Polikistik Over Sendromu (PKOS), bayanlarda sık karşılaşılan rahatsızlıklardan biri. PKOS, adet görememe yahut adet düzensizlikleriyle kendini gösterebiliyor. Bulgular genelde ergenliğe girmeyle birlikte başlıyor. Fakat erken ergenlik devrinde yani birinci birkaç yıl bu bulgular olağan genç kızlarda da görülebileceğinden ayırt edilmesi güç olabiliyor. Bu nedenle teşhis konması gecikebiliyor.
Pekala Polikistik Over Sendromu nedir, belirtileri nelerdir?
POLİKİSTİK OVER SENDROMU NEDİR?
Yumurtalıklarda küçük ve iyi huylu çok sayıda kistin oluşumu formunda gelişen Polikistik Over, adet düzenliği ile birlikte kendini belirli eden, buna ek olarak kilo artışı, beden genelinde tüylenme, sivilce oluşumu üzere pek çok şikayetin oluşumuna neden olan bir bayan hastalığıdır. Yumurtalıklarda oluşan kistler nedeniyle yumurtlama nizamının bozulması nedeniyle bu hastalığa sahip olan bayanlarda çocuk sahibi olamama sorunu sıklıkla gözlenir.
Yumurtalıklardaki çok sayıdaki kist, hormonal yapıyı bozarak tüylenmeye ve sivilce oluşumuna neden olur. Dış görünüşü bozarak hayat kalitesini ve dış görünüşü olumsuz tarafta etkileyen bu hastalık, ruhsal sıkıntıları da beraberinde getiren ve kesinlikle tedavi edilmesi gereken bir hastalık cinsidir.
Önemli bir hastalık olan Polikistik Over Sendromu uzun bir mühlet boyunca tedavi edilmez ise karaciğer yağlanması, diyabet, hipertansiyon, metabolik sendrom, kısırlık, depresyon ve anksiyete bozuklukları, hipertansiyon, uyku apnesi üzere pek çok değerli meseleye yol açabilir. Bu nedenle bu hastalığa sahip olan bireylerde tedavi sürecinin derhal başlatılarak süratli bir formda kilo kaybının sağlanması ve hormon düzeylerinin denetim altına alınması gerekir.
POLİKİSTİK OVER SENDROMU BELİRTİLERİ
Hastalık başlangıç devrinde çoğunlukla belirti vermemekle birlikte süreç ilerledikçe birtakım semptomlar ile kendini göstermeye başlar. Semptomlar şahsa bağlı olarak değişse de birden fazla bayanda görülen ortak belirtiler şu formda sıralanabilir:
- Adet düzensizliği
- Kilo artışı
- Tüylenme
- 2 adet döngüsü ortasında görülen kanamalar
- Kilo alma
- Çocuk sahibi olamama
- Yüz ve sırtta sivilcelenme
- Seste kalınlaşma
- Göğüslerde büyüme, küçülme ve hassasiyet
- Saç dökülmesi
- Ciltte lekelenmeler
Üstte belirtilen semptomlar polikistik over sendromunun sıklıkla görülen belirtileri olup bilinen en yaygın semptomu adet düzensizliğidir.
POLİKİSTİK OVER SENDROMU TANISI NASIL KONULUR?
Polikistik over sendromunda teşhis; klinik bulgular, radyolojik imgeler ve hastanın hikayesi ayrıntılı bir halde incelenerek konulur. Olağandan erken yahut geç adet olma, adet görememe (amenore), sesin kalınlaşması, tüylenme, çok saç dökülmesi üzere problemlerden bir yahut birkaçının görüldüğü hastalarda pelvik yahut vajinal ultrasonografi eşliğinde yumurtalıklar ve rahim ayrıntılı bir halde incelenir. Adetin 3. gününde yapılacak kan testi sonucunda hormon seviyeleri ölçülerek tüm bu teşhis testlerinin ışığında hastalığın tanısı konulabilir.
Hastalığa sahip bireylerde bilhassa hormon testinde yumurtlama döngüsünü düzenleyen FSH ve LH hormon düzeylerinin olağanın dışında olduğu, östrojen hormonu seviyesinin düşük, erkeklik hormonu seviyelerinin olağandan yüksek olduğu görülür. Yumurtlamayı sağlayan hormon düzeyinin yumurtayı büyüten hormonun düzeyine olan oranının 3 ve üzerinde olduğu durumlarda da hastanın polikistik over sendromuna sahip olduğu düşünülebilir. Hastalığın tanısı ve takibinde ultrasonografi de büyük ehemmiyet taşır.
POLİKİSTİK OVER SENDROMU TEDAVİ METOTLARI NELERDİR?
Polikistik overde tedavi, endokrin uzmanı ve bayan hastalıkları ve doğum hekimi tarafından bireye mahsus biçimde planlanır. Tedavi sürecinde hastalıkla uğraşın yanı sıra hastalığın yol açtığı ikincil sorunların ortadan kaldırılmasına yönelik farklı tedavi sistemlerinden de yararlanılır. Öncelikle kan dolanımında olağanın üzerinde seyreden erkeklik (androjen) hormonlarının düzeyinin düşürülmesine yönelik antiandrojen ilaç tedavilerinden yararlanılabilir. Diyetisyen tarafından hazırlanacak olan şahsa mahsus polikistik over sendromu diyeti ile kişinin ülkü kilosuna inmesi sağlanarak insülin direncinin azaltılması hastalığın seyrini iyileştirmede en kıymetli tedavi prensiplerinden bir adedidir. Halihazırda hastada insülin direnci var ise oral antidiyabetik casuslar kullanılarak kandaki şeker ve insülin hormonu seviyelerinin olağana indirgenmesi hastada hormon düzeylerinin düzeltilebilmesi ismine hayli değerlidir.
Adet tertibinin sağlanmasına ve hastalığın yol açtığı tüylenme (hirşutizm) ve akne üzere sıkıntıların önlenebilmesi için birden fazla vakit doğum denetim haplarından faydalanılır. Bu tedavi usulü birebir vakitte rahim iç katmanı olan endometriumun çok kalınlaşması ve buna bağlı olarak oluşabilecek farklı hastalıkların önlenmesine de katkı sağlar. Polikistik over sendromu ve saç dökülmesi de birbiri ile bağlantılı olan problemler olduğundan gerekli görüldüğünde vitamin ve mineral destekleri, doğal içerikli şampuanlar ve saç ekimi tekniklerinden faydalanılabilir.
Cumhuriyet
