Irak Başbakanı Mustafa Kazımi başkanlığında Ankara’yı ziyaret eden heyette yer alan Kürdistan Bölgesel İdaresi’ne bağlı Duhok kenti Valisi Ali Teter, Rudaw TV’ye konuştu. Görüşmelerde Irak ve Türkiye ortasındaki ikili alakaların ele alındığını aktaran Teter, Ankara ve Bağdat hükümetlerinin karşılıklı özel talepleri olduğunu söyledi. Duhok Valisi Teter, Habur Hudut Kapısı’nın yanına Ovaköy-Peşhabır hudut kapısının açılmasının gündeme geldiğini, Türkiye’nin bunda çok ısrarcı olduğunu lisana getirdi. Türkiye ile Irak ortasında demiryolu ve Basra Körfezi’nden Zaho’ya kadar bir otobanın inşası üzere bahislerin da konuşulduğunu aktaran Teter, Türkiye’nin Irak’taki varlığı ve PKK çabasına yönelik ise reaksiyon çekecek tabirler kullandı.
“HER GÜN TÜRK BOMBARDIMANI NEDENİYLE VATANDAŞLARIMIZ ZİYAN GÖRÜYOR”
Teter, kendisine yöneltilen bir soru üzerine şu cevabı verdi:
“Görüşmelerde birçok başlık gündeme geldi. Başlıklardan biri de su sorunuydu ki Irak hükümeti Dicle ve Fırat ırmaklarında Irak’ın hissesine düşen suyun korunmasını talep etti. Mustafa Kazımi, Türk yetkililere, ‘topraklarımızın Türkiye’nin güvenliğine tehdit oluşturan silahlı kümelerin konumlandığı bir saha olmasına müsaade vermeyeceğiz’ dedi. Bu çok doğal bir durum. Kazımi birebir vakitte her iki ülkenin de birbirlerinin iç sorunlarına müdahalede bulunmamasını istedi. Bildiğimiz üzere Irak’ın bu türlü bir durumu da yok, burada Kazımi’nin Türkiye hükümetine bildirisi Türkiye’nin Irak’ın içişlerine müdahale etmemesi tarafındaydı. Yeniden Irak hava alanının ihlalinin sona erdirilmesini kastetti. Zira son periyotta de şahit olduk; her gün Türk savaş uçaklarının bombardımanları nedeniyle Duhok’ta kırsal kesimde yaşayan vatandaşlarımız ziyan görüyor. Bu nedenle heyet Türk yetkililerden Irak’ın egemenliğine hürmet duyulmasını istedi. Buna karşılık Türkiye’de silahlı kümelerin Irak topraklarını kendilerine yönelik akınlar için kullanılmasına müsaade edilmemesini istedi. Türkiye bu talebinde daha çok PKK’yi kastetti. Tekrar PYD ve Demokratik Suriye Güçleri’ni kastettiler. Ayrıyeten Şengal Anlaşması’nı gündeme getirdiler ve birebir mutabakatın bir benzerinin Mahmur ve başka yerler için de sağlanmasını istediler.”
“KÖYLER BOŞALTILMAK ZORUNDA KALDI”
Vali Ali Teter, “Türkiye’nin bombardımanlarından şu ana kadar kaç kişinin ömrünü yitirdiği” tarafındaki soruyu ise “Maddi zararın boyutlarını kesin bir halde belirlememiz mümkün görünmüyor. Ama çok sayıda köy boşaltılmak zorunda kaldı. Geçtiğimiz yaz halka ilişkin çok sayıda arazi, bağ ve ekim alanı ziyan gördü, kurudu” diye yanıtladı.
“AĞAÇLARI KESİYORLAR, BAĞ VE BAHÇEYE ZİYAN VERİYORLAR”
“Türk ordusunun huduttan ne kadar içeriye gerçek girdiği” sorusuna da Teter, “Bildiğiniz üzere bu yıl da Türkiye hükümeti kara operasyonları ile sondan içeri gerçek biraz daha ilerledi. Birçok mıntıka da onlar tarafından işgal edilmiş durumda. Maalesef işgal ettikleri yerlerde de iyi muamelede bulunmuyorlar. Ağaçları kesiyorlar, halkın bağ ve bahçesine ziyan veriyorlar. Bu bahiste geçmişte birçok kere Türkiye hükumetini bilgilendirdik, itirazlarımızı ilettik, bunu yapmaya da devam edeceğiz. Ormanlarımıza, tabiatımıza, bağ ve bahçelerimize karşı yaklaşımlarını lisana getireceğiz” cevabını verdi.
“PKK’NİN VARLIĞI MİLYARLARCA DOLAR ZİYANA NEDEN OLDU”
Dukok Valisi Teter, PKK’ye yönelik de “Hakikatten bahsedecek olursak PKK’nin buradaki varlığı ve savaşı Kürdistan Bölgesi topraklarına taşıması Kürdistan Bölgesi’ne milyarlarca dolar ziyana neden olmuştur. Duhok’ta yüzlerce ve yeniden Erbil’de yüzlerce köy PKK’nin varlığı nedeniyle inşa edilememiş yahut terk edilmiştir” değerlendirmesini yaptı.
“PKK, GÜNEY KÜRDİSTAN TOPRAKLARINI TERK ETSİN”
“Duhok hudutlarında Peşmerge-PKK çatışması kelam konusu mu” biçimindeki soruya da Teter, şu cevabı verdi:
“Kürdistan Bölgesi hudutları Peşmergenin yetki alanındadır. Peşmerge bu toprakların savunması için yüz binlerce şehit vermiştir. Toprak Peşmergenin toprağıdır ve bu topraklarda nerede isterse orada hareket edecektir, karargah kuracak, üslenecektir. Yasal olmayan hiçbir gücün Peşmergenin bu hareketinden şikayetçi olmaya hakkı da yoktur. Tıpkı vakitte, Peşmerge kendisine bağlı rastgele bir gücü, rastgele bir isimle Kürdistan’ın her bir yerinde konuşlandırabilir. Ama biz PKK’nin bunu anlamasını ümit ediyoruz. PKK’nin Güney Kürdistan’daki varlığı ne işe yarıyor? Bu mevzuyu bize açıklasınlar; PKK’nin son 30 yıldır Kürdistan Bölgesi toprakları içerisinde kalmasının manası nedir, köylerimizi inşa etmemizi engellemeleri ne hikmettir? Saddam Hüseyin’le tıpkı siyasettir bu. Dün Sadddam, Kürdistan köylerinin inşa edilmesini engelliyordu bugün birebir siyaseti PKK yürütüyor. Peşmerge’nin her karış Kürdistan Bölgesi topraklarında bulunması yasaldır. Pekala PKK’ye soruyorum, onlar ve silahlı kümeleri burada ne yapıyorlar? Alanları ve faaliyet alanları muhakkaktır. Bu nedenle fiilen PKK’ye Güney Kürdistan topraklarını terk etmesi davetinde bulunuyoruz. Terk etmeliler ki 40 yıldır inşa edemediğimiz köylerimizi yine inşa edebilelim.”
Cumhuriyet
