Rusya’da bu hafta bir bayanın eski bir alakası sırasında yaşadığı tacizi toplumsal medyadan ayrıntılarıyla paylaşması adeta bir hudut ucuna dokundu.
Rusça Twitter akışı bir kaç saat içinde, sevgilileri, iş arkadaşları ya da tanıdıklarının taciz, ısrarlı takip, velev cinsî saldırısına uğradıklarını anlatanların paylaşımlarıyla doldu.
Ismi tacizle anılanlardan bir birçok pişmanlıklarını bildirdi ve özür diledi. İfşaya mevzu olan savlardan bir kısmı Moskova’nın Putin idaresi zıddı liberal medya ortamlarının önde gelen isimleriyle ilintiliydi.
MUHALİF İNTERNET SİTESİNİN İKİ EDİTÖRÜ İSTİFA ETTİ
Toplumsal medyaya yazan bir çok bayan tanınmış gazeteci Sergey Prostakov’un kendilerini bir çok kereler, ofis de dahil çeşitli mekanlarda taciz ettiğinden şikayet ettiler.
Prostakov, sürgündeki Rus oligarklarından Mihail Hodorkovsky’nin finanse ettiği MBKh Medya isimli muhalif internet sitesinin editörlüğünü yapıyordu.
Cinsî taarruz savlarından biri 2014 yılında Prostakov’un konutundaki bir partide geçiyor, Prostakov’un atağa katılmamakla birlikte seyirci olduğu ve müdahale etmediği söyleniyordu.
Prostakov tezler akabinde Salı sabahı istifa ettiğini açıkladı ve olanlardan utanç duyduğunu anlattığı uzun bir özür yazısı yayınladı.
“Bunun kulağa nasıl geleceğini biliyorum fakat sahiden o geceyi hatırlamıyorum. Tahminen görmediğim bir şeyi görmem gerekirdi, tahminen hatırlamadığım bir şeye farklı bir reaksiyon göstermem gerekirdi. Hatırlamıyorum. Alkollü olmak bir münasebet değil ve istenilmeyen bir açıklama, biliyorum” dedi.
Hadisenin geçtiği partiye katılan yeniden MBKh çalışanlarından Andrey Zolotov da istifa etti lakin yanlış bir şey yapmadığını söyledi.
Sitenin umumi yayın direktörü Veronika Kutsyllo, Prostakov’un bayan meslektaşlarına davranışlarıyla ilgili sıkıntıların farkında olmadığını, fakat ismi geçenlerin istifa etmesinin akıllıca olduğunu söyledi.
‘DEĞİŞİME AYAK UYDURMADIM’
Liberal medyanın öbür isimleri de ifşa dalgasından hakkını aldı.
1990’larda ulusal televizyonlarda çalışan, daha sonra TV Rain ismindeki muhalif kanala geçen tecrübeli gazeteci Pavel Lobkov, bir çok erkek tarafından taciz ve ısrarlı takiple suçlandı.
Lobkov kendisiyle ilgili suçlamaları gündeme getiren herkesten özür diledi ve “öğrencilerin hocalarıyla sevişmesinin, partilerde meslektaşlarını kucaklayıp öpmenin büsbütün sıradan sayıldığı bir devrin insanı” olduğunu söyledi.
“Benim için hayır yanıtı her vakit hayır mealine geldi. Hiç bir devir şiddet ya da şantaja başvurmadım. Hiç bir devir durumumun avantajlarını berbata kullanmadım, esasen hiç bir vakit güçlü durumlarda da olmadım. Lakin bu beni aklamaz. Bir şeylerin değiştiğini, şahsî alan ve dokunmaya yüklenen manalar bakımından yeni bir ahlaki yaklaşımın hükümran olduğunu fark edemedim ” dedi.
Toplumsal medyadaki ifşa dalgasında iki çalışanı hakkında suçlamalar getirilen Rusya’nın en büyük bankası Sberbank iç soruşturma başlatırken, TV Rain de işçisi hakkındaki argümanları araştırdığını açıkladı.
