Koronavirüs salgını sonrası bağışıklık sisteminin kuvvetli olması daha da ehemmiyet kazandı. Sonbaharın gelişi ve önümüzdeki günlerde havaların soğuyacak olması kış hastalıklarını da artıracak. Bağışıklık sistemini canlı tutmanın en değerli yolunun kâfi ve istikrarlı beslenmekten geçtiğine işaret eden Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. His Yıldırım, “Amacımız hastalıklara yakalanmamak, yakalansak dahi güçlü bir savunma sistemiyle hastalığı en süratli biçimde atlatmak olmalıdır” dedi.
“FAZLA 2-3 KİLO KÂBUSUNUZ OLMASIN”
Makus beslenmenin bedenin bağışıklık işlevini tehlikeye atarak enfekte olma riskini artıracağını işaret eden Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. His Yıldırım, “Özellikle bu periyotta aldığınız fazladan 2-3 kilo, sıhhatinizi makus etkileyip bağışıklığınızı düşürebilir. Bu nedenle şu ağır gerilimli günlerde kendinizi daha çok yemeye verip kilo almamalısınız. Yapılan araştırmalar enfekte olan birden fazla hastanın obez sınıfına dahil olduğunu gösteriyor. Zira obezite tıpkı vakitte yüksek tansiyon, diyabet üzere birçok hastalığa davetiye çıkarıyor, yağ oranınız yüksek olduğu için bağışıklığınızı daha da savunmasız hale getiriyor. Hasebiyle hastalıklara daha açık oluyorsunuz” diye konuştu.
“BESİN DESTEĞI UZMANA DANIŞARAK ALINMALI”
Kronik rahatsızlıkları olan bireylerin iştahlarının zayıf olduğunu belirten His Yıldırım şunları söyledi:
“Beslenme kelam konusu olduğunda, bu kronik rahatsızlıkları olan şahısların makul beslenme gereksinimlerini karşılamaları gerekir. En yüksek yetersiz beslenme oranları 65 yaş üstü yetişkinlerde görülmektedir. Yaşlı yetişkinlerin yüzde 85’i en az bir kronik hastalığa sahiptir. Destekler, uygun beslenmeyle birlikte ek takviyeye gereksinim duyanlar için iyi bir fikir olabilir. Örneğin balık tüketmiyorsanız size uygun bir Omega 3 desteği almanız, bağışıklığınıza takviye olacaktır. Sizin için en uygun doz ve destek için diyetisyen yahut doktora başvurmak her vakit iyi bir fikirdir.”
“İDEAL KİLONUZA ULAŞIN”
‘Kilo verme sürecini sağlıklı beslenme olarak görmelisiniz’ diyen His Yıldırım, “İdeal kilo bireyin yaşı, cinsiyeti, uzunluğu, sıhhat durumu, hareket seviyesi, genetik yapı üzere birçok faktöre bağlı olarak değişmektedir. Siz de fazla kiloluysanız yahut olması gerekenden zayıfsanız, vakit kaybetmeden ülkü kilonuza sağlıklı bir diyetle ulaşmalısınız. Üstelik evdeyseniz sağlıklı beslenmek için mazeretiniz olmamalı. Bunu kendinize yaptığınız çok büyük bir iyilik olarak düşünmelisiniz. Diyet yapmak kısıtlama değil, bilakis bedeninizin muhtaçlığı olan makro ve mikro besinleri vermektir. Bu nedenle bu sürece diyet yapmak olarak değil, sağlıklı beslenme olarak bakmalısınız” sözlerini kullandı.
“SIK BESLENİN”
Günde 4- 6 öğün beslenmenin kıymetine dikkat çeken Yıldırım, “Bunun için kahvaltınızı çok geç yapmayın. Önemli teneffüs semptomları olanlar için daha küçük öğünler yemek, erken doygunluğu sağlar (çok süratli bir halde dolar) ve daha kolay nefes almayı sağlayan diyaframı rahatlatır. Sık yemek yemek, tıpkı vakitte glisemik denetimi sürdürmeye çalışan şeker hastalarına yardımcı olabilir. Istikrarsız kan şekeri seviyeleri de bağışıklığı düşürecektir. Bu nedenle sık sık, az porsiyonlarda beslenmek daha istikrarlı kan şekeri düzeyleri sağlar” değerlendirmesinde bulundu.
