Sıhhat Bakanlığı’nın bilgilerine nazaran, denetimli olağanlaşma sürecinin başlamasının akabinde Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde hem koronavirüs olayları hem de temaslı şahısların müspet olaya dönüşme oranı arttı. Bu artışların bölgenin sosyolojik yapısından kaynaklandığını söyleyen Dicle Üniversitesi Sosyoloji Kısım Lideri Prof. Dr. Rüstem Erkan, okulların açılmasıyla bölgeden başka bölgelere hakikat öğrenci akışıyla birlikte Türkiye’deki olayların büyük ölçüde Güneydoğu kaynaklı olmaya başlayacağı ihtarında bulundu.
“CİDDİ ÖNLEMLERIN ALINMASI GEREKİR”
Bölgedeki genç nüfus oranının başka bölgelere oranla yüksek olması ve akraba yoğunluğunun fazla oluşu, düğün, taziye ve mevlit üzere kümelenme yoluyla olay artışlarını tırmandırdığını belirten Prof. Erkan, bölge sosyolojisinin göz önünde bulundurularak önemli önlemlerin alınması gerektiğini söz etti.
Erkan, bölgenin sosyolojisini göz önünde bulundurularak bölgeye yönelik önemli önlemlerin alınması gerektiği teklifinde bulunarak, “Bölgede temaslı sayısındaki müspet oranı ve bulaş oranı başka bölgelere nazaran yüksek. Diyarbakır’da artık şöyle bir süreç başladı. Aslında birinci başta Diyarbakır’daki hadiselerin birden fazla bölge dışı kaynaklıydı. Bir kısım umre kaynaklı, bir kısmı İstanbul kaynaklıydı. Lakin bugün gelinen noktada artık giderek Türkiye’deki hadiseler büyük ölçüde Güneydoğu kaynaklı olmaya başlayacak. Buna herkesin dikkat etmesi gerekir. Yani okulların açılmasıyla aşikâr bir mühlet sonra bölgeden öbür bölgelere gerçek bir öğrenci akışı olmaya başladığı vakit Türkiye’deki başka yörelerde aşikâr bir ölçüde denetim altına alınamaz hale gelecek. Artık bunun sorunu anlaşılabilir bir durum. Hepimiz biliyoruz hem bölgedeki genç nüfus oranı Türkiye’nin öbür yörelerine nazaran çok yüksek hem de bölgedeki akraba yoğunluğu çok fazla yüksek. Uzmanların söylediği burada daha çok aşikâr bir kümelemeden kaynaklanıyor. Yani bu da birinci başlarda belirli bir ölçüde taziye ve mevlitlerle başladı ancak şu an bölgede bir düğün mevsimi var hepimizin bildiği üzere. Hafta sonu yüzlerce düğün vardı. Her tarafta müzik sesleri. Bu düğünler denetim altına alınmadığı sürece bölgede önemli problemler yaşayacağız diye düşünüyorum. Bölgedeki düğünlerin özelliği ve başka yörelerdeki düğünlerden farkı, iştirakin çok fazla olması. Hem iştirak hem halay hem oyunlar, bu denetimden çıkar bir duruma dönüşebilir. Bölgede denetimden çıkması Türkiye’de de denetimden çıkması durumuna yol açabilir. Bölge sosyolojisini göz önünde bulundurularak bölgeye yönelik önemli önlemlerin alınması gerekir” dedi.
“EKONOMİK VE SİYASAL SONUÇLAR ORTAYA ÇIKAR”
Erkan, koronavirüs hadiselerinin artmasıyla sıhhat sisteminin çökmesine ve sürdürülebilir bir durum olmaktan çıkmasına neden olmakla kalmayacağını, birebir vakitte ekonomik ve siyasal sonuçlar ortaya çıkaracağını söyledi. Erkan, “Sadece sıhhat sisteminin çökmesini yahut sürdürülebilir bir durum olmaktan çıkmasına neden olmaz. Bunun artık giderek gerek ekonomik, gerek siyasal sonuçları da ortaya çıkmaya başlar. Onun için bence bir an evvel bölgenin bu sosyo-ekonomik yapısı göz önünde bulundurularak gerek aile yapısı, gerek aşiret yapısı, yani nüfusun kalabalık olması göz önünde bulundurularak önemli önlemler alınması gerekir. Bu önlemler hem bilgilendirme manasında hem de aşikâr bir ölçüde yaptırım olması gerekir” diye konuştu.
5 VILAYET İÇİN KRİTİK IHTAR
Bölgede yalnızca sıhhat çalışanların denetleyeceği yahut tedbir alacağı durumlar dışında bölgenin genel toplumsal yapısını bilen bir heyet oluşturulmasının gerekli olduğunu aktaran Erkan, “Hala bölgede önemli bir önlem olduğunu sokakta göremiyoruz muhakkak bir ölçüde. Bunu hem sivil toplum örgütleri, başka kuruluşlar, işletmeler önemli kontrol yapmıyor. Örneğin bölgede birçok zincir mağazaya bakıyorum çalışanlarında önemli önlem yok. Münasebetiyle herkesin elini taşın altına sokması gerekir. Bu açıklanan günlük 15-16 mevt oranları tahminen insanları rahatlatıyor üzere bir durum ortaya çıkıyor lakin yani 15, 16’nın altı da olsa bir can. Onun dışında giderek hasta sayısı artınca giderek vefatlar de artacaktır. Münasebetiyle kıymetli sonuçlar olacaktır. Bence bölgede yalnızca sağlıkçıların denetleyeceği yahut tedbir alacağı durumlar dışında bir de bölgenin genel toplumsal yapısını bilen bir konsey oluşturulmalı. Başta Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Gaziantep, Batman’da yoğunluk fazla. Bu vilayetlerin birbirine misal yanları var. Bunların hepsi göz önünde bulundurularak önemli önlemler alınması lazım. Bu giderek bölgeyle sonlu kalmayacak. Başta Çukurova olmak üzere Türkiye’nin büyükşehirleri ile önemli ilgisi var. Bu bir mühlet sonra öteki bölgeleri de etkileyecek duruma gelecek” tabirlerini kullandı.
Cumhuriyet