peugeot Türkiye Genel Müdürü İbrahim Anaç, ÖTV artışlarının piyasada olumsuz tesir yarattığını şu sözlerle aktardı: “Özellikle çok satan segment olan B SUV, C SUV ve D sedan fiyat artışından çok etkilenecek. Segmentler ortası geçişler olacak. Lakin tekrar de piyasa bir halde istikrarını bulacak. Salgın devam ettiği sürece talep canlı olacak, zira pandemi sonrası araç sahibi olma isteği çok daha fazla arttı. Ayrıyeten arabanın yatırım aracı cazibesi de arttı.”
LÜKS PAZARA AĞIR FATURA
Dünya gazetesinden Aysel Yücel’in haberine nazaran, yeni düzenlemenin son birkaç yıldır daralma eğiliminde olan lüks pazarında da kayıpları artıracağı öngörülüyor. Mercedes ve BMW üzere markaların temsilcileri mevzuyla ilgili görüş vermekten kaçınırken, bu alanda uzman olan Minoto Üst Yöneticisi (CEO) Ferhat Albayrak, bilhassa lüks araçta sipariş iptallerinin başladığını, sayının artmasının beklendiğini söyledi. Lakin Albayrak’a nazaran, yeni düzenleme toplam pazarda değerli oranda bir daralma yaratmayacak.
KAMPANYALAR EHEMMIYET KAZANACAK
Tüm bu gelişmelerin akabinde otomotivcilerin yüksek talebi canlı tutmak ve yılsonunda hedeflenen satış adetlerine ulaşabilmek için kampanyalara ağırlaşması bekleniyor. Kur sabitleme ve ÖTV kaynaklı artırımları tüketici ile yarı yarıya paylaşma üzere kampanyalar gündeme gelecek. Dal temsilcilerine nazaran kimi distribütörler kârlardan feragat edecek. Ford Otosan Genel Müdür Yardımcısı Özgür Yücetürk, “Geçtiğimiz günlerde sonlanan kredi kampanyaları, kamu bankalarının gerçekleştirdiği kampanyalardı. Ford Otosan olarak, ‘Ford Finans’ kapsamında müşterilerimize avantajlı vade ve ödemelerle sunduğumuz kredi kampanyalarımıza devam ediyoruz. Sürpriz ÖTV kararının pazara tesirini önümüzdeki günlerde daima birlikte göreceğiz” dedi.
YÜZDE 3-4 KUR ARTIRIMI DA GELECEK
Bölüm temsilcilerinin aktardığı bilgiye nazaran eylül ayı ile birlikte araba fiyatları kur artışına bağlı olarak revize edilecek. Alp Gülan, markalardan aldıkları geri dönüşlere nazaran kur artırımının ortalama yüzde 3 ila yüzde 4 ortasında olacağını açıkladı. OYDER Lideri Murat Şahsuvaroğlu’nun yanı sıra birtakım marka temsilcileri de kur artışı sonrası avantajlı vergi dilimine giren araba sayısının azalacağını vurguladı.
1 MİLYONLUK PAZAR HAYALİ ZORLAŞTI
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Lideri Ali Bilaloğlu yaptığı açıklamada en alt iki vergi dilimindeki matrahların güncellenmiş olmasını memnuniyetle karşıladıklarını lakin, muhakkak matrah yahut motor hacminin üzerinde kalan arabalarda ÖTV oranlarında kıymetli artışlar olmasının ise dalda külfet yaratacağını lisana getirdi. Ali Bilaloğlu, “Bu düzenleme öncesinde 2020 toplam otomotiv iç pazarı 700 bin adet civarındaydı. Yeni ÖTV artışlarının otomotiv iç pazarının büyümesine ve en kısa müddette tekrar 1 milyon düzeyine ulaşmasına olumsuz tesiri olacağı görüşündeyiz. Bu durum otomotiv ekosistemindeki paydaşları da olumsuz etkilemekle birlikte Türkiye’ye yapılacak potansiyel yatırımları, istihdamı negatif istikamette etkileyecek” açıklamasını yaptı. Bilaloğlu, bu bakımdan da Türkiye otomotiv bölümüne uygulanan vergilendirme yapısının yine gözden geçirilmesi muhtaçlığının bir kez daha ortaya çıktığını vurguladı.
YURTDIŞI SİPARİŞLERİNE REVİZE ZOR!
ÖTV düzenlemesi sonrası müşterilerden sipariş iptalleri gelmesi, ithal markaların yurt dışı planlarında revize yapıp yapmayacağı konusunu gündeme getirdi. Hatırlanacağı üzere pandemi sonrası hızlanan satışlar nedeniyle birçok marka yurt dışı siparişlerini artırmıştı. Lakin bilindiği üzere sipariş planlamaları aylar öncesinden yapıldığı için kesim uzmanlarına nazaran ÖTV artışı sonrası planları revize etmek çok kolay olmayacak. Kesim uzmanlarından Sabri Sözen, Uzakdoğu’dan gelen araçlar için aslında bunun mümkün olmadığını, siparişi verilen ithal araçlarda fakat aralık ayı planlarında değişiklik yapılabileceğini, 15 gün sonra bunun da mümkün olamayacağını söyledi.
Cumhuriyet