“MUTLAKA KÂFI SU İÇİN”
Su içmenin kan dolanımını hızlandıracağını anlatan Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. His Yıldırım, “Ayrıca bedeninizdeki toksinleri atmak için ve enfeksiyonlara karşı savaşmak için bir numaralı faktördür. Bayanlarda kilo (kg) başına en az 30 ml, erkeklerde ise 35 ml olmak üzere tüketmeniz gereken günlük su ölçünüzü tamamlamalısınız” dedi.
“SAĞLIKLI KARBONHİDRATLAR TÜKETİN”
Karbonhidratın çok tüketilmesinin bedendeki karbondioksiti artırdığını açıklayan Dyt. His Yıldırım, “Ancak birinci güç kaynağımız karbonhidratın yapıtaşı olan glikozun hiç tüketilmemesi de bağışıklığınızı düşürür. Bu nedenle kâfi seviyede, mineral içeriği ve lif içeriği yüksek olan tam buğday çeşitlerini tercih etmelisiniz. Tam buğday eserleri, tam buğdaylı ekşi mayalı ekmek, çavdar üzere çeşitleri epeyce sağlıklı ve içeriğindeki B vitaminleri sayesinde bağışıklığınızı artıracaktır” biçiminde konuştu.
“BAĞIRSAK SIHHATINIZI KORUYUN”
Bağışıklığın yüzde 70’inin bağırsakta olduğundan bahseden His Yıldırım, “Sağlıklı bakterilerinizin gelişmesini sağlamak kıymetlidir. Yoğurt ve kefir üzere probiyotik kaynaklar, sağlıklı bakterilerin gelişmesini ve bağışıklık sisteminizi desteklemesini sağlar. Bununla birlikte size uygun probiyotik desteğini de günlük beslenme nizamınıza eklemeniz bağırsak sıhhatinizi arttıracaktır” dedi.
“C VİTAMİNİ ALIMINIZI ARTIRIN”
C vitamininin en çok kuşburnu, biber, turunçgiller, maydanoz, marul, kivide bulunmakla birlikte dışarıdan besinler yoluyla alındığını anlatan His Yıldırım, şöyle devam etti:
“Vücutta üretilmez. Fazlası da bedende depolanmaz bu nedenle nizamlı olarak dışarıdan alınması gerekmektedir. Çok kolay kayba uğrayan bir vitamindir. Yani uzun müddet depolama yapılması, uzun ve yanlış pişirme metotları büyük C vitamini kayıplarına yol açmaktadır. Bu nedenle kâfi aldığınızı düşünüyorsanız dışarıdan destek olarak da alabilirsiniz. Fazlası depolanmamakla birlikte 2000 miligramdan fazla alınması da böbrek taşı oluşumu üzere problemlere neden olabilmektedir. Ana ve orta öğünlerinizde kesinlikle meyve ve zerzevata yeteri kadar yer verin.”
“D VİTAMİNİ BAĞIŞIKLIK ÜZERİNDE ETKİLİ”
D vitaminin kıymetine de dikkat çeken Yıldırım, “Doğrudan güneş ışığından, süt ve süt eserlerinden ve birtakım balık çeşitlerinden (sardalye ve uskumru) alabileceğimiz yağda çözünen bir vitamindir. Yapılan çalışmalarda D vitamininin bağışıklığı iyileştirdiği gösterilmiştir. Yüksek kaliteli bir D vitamini desteği, bağışıklık sistemlerini güçlendirmek isteyenler için faydalı olabilir” dedi.
“ÇİNKOYU İHMAL ETMEYİN