Dünyada global ısınma nedeniyle iklim değişikliğinin birçok aksiliğe yol açtığı konuşulurken; DEÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, asıl tehlikenin sanılan tersine ısınma değil, global soğuma olduğunu öne sürdü.
Prof. Dr. Doğan Yaşar, “Soğuma demek, kuraklık demektir. Soğuma demek, kıtlık demektir. Bu nedenle, soğumadan korkacağız. 90’lı yıllardan beri daima şunu söylerim; 2020’lere kadar global ısınma artarak devam edecek. Tıpkı 900’lü yıllarda olduğu üzere. Lakin 2022, 2023 yahut 2024 olur. Bu devirlerde biz, küçük soğumaya gireceğiz. Sıcaklık mola verecek. Bu molada, İstanbul Boğazı’nın donduğunu göreceğiz. İstanbul Boğazı’ndan karşıdan karşıya yürüyerek geçilecek. En son 1929 yılında geçildi. 2-3 yıla kadar tekrar bekliyorum” dedi.
‘YAĞIŞLAR DÜŞECEKTİR’
Global soğumanın getireceği meselelere değinen Prof. Dr. Doğan Yaşar, şunları söyledi:
“En değerli sorun kuraklık olur ve yağışlar çok düşecektir. İkinci olarak tarım eserlerinde çok önemli düşüşler olacaktır. Anadolu için bu durum, harika avantajlı bir periyot olabilir. Düzgün bir tarım siyasetiyle, biz cari açığımızı kapatırız. Zira bu periyotta buzullar, Orta Avrupa’ya kadar inecektir. Kuzey Avrupa’da hiçbir formda tarım yapılamayacaktır. Bizde de verimlilik düşecektir. 10 kilogram yerine 3 kilogram alacağız. Ancak bizde yeniden de bir verimlilik olacaktır. Az da olsa alacağız. Ürettiğimiz tarım eserleri kıymet kazanacak.”
Yağış oranında 2008 yılında yüzde 30 oranında düşüş yaşandığını hatırlatan Prof. Dr. Doğan Yaşar, “Son önemli kuraklığımız, 2008’di. Bu yağışlar fikir, bir anda buğday üretimiz yüzde 7 üzere azaldı. Buğday fiyatları dörde katlandı. Şu an Çin aşıları nasıl birinci sırada. Soğuma periyodunda dünya, besin için bizim kapımızda sıra olacaklar. Ege’de dünyanın en verimli topraklarına sahibiz. Global soğuma için yapmamız gereken, makul tarım siyaseti üretmek” diye konuştu.
‘SU DİKKATLİ KULLANILMALI’
Prof. Dr. Doğan Yaşar, önerini de şöyle sıraladı:
“Suyu çok dikkatli kullanmamız lazım. Yeraltı sularını biz çok hoyratça kullandık. Kanunlarla bunları bir çerçeveye almak lazım. Büyükşehirlerde bilhassa kanalizasyon ve yağmur suları ayrılmalı. Şu anda yavaş yavaş ayrılıyor. Yağmur suları denize verilmemeli. Yağmur suları tekrar barajlara basılmalı. Kurak periyotta yüzde 30 eksik yağacak yağışlar. Çok şiddetli suya gereksinimimiz olacak. 1992 yılındaki kuraklıkta, Amerika rezervuarlarını 1.5 litre küçülttü. Bu halde tedbirler alabiliriz. En değerli hususta, devletin tarıma katiyen el atması gerekir. Bu yıl ne üreteceğine, devlet karar verir. ABD, yılda 150 milyar dolarlık bir ihracat yapıyorsa buna borçlu. Evvel ne üretecek ona bakıyor. Kendine ne lazım, ona nazaran üretim planı yapıyor. Arttan dünyaya ne lazım ona nazaran üretim yapıyor.”
Cumhuriyet
