Son olarak Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçilen 2018 yılında Siyasi Partiler Kanunu ile Seçimlerin Temel Kararları ve Seçmen Kütükleri Hakkındaki Kanun’da değişiklik yapan AKP’nin 18 yılda yaptığı değişikliklerin sayısı yüzlerle tabir ediliyor. Siyasi partiler ve seçim mevzuatında 220 defa değişiklik yapan AKP, yeni yasama yılının açılmasıyla birlikte parlamentonun önüne yeni bir değişiklik paketi daha getirmeye hazırlanıyor.
Birgün’den Hüseyin Şimşek’in haberine nazaran, iktidarı kaybetmemek için çok sayıda tartışmalı uygulamayı tüm teamülleri ayaklar altına alarak hayata geçiren, bu kapsamda Inanılmaz Hal şartlarında seçim yaptıran, sistemi kendi oy potansiyeline nazaran düzenleyen AKP, yeni değişiklikleri 1 Ekim’e kadar tamamlamak üzere çalışıyor. Partiler ortasında milletvekili transferine “süre sınırı” getirileceği, seçim barajını düşürerek ittifaklara bağlılığı azaltacağı konuşulan AKP’nin bu çalışmalarına ortağı MHP tam dayanak veriyor.
YAMALI BOHÇAYA DÖNDÜ
İktidarın yine değiştirmeye hazırlandığı her iki kanun, çabucak her seçim öncesi yapılan değişikliklerle yamalı bohçaya döndü. Seçimlerin sağlıklı ve seçmen iradesini yansıtacak biçimde yapılması maksadıyla hazırlanan Seçimlerin Temel Kararları ve Seçmen Kütükleri Hakkındaki Kanun, AKP iktidara geldikten sonra tam 190 sefer değişti.
Bu kanunla ilgili 2003 ve 2005 yıllarında üçer değişiklik yapıldı ve vilayet ve ilçe seçim konseyleri ile ilgili yeni düzenlemeler hayata geçirildi. Bu kanundaki asıl büyük değişiklik bir yıl sonra mahallî seçimlerin gerçekleştirildiği 2008 yılında yapıldı. TBMM’de yapılan düzenleme ile kanunda 55 unsur değişti. Bu süreçte seçim şuralarının, askı müddetlerinin, propaganda usullerinin, oy verme metotlarının birçoğunda değişiklik yapıldı. Anayasa referandumunun yapıldığı 2010’da tıpkı kanunda 44 düzenleme daha hayata geçirildi. 2011’de tek değişiklik yapılırken 2012’deki değişiklik sayısı 19 oldu. 2013’te dört, 2014’te bir, 2017’de üç sefer değişen kanun, yeni sisteme geçilen 2018’de ise 57 kere değiştirildi.
SİYASİ PARTİLER KANUNU 30 KERE
İktidar Siyasi Partiler Kanunu’nu ise 18 yılda 30 defa değişti. 2003 yılında partilerin kurulması, üye ve aday olabileceklerin koşulları, partilerin kapatılma koşulları ile ilgili 10 başka değişiklik yaptı. İktidarın bir sonraki değişikliği, sekiz yıl sonra geldi. Genel seçimlerin de yapıldığı 2011 yılında Siyasi Partiler Kanunu’na sekiz tartışmalı karar eklendi. Bu kararlar ortasında, “Siyasi partilerin ismine açılmış banka hesaplarına yapılan bağışlar için ayrıyeten gelir makbuzu düzenlenmez. AYM tarafından yapılacak mali kontrolde hale ve tarza ait eksiklikler, harcamaların kabul edilmemesini gerektirmez. Siyasi partiler maksatlarına ulaşmak için gerekli gördükleri siyasi faaliyetleri kapsamında her türlü harcama yapabilirler” denilen hususlar yer aldı.
Bu değişikliklerin akabinde 2013 yılında bir süreksiz husus eklenen Siyasi Partiler Kanunu’ndaki kapsamlı düzenlemelerden bir oburu de 2014 yılında yapıldı. İki seçimin yaşandığı 2015’ten bir yıl evvel, defter, sicil ve kayıtların tutulma adabından partilerin devlet yardımlarına çok sayıda hususta sekiz değişiklik yapıldı.
2016 yılında partilerin kesin hesapları yine düzenlenirken 2018’de de tüzük ve programlar ile parti faaliyetlerine ait sınırlamalar tekrar şekillendirildi. 2018’de ayrıyeten siyasi partilerin Cumhurbaşkanı adayıyla bağları konusunda esneklik sağlandı. Siyasi partilerin seçimlerde öteki bir siyasi partiyi destekleme kararı almalarını yasaklayan karar kaldırıldı.
Cumhuriyet
