Yeni tip koronavirüs (Covid-19) aşısına dair en çok merak edilen 36 sorunun yanıtlandığı Covid-19 Aşısı Bilgilendirme Platformu’na, “https://covid19asi.saglik.gov.tr” adresinden ulaşılabiliyor.
Sitede, aşının hastalığa karşı ne kadar mühlet koruyacağı, Covid-19 geçirenler, emzirenler, hamileler ve çocuklara aşı uygulanıp uygulanmayacağı, yan tesir görülmesi halinde neler yapılması gerektiği üzere mevzularda bilgiler yer aldı.
Sitede bulunan sorulardan kimileri ve karşılıkları şöyle:
– Covid-19 geçirdim, tekrar de aşı yaptırmalı mıyım?
“Covid-19’u geçirenlerde koruyuculuk bir süre daha devam etmektedir. Bu koruyuculuk seviyesi kişiyi bir müddet daha Covid-19’a karşı koruyacağından hastalığı geçirmiş bireyler aşı uygulanacak kümelerde değildir.”
– İnaktif Covid-19 aşısı olduktan sonra hastalığa karşı ne kadar mühlet korunacağım?
“Klinik çalışmalarda, inaktif Covid-19 aşılarının hastalığa karşı esirgeyici tesirinin yüksek olduğu gösterilmiştir. Covid-19 aşılarının koruyuculuk müddeti şimdi bilinmemektedir, bunun için ek araştırmalara muhtaçlık bulunmaktadır.”
– İnaktif Covid-19 aşısı kaç doz uygulanacak?
“18 ve üstü yaştaki şahıslara dört hafta orta ile birer doz olmak üzere toplam iki doz uygulanacaktır.”
– Aşı yaptırdıktan sonra da maske, aralık ve paklık kurallarına uymaya devam edecek miyim?
“Aşı uygulandıktan sonra hastalığa karşı koruyuculuğun gelişmesi çoklukla birkaç hafta alır. Bununla birlikte herkeste birebir seviyede koruyuculuk gelişmeyebilir. Ayrıyeten aşılanan kişi kendisi korunuyor olsa bile virüsü aldıysa diğerine bulaştırabilir. Bu nedenle aşı uygulandıktan sonra da maske, aralık ve paklık kurallarına uyulması gerekmektedir. Bakanlık tarafından artık tedbirlere gerek olmadığı açıklanana kadar bu tedbirlerin alınmasına devam edilmelidir.”
– Aşı yaptırmak mecburî mu olacak?
“Türkiye’de aşı uygulaması mecburî değildir. Bununla birlikte aşı, hastalıklardan korunmak için en tesirli formüllerden biridir. Aşı sayesinde yeryüzünden silinmiş pek çok hastalık mevcuttur. Bu nedenle Sıhhat Bakanlığı tarafından aşıyla ilgili toplumu bilinçlendirme çalışmaları yürütülmektedir. Aşı olmak, kişinin topluma karşı sorumluluğudur.”
– Covid-19 aşılamasında neden önceliklendirme yapılıyor?
“Covid-19 aşılamasında kümeler, hastalığa maruz kalma, hastalığı ağır geçirme ve bulaştırma riskleri göz önüne alınarak belirlenmiştir. Kümelerin aşılanması tamamlandığında Sıhhat Bakanlığı isteyen herkesin aşıya ulaşabilmesini planlamaktadır.”
– Covid-19 aşısıyla neden birinci evrede sıhhat çalışanlarının aşılanması planlanmıştır?
“Hastalığın teşhis ve tedavisini üstlenen sıhhat çalışanları, Covid-19’a maruz kalma oranı en yüksek kümedir. Sıhhat çalışanlarının hastalanmaması, sıhhat hizmetlerinin kesintisiz sürdürülebilmesi için değer arz etmektedir. Bu nedenle birinci evrede aşılanması planlanan kümede sıhhat çalışanları da yer almaktadır.”
– Covid-19 aşıları dışındaki aşılar Covid-19’dan korunmaya yardımcı olur mu?
