Merkez Bankası (TCMB), Naci Ağbal başkanlığındaki birinci toplantıda siyaset faizini piyasa beklentilerine paralel 475 baz puan artışla yüzde 15’e yükseltti. Lakin ortalama fonlama maliyetinin aslında yüzde 14.8 olduğu düşünüldüğünde, siyaset faizinin yüzde 15’e yükseltilmesinin ‘sınırlı bir artırım’ olduğu ve lakin kısa vadeli tahlil sunduğu belirtildi.
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yalçın Karatepe, bu durumu “İçeride uygulanan fiyatı, dükkânın camına da yazmış oldular” biçiminde yorumladı. Uzun vadede ise hür piyasa prensiplerine uygun, öngörülebilir iktisat siyasetlerine ve hukuk ıslahatına muhtaçlık duyuluyor. Karar öncesinde 7.73 düzeyindeki dolar/TL, 7.5320 düzeyine kadar geriledi. Lakin yine 7.64’ü aştı.
Ekonomist Mahfi Eğilmez, kurdaki bu hareketi “Merkez’in ortalama faizi esasen yüzde 15 idi. Piyasa bu artışın gerçekte bir artış olmadığını anlayınca kur yeniden yükseldi” biçiminde kıymetlendirdi.
‘KÖŞEYE SIKIŞMIŞLARDI’
Ankara Üniversitesi’nden Prof. Dr. Yalçın Karatepe, kelam konusu faiz artırımının piyasalara “sizinle uyumlu çalışacağız” bildirisi olduğunu aktardı. Karatepe, geçen hafta iktisat idaresinin değişmesi, Erdoğan’ın dahi “piyasa dostu” sayılabilecek iletileri ve dün yapılan faiz artırımını “zihniyet değişimi değil, çok önemli bozulmuş ekonomik göstergelerden ötürü köşeye sıkışmış bir iktidarın, bu atılımlarla sıkıntıları bir mühlet daha ötelemeye çalışması” olarak gördüğünü lisana getirdi.
BELİRSİZLİK SÜRÜYOR
Ekonomist Uğur Gürses ise “Mevcut enflasyon karşısında bu artırım kâfi değil” diyor. “Sevinen bir piyasa var ancak geleceğe yönelik belirsizlikler sürüyor” diyen Gürses, “Belki bugün siyaset faizi yüzde 17’ye çıksaydı, o vakit gerçekten enflasyon konusunda önemli olduğunu gösteren bir Merkez Bankası olduğunu ve siyasetçileri dinlemediğini düşünürdük. Lakin Merkez, gelecek aylarda enflasyona ait ne yapacağını söylemiyor, tekrar ‘Cumhurbaşkanına sorarız’ fotoğrafı var” diye konuştu.
Hem Karatepe hem Gürses, mevcut ekonomik meselelerin üzerinden faiz artırımıyla çıkılamayacağının da altını çiziyor. Gürses, “hukuk reformuna” dikkat çekerken Karatepe ise “TL’ye duyulacak itimadı, faizi yüzde 15’e çıkartarak sağlayamazsınız. Bütün sorumluluğu Merkez’e yıkarak Türkiye’nin düze çıkmasını beklemek fazla iyimser olur” diye konuştu.
MERKEZ’DEN İTİRAF METNİ
Merkez’in dünkü PPK sonrası yayımlanan metninde “Kasıma ait takip edilen datalar, enflasyonda döviz kuru oynaklığı kaynaklı bir yükselişe işaret ediyor” denildi. Metinde ayrıyeten, iktisada ait daha evvel resmi ağızdan dillendirilmeyen telaffuzların yer alması da dikkat çekti.
Metinde “Düşük enflasyon ortamının kalıcı olarak tesisinin, ülke risk primlerinin düşmesi, dolarizasyon eğiliminin aksine dönmesi, döviz rezervlerinin artış eğilimine girmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla, makroekonomik ve finansal istikrarı olumlu etkileyeceği değerlendirilmiştir” denildi. İktisatçı Hayri Kozanoğlu, “Merkez Bankası metni güya ‘faiz sebep enflasyon sonuç’ “tezini çürütmek için kaleme alınmış” değerlendirmesini yaptı.
Cumhuriyet