Dünya umumunda, koronavirüs salgınını teftiş altına almış üzere görünen hükümetler, kendilerini virüsün bir vade daha bizimle kalacağı gerçeğine uyarlamaya çalışıyor.
Farklı memleketlerde, farklı stratejiler uygulanıyor, lakin hepsinde ortak nokta, hükümetlerin gerekli gördüklerinde tedbirleri sıkılaştırması ya da esnetebilmesi.
Ağır test ve gözlem, yetkili makamların süratli müdahalesi, hudutların sıkı denetimi ve halkın daima kişilerle sık temasa karşı uyarılması öne çıkıyor.
Bu değişen stratejiler, tıpkı devranda virüsle savaşta en başarılı memleketlerin bile, aşı bulunana kadar zafer ilan edemeyeceğinin itirafı olarak görülüyor.
New York Times gazetesine konuşan, Yeni Zelanda’daki Auckland Üniversitesi’nden Epidemiyoloji kompetanı James Thornley “Virüs ebediyen bizimle olacak. Virüsü uzun vadede ortadan kaldırabileceğimizi sanmıyorum. Virüsle birlikte yaşamayı öğrenmemiz gerekecek” diyor.
Virüsün denetim altına alınmış üzere göründüğü mekanlarda bile, büyük salgınlar hala bir risk. Tokyo’da geçen hafta 253 vaka ortaya çıktı.
Garp Almanya’da bir et sürece tesisindeki 1.500’den fazla çalışanda irüs saptandı ve yetkili makamlar iki nahiyeyi karantina altına aldı.
Güney Kore’de son günlerde onlarca yeni vaka bildiriliyor.
Geçtiğimiz günlerde Avrupa’nın en sıkı kısıtlama tatbikinden birinden çıkan İtalya’nın başşehri Roma’da bir hastanede 122 bireyde virüs görüldü. Ortak banyo ve tuvalet kullanan dairelerin bulunduğu bir binada 18 kişi virüs kaptı.
KURALLAR GEREKLİ GÖRÜLDÜĞÜNDE DEĞİŞİYOR
Güney Kore ve Japonya üzere memleketler virüsle çevik bir uğraşa girişti.
Güney Kore stratejisine “günlük hayat karantinası” ismini veriyor. Devlet, öteki taraflarda görülmeyen sıkı kısıtlamalara gitmedi. Toplumsal ara teşvik edilse de hiç çetinle uygulanmadı.
Memleket önüne günde en çok 50 yeni vaka maksadını koydu. Test ve izleme kapasitesi de dahil, kamu sıhhati sistemlerinin bu amaca ulaşabileceğini söylüyorlar.
Yetkililer, kuralları gerektiğinde değiştiriyor. Seul’te 2. dalga enfeksiyonlar görülünce, toplu taşımada maske kuralı getirildi ve kamusal tesisler iki haftalığına kapatıldı.
Ofis çalışanlarının zik zak halinde oturması, klimaların iki saatte bir kapatılması ve hava akımının arttırılması için, pencerelerin açılması gerektiği belirtildi. Pazarlarda ve öteki kamusal ortamlarda müzik söylenmemesi istendi.
Ayrıyeten halktan, biri ameliyat maskesi, biri de daha kalabalık mahalde kullanmak için sıhhat çalışanlarının taktığı N95 tipi maskelere benzeyen maskeler olmak üzere iki tip maske bulundurmaları istendi.
VİRÜSLE BİRLİKTE YAŞAMAK
Yalnızca kısıtlı karantinalar getiren Japonya da, iktisadını yine canlandırmak için, bu türlü devam etmek istiyor. Avustralya, Yeni Zelanda, Tayland ve Vietnam’dan ziyaretçi kabul etmeyi değerlendiriyorlar.
Japonya geçen Cuma günü, kullanıcılarını son 14 günde koronavirüs testi müspet çıkan biriyle temas ettiklerinde uyaran bir temas takip pratiği başlattı.
Tren işletmecileri, yolculara trenlerin ne kadar kalabalık olduğunu gerçek devirli ileten bir tatbik geliştirdi.
Salgınla daha sert yollarla başa çıkmaya çalışan Çin üzere memleketler de, ekonomik hasarın de tesiriyle daha esnek bir yaklaşım benimsedi.
Pekin’de dışarıda maske zaruriliği kaldırıldı. Kent umumunda ateş ölçümleri sıklaştırıldı. Pekin’de 53 kimsede virüs görüldüğünde, kenti toptan kapatmak tarafına, salgının ortaya çıktığı pazar ve etrafındaki yerleşimler kapatıldı. 100 bin kişi, bir haftada 2,3 milyon kişiyi test etmek için seferber edildi.
Vuhan’ın bilakis uğraş gayeye yönelikti. Pekin’in gayri ortamları birebir biçimde hayata devam etti.
Yetkililer artık, Çin’in amacının sıfır vaka değil, sıfıra yakın vaka olduğunu söylüyor.
MAHALLÎ IDARELERE SALAHIYETLER
Avrupa devletleri de, sert tedbirlerden sonra daha ensek olmayı öğreniyor.
Almanya’da nahiye idareleri ve belediyeler yedi gün içinde 100 bin kimsede 50’den fazla vaka görülürse, mekteplerin kapatılması, tam karantina ve kitlesel test üzere prosedürlere başvurabiliyor.
İngiltere’de de vakaların ağır görüldüğü noktalarda kısıtlı, durumun gerektirdiği üzere tedbirler bedellendiriliyor.
Lakin lokal yetkililer, bu sistemde çok sayıda boşluk bulunduğu uyarısı yapıyor.
Kuzey Yorkshire nahiyesi Kamu Sıhhati Yöneticisi Lincoln Sargeant New York Times’a yaptığı açıklamada, “Bütün salgınlar evvel mahallî seviyede başlar. Bize vaktinde haber verilmesi gerekiyor” diyor.
Cumhuriyet