Bayanlar için can sıkıcı bir sorun olan “polikistik oversendromu” yumurtalıklarda, büyüyemeyen çok fazla yumurta birikmesiyle ortaya çıkan hormonal bir bozukluk. Aslında bir hastalık değil, doğuştan gelen bir özellik. Bilhassa fazla kilosu olan bayanlarda görülen “polikistik over sendromu”, çocuk sahibi olmayı zorlaştırsa da bir mani değil. Bu sorunu yaşayan bayanlar da tüp bebek tedavisiyle anne olabilme bahtına sahip.
KRİTER YAŞ
Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Tayfun Kutlu, polikistik over sendromunda tüp bebek evresine geçmeden evvel iki basamaklı bir tedavi sürecinin olduğunu söyledi. Kutlu, hastanın ülkü kilosuna geldikten sonra birinci basamakta yumurta üretimini sağlamaya yönelik ve ekseriyetle 3 kür formunda planlanan bir ilaç tedavisiyle sürecin başladığını anımsatarak “Hastanın insülin direncini azaltan ilaçlar da bu evrede tedaviye eklenebiliyor. Şayet tedavi sonunda yumurtlama olursa, hasta doğal bir alakayla dahi hamile kalabilme bahtı yakalıyor. Lakin yumurtlama sağlanamazsa bu sefer tedavinin ikinci basamağına geçiliyor; yani iğne ve aşılama tedavilerine” dedi.
İğne tedavisinin daha kaliteli yumurta gelişimini sağlamak için yapıldığını anlatan Kutlu, “Böylelikle elde edilen bir ya da daha fazla yumurtanın olgunlaştırılıp çatlaması sağlanıyor. Bu tedavinin devamında, aşılama kısmında ise erkekten alınan spermler daha kaliteli olması için laboratuvar ortamında ağırlaştırılarak, en ülkü döllenme için yumurtanın çatladığı saatlerde ona en yakın yere bırakılarak birleştiriliyor. Olağan bu kademelerde tedavinin en büyük rakibinin “yaş” kriteri olduğunu hatırlatmalı ve şunun da kesinlikle altını çizmeliyiz: Hastanın çocuk sahibi olmayla ilgili alınan hikayesinde kimi ek risk faktörleri varsa bahsettiğimiz basamakların kimileri atlanarak bir üst basamağa geçilebilir. Bu tip hastalarda tüp bebek tedavisinde muvaffakiyet oranları, başka basamak tedavilerine nazaran daha yüksektir” dedi.
BİRDEN FAZLA DENEME
Tüp bebek tedavisinin, sayıca fazla yumurta gelişiminin sağlandığı ve bu nedenle de birden fazla deneme bahtı sağlayan bir metot olduğunu kaydeden Kutlu, özetle şunları kaydetti:
“Bu tedavide, nispeten daha düşük dozdaki ilaçlarla yumurta uyarısı yapılabiliyor ve elde edilen yumurtalar toplanıyor. Ama polikistik over sendromlu hastalarda yumurta sayısı beklenenin üzerinde olursa birtakım riskler doğabiliyor. Bunlardan biri; yumurta sayısının fazla olmasıyla, oluşan embriyoların rahim içine tutunma bahtlarının azalması. Başkası ise yumurtalıkların çok uyarılması. Lakin bu riskleri bertaraf etmenin de bir yolu var. Elde edilen yumurtaların taze transfer yerine, en iyi oldukları etapta dondurulup bir sonraki âdet periyoduna kadar saklanması, rahmin ve bedenin da dinlenmesini sağlıyor. Bu rahim dinlendirme tekniğiyle hastanın gebelik bahtı da artırılmış oluyor. Tüm bunlara karşın birinci denemede hamilelik olmazsa, daha evvel elde edilip kullanılmayan embriyolarla yeni denemeler yapılabiliyor. Bu açıdan tüp bebek tedavisinin, bayanlara tekrar tekrar baht veren bir prosedür olduğunu bir defa daha belirtmiş olalım. Polikistik over sendromunun temelinde insülin direnci yattığı için hamileliğe bağlı diyabet ve hipertansiyon ve erken gebelik kayıpları da bu hastalarda daha sık görülüyor. Bu açıdan tüm riskler ve tedavi süreci hakkında hastanın en yanlışsız formda bilgilendirilmesi kıymetlidir. Unutmayın!
Gebelik talihini belirleyen en kıymetli kriter yaş… Bu nedenle tüp bebek kararında bilhassa “35” yaş sonrasında mümkün olduğunca vakit kaybedilmemelidir.”
BIRINCI ADIM DİYET VE EGZERSİZ
Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Ebru Öztürk Öksuz, polikistik over sendromunda kesin teşhis için birinci adımın ultrason değerlendirmesiyle yumurtalıktaki yumurta sayısına bakmak olduğunu anımsatarak “Beraberinde kimi hormon testleri yapılıyor ve hastanın insülin direncine bakılıyor. Ayrıyeten hastanın hikayesi, âdet sistemi ve şikâyetleri dinleniyor, tüylenmenin derecesini görmek için beden muayenesi yapılıyor. Polikistik over sendorumunun getirdiği tüm şikâyetlerde, tedavi açısından birinci olarak fazla kiloların atılması için bir diyet ve idman planı uygulanıyor. Hastadaki bu ömür şekli değişikliği ülkü kiloya gelmeyi sağlamakla kalmıyor, tüylenmeyi de azaltıyor” dedi.
Cumhuriyet