Misal bir ifşa dalgası Rusya’da 2016 yılında da yaşanmış, daha ABD’de MeToo hareketi ortaya çıkmadan “Konuşmaktan Korkmuyorum” etiketi Rusya toplumsal medya sitelerinde büyük yankı yaratmıştı.
Son ifşa rüzgarı ise daha çok anlık yansıların büyümesiyle kuvvetlendi. Etiket ya da bir isim kullanılmadı.
HER ŞEY BİR TWEET İLE BAŞLADI
Her şey bir tweet ile başladı ve birden birden fazla çok genç ve değerli bir kısmı Moskova’nın liberal-muhalif etraflarına mensup onlarca bayan, erkek tweetler atarak kendilerini taciz ve akınlarına uğradıklarını söyledikleri bireyleri teşhir etmeye başladılar.
ReutersSberbank kendi iç soruşturmasını başlattı.
Birinci tweet, bir arkadaşının, ismini vererek kendisine cinsî şiddet uygulamakla suçladığı kişiyi teşhir ettiği tanıklığını aktaran Valya Dekhtyarenko’dan gelmişti. Bu bildiri bir çok bayana ve -Lobkov olayında- bir kesim erkeğe konuşma yüreği verdi.
BBC Rusça Servisi’ne konuşan Dekhtyarenko, “Yakın arkadaşımın görüştüğü adam tarafından duygusal ve cinsî şiddet gördüğünü yazmasıyla başladı. Adamı ifşa etmek istedim zira farklı bayanlara da yaptığını biliyordum” dedi.
Dekhtyarenko, bu tıp taciz ve akın hadiselerinin yalnızca muhalif etraflarda yaşanmadığını fakat bu ortamlarda yaşanmasının iki yüzlülüğü yansıtması bakımından münhasıran reaksiyon çektiğini de söylüyor, “Bunlar Rusya’nın başkan sınıfı içindeki insanların cinsî taciz ve akın vakalarını teşhir eden medyada çalışan insanlar” diyor. Bir sivil topluluk kuruluşunda çalışan ve hukuk danışmanlığı yapan Dekhtyarenko susmaktan ve her şey çok olağanmış üzere davranmaktan bıktığını anlatıyor.
İFŞA İÇİN ‘UYGUN DEVRAN’ MI?
En iyi arkadaşının başına gelenleri duyduktan sonra, diğerlerini da uğradıkları hücumları teğe bir yahut isimlerini saklı tutarak ifşa etmeye teşvik etti. Bir birçok da açıkça ortaya çıkarak yaşadıklarını anlatacak gücü buldu.
Savlarda ismi geçen Prostakov ve kimi vesair muhalif ve bağımsız gazetecilerin konutlarının geçen hafta Rus zımnî servisi FSB tarafından basılmış olmasına işaret eden bazıları, ifşa kampanyasının liberal medyayı yıpratmak hedefiyle el altından Rusya idaresi tarafından teşvik edilip edilmediğini sorguladı.
Ancak Valya Dekhtyarenko bu tezin yanlışsız olmadığını ve cinsî taciz ve atağın ifşası için “uygun zaman” bulmanın çetin olduğunu söylüyor.
“Paylaşılmadığı takdirde mağdurların sayısının artacağı ve yıllarca susacakları açıkça ortaya çıktı” diyor.
Ancak ifşa kampanyasını “sosyal linç” diye niteleyerek karşı çıkanlar da var.
Dekhtyarenko ise isim vererek ifşa etmenin cinsî taarruz ve taciz konusundaki sessizliği kırmakta hayati bir rol oynadığını zira kişilerin kuşkulansalar bile bu tıp hadiselere müdahale etmeye çekindiklerini söylüyor.
Dekhtyarenko’nun ismini ifşa ettiği kişi ise şimdiye kadar canını yaktığı bütün bayanlardan özür diledi ve şiddetle uğraş eden bir vakfa bağış yapacağını açıkladı.
Cumhuriyet