“Covid-19 aşıları dışında yer alan grip, zatürre, kızamık-kızamıkçık-kabakulak (KKK), verem ve gibisi aşıların Covid-19’a karşı koruduğuna dair kanıtlanmış bir bilgi yoktur.”
– Grip yahut zatürre aşısını yeni yaptırdım. Covid-19 aşısı olabilir miyim?
“Grip yahut zatürre aşısı olduktan en az 2 hafta sonra inaktif Covid-19 aşısı olabilirsiniz.”
– Covid-19’u geçirmek, Covid-19 aşısı olmaya nazaran daha uzun mühlet korur mu?
“Kişinin bir hastalığı geçirerek kazandığı bağışıklık (doğal bağışıklık) seviyesi, geçirilen hastalığa ve bireye nazaran değişir. Covid-19 etkeni SARS-CoV-2 yeni bir virüs olduğu için hastalığı geçirmekle kazanılan doğal bağışıklığın ne kadar mühlet koruyacağı bilinmemektedir. Lakin yürütülen birtakım çalışmalar Covid-19’a karşı gelişen doğal bağışıklığın uzun periyodik olmadığını göstermektedir.”
– İnaktif Covid-19 aşılarının yan tesirleri var mıdır?
“Bugüne kadar Covid-19 aşılarına yönelik yürütülen klinik çalışmalarda ve mevcut aşı uygulamalarında önemli yan tesirlere rastlanmamıştır. Aşılama sonrasında görülen yan tesirler sıklıkla hafiftir. Bunlar, yorgunluk, baş ağrısı, ateş, titreme, kas/eklem ağrısı, kusma, ishal, aşı uygulanan bölgede ağrı, kızarıklık, şişlik üzere hafif yan tesirlerdir. Fakat ender de olsa alerjik tepkilerin olabileceği göz gerisi edilmeden aşı uygulamasından sonra bir rahatsızlık hissedilmesi durumunda en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulması ve tabibe yakın vakitte aşı olunduğu bilgisinin iletilmesi unutulmamalıdır.”
– Kimlere inaktif Covid-19 aşısı önerilmemektedir?
“Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Heyeti tarafından belirlenmiş öncelikli risk kümesinde 18 yaş altındaki bireyler yer almadığından şu an için bu kümeye Covid-19 aşısı uygulanmayacaktır.
Gebelikte inaktif Covid-19 aşısının uygulanmasına ait bilgi bulunmamaktadır. Covid-19’u ağır geçirme riski yüksek olan hamilelere kendi istekleri halinde aşı uygulanabilir. Aşının gebeliğin birinci üç ayında uygulanmaması tercih edilir.
Emzirme devrinde inaktif Covid-19 aşısının uygulanmasına ait data bulunmamaktadır. Covid-19’u ağır geçirme riski yüksek olan emziren bayanlara kendi istekleri halinde aşı uygulanabilir.
İnaktif Covid-19 aşısı, PCR testi ile Covid-19 tanısı almış bireylere ve aşı yaptırmadan evvelki 10 gün içerisinde bir Covid-19 hadisesiyle temas etmiş şahıslara uygulanmayacaktır.”
– İnaktif Covid-19 aşısının uygulanmaması gereken durumlar hangileridir?
“Aşının içeriğinde bulunan rastgele bir unsura karşı alerji/anafilaksi hikayesi bulunması durumunda aşı uygulanması önerilmemektedir.
Daha evvel yaşanan besbelli bir alerjik tepki varsa aşı uygulamasından evvel bu durum sıhhat çalışanına belirtilmelidir.
Öbür tüm aşılarda da olduğu üzere 38 derece ve üzerinde yüksek ateş, tablosu netleşmemiş hastalık ve kronik hastalıkların atakları sırasında aşının uygulanmasının bir müddet ertelenmesi önerilmektedir.”
– Neden 65 ve üstü yaştaki bireylere Covid-19 aşısının öncelikli yapılması planlanıyor?
“65 ve üstü yaştaki bireylerde Covid-19’u ağır geçirme ve hastaneye yatış, hatta mevt riski daha yüksek olduğu için aşı bu yaş kümesine öncelikli olarak uygulanacaktır.”
Cumhuriyet
