Patlamayı yorumlayan eksperler, ihmalleri sıraladı. Patlayıcıların depolama sistemlerinin akıllıca yapılmadığını belirten eksperler, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2012’de kabul edilen yönetmeliği yürürlüğe koymaması nedeniyle tehlikeli unsur bulunan tesislerin denetlenemediğini gündeme getirdi.
TMMOB KİMYA MÜHENDİSLERİ ODASI UMUM LIDERI DR. ALİ UĞURLU: Büyük endüstriyel kazaların denetimi hakkında 31 Temmuz 2012 tarihli yönetmelik var. 2012’den beri bu yönetmelik hiçbir biçimde yürürlüğe konmamıştır, her yıl bir münasebet gösterilmeden ertelenmiştir. 2013’te, 2014’te, 2016’da en son 2019’da iptal edildi. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’na nazaran bu tesisler kendi kendilerini denetliyorlar. Türkiye’de binlerce tehlikeli işletme var. Yetmezmiş üzere bir de kendilerini tehlikeli tesis kapsamına almıyorlar. Bakanlık hiçbir vakit bu tesisleri denetlemiyor.
TÜRK MÜHENDİS VE MİMAR ODALARI BİRLİĞİ (TMMOB) KOCAELİ BÖLGE UYUM KONSEYI SEKRETERİ MURAT KÜREKCİ: İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu, buraya kimyasal unsurları söndüren hususî 15 ekip gönderdi. Zira burada bu türlü bir ekip yok. Patlamadan kaynaklı etrafta önemli bir gaz kokusu var. Hava durumuyla bir arada bu gaz geniş bir meydana yayılmış durumda. Bu yüzden fabrikaya yakın konumlarda yaşayan kişilerin bir vade dışarıya çıkmaması ve pencerelerini kapatması gerekiyor. Bu türlü tehlikeli maddeyi üreten bir fabrikanın depolama sistemi gerçek bir biçimde yapılmamıştır. Havai fişekler bu formda depolanamaz. Koşullar hiç tutarlı değil. Depolar birbirine çok yakın olduğu için yangın çok süratli yayılabiliyor. Depolar birbirine uzak olsaydı patlama bu kadar büyümeden denetim altına alınabilirdi.
AFET MÜTEHASSISI DR. KUBİLAY KAPTAN: Bu cins fabrikaların inşaatının patlamalara ve yangınlara dayanıklı formda tasarlanması gerekir. Ek materyallerinin patlamaması için fabrika içinde milletlerarası standartlara bağlı tedbirlerin alınması gerekir. Yangın çıktığı sırada ise birinci müdahale fabrika içinde olacak halde yapılmalı. Bu çeşit yangınları dışarıdan söndürmek çok zordur. Bu mevzuda çalışan emekçiler de haber sahibi olmalı, bu durumlara karşı hazırlıklı olunmalı ve tekraren tatbikatlar yapılmış olmalı. Depolanan gereç çok fazla. Depoda 110 ton gereç var. Bu çeşit materyaller için yarım ton, bir ton bile fazla. Barut içeren materyallerin depolandığı yanların son kademe kuru ve soğuk olması gerekiyor.
TÜRKİYE YANGINDAN KORUNMA VE EĞİTİM VAKFI LIDERI TANER KABOĞLU: Bu çeşit fabrikalarda patlayıcı unsurların bulundurulma ölçüleriyle ilgili hudutlar var. Bu binalarda yangına dayanıklı duvarlar olmalı. Patlayıcı unsurların bulundurulduğu yerlerde oksijen kesilmeli. Yangın çıkar çıkmaz anında müdahale edilmesini sağlayan önlemler olmalı. O anda müdahale edilmezse dışarıdan söndürülmesi çok güç. Patlayıcı unsur büsbütün ortadan kalkana kadar yangın riski var. Orada çalışanlar arasında da acil fiil planının olması gerekli.
Cumhuriyet
