Günlük hayatta devamlı hareket eden parmaklarımız dijital irtibatın artmasıyla fazladan kullanılır oldu. Pandemi süreci ise bu duruma bağlı meselelerin açığa çıkmasını hızlandırdı. Pandemi devri ile birlikte omurga hastalıkları ile kas ve eklem ağrılarının arttığını lisana getiren Fizikî Tıp ve Rehabilitasyon Kısmından Doç. Dr. Didem Sezgin Özcan, “Bu ağrıları tetikleyen birçok faktör mevcut. Ağrıların artmasında hareketsizlik, beslenme bozuklukları, kilo alımı ve gerilim etken rol oynuyor. Telefon ve tablet bilgisayarların fazla kullanımına bağlı olarak duruş bozuklukları, el bilek ve parmaklarda ağrıya yol açan tendon iltihaplanmaları, tetik parmak ve kist oluşumu ile uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlüğe neden olabilen hudut sıkışmaları yaşanabiliyor” tabirlerini kullandı.
Doç. Dr. Didem Sezgin Özcan, akıllı aygıtların parmaklarda yol açtığı kas ve eklem ağrılarını şöyle sıraladı:
“Tetik parmak; parmaklarımıza hareket veren kasların çok kullanılması nedeniyle tendonların içinden geçtikleri kanallarda sıkışması ve takılması durumudur. Kireçlenme; kıkırdak yapısının bozulmasına bağlı olarak elde tutukluk ve ağrı hissinin yaşanması yahut hal bozukluklarının gelişebilmesidir. Tendinitler; devamlı klavye, fare kullanımı yahut cep telefonunda bildiri yazılması sonrası görülebilir. Ödem ve zedelenme durumudur. Bağ Zorlanmaları; bilhassa telefonu tek elle tutma ve başparmağı kaydırma hareketine bağlı oluşan küçük yaralanmalardır.”
AĞRILARDAN KORUNMAK İÇİN HANGİ HAREKETLER YAPILMALI, NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Ağrı oluşumunu tetikleyen nedenlerden mümkün olduğunca uzak durulması gerektiğini söyleyen Özcan, şu tekliflerde bulundu:
“Sağlıklı beslenmeliyiz. Psikolojimizi rahatlatacak aktiviteler yapabiliriz. En değerlisi de tertipli antrenman yapmalıyız. Bilhassa de kalp, damar ve akciğerlerimizin dayanıklılığını arttıran aerobik idmanlara kıymet vermeliyiz. Bunun için de konutta şayet varsa yürüyüş bantları yahut sabit bisiklet kullanılabilir, yoksa da konut içi tempolu yürüyüş, dans ve ip atlama üzere aktiviteler yapılabilir. İdmanların sağlıklı bireylerde haftada en az 5 gün ve 30 dakikanın üzerinde yapılmasını öneriyoruz. Yeniden kuvvetlendirme idmanları, eklem hareket açıklığını arttırmaya yönelik idmanlar, esneme ile istikrar idmanlarını de önermekteyiz. Bunları da haftada 2-3 gün yapmalıyız. Burada bilhassa altını çizmek istediğim nokta hastaların sıhhat durumlarına ve yaşlarına nazaran antrenman tipinin, yoğunluğunun ve mühletinin ayarlamasının gerektiğidir. Kalp-damar, akciğer ve şeker hastalarının kesinlikle hekim teklifleri doğrultusunda antrenman yapması gerekir.”
BİLGİSAYAR VE TELEFON KULLANIMINDA NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Pandemi devrinde çocukların da tablet ve telefon kullanımının arttığına dikkati çeken Didem Sezgin Özcan, aileler için ise şu ihtarlarda bulundu:
“Çocuklar baş önde durumda uzun müddet telefonla ilgileniyor. Bu durumda öncelikle kullanım müddetlerinin kısaltılması gerekiyor. Başın dik tutulması konusunda ikazlarda bulunulmalı. Ekrandan okuma yapılıyorsa telefon çene hizası ya da hafif altında duracak biçimde okuma yapılmalıdır. Tendon zedelenmelerini önlemek için telefon her iki elle tutulmalıdır. Yalnızca başparmak değil işaret parmağı da kullanılmalıdır. Şayet uzun mesajlaşmalar yapacaksak da sesli bildiri özelliğinden ve ses tanıma yazılımlarından faydalanabiliriz. Çalışma süreleriniz fazla ise telefon ve tabletten çalışmak yerine masaüstü bilgisayarlardan çalışmayı öneriyoruz. Masa ve sandalyelerin ergonomisine de çok dikkat etmemiz gerekiyor. Sırtımızı sandalyeye yaslayarak dik konumda oturmalıyız. Dizlerimiz 90 derecede bükük olmalı ve ayaklarımız yere temas etmelidir. Monitör göz hizasında ve tam karşımızda olmalıdır. Klavye ve mouse kullanırken de bileğimizin düz olmasına dikkat etmeliyiz. Çalışma sırasında 20 dakikada bir 2-3 dakikalık molalar vermeliyiz. Günlük hayatta bu tedbirleri alarak kas ve eklem ağrılarını en aza indirebiliriz.”
Cumhuriyet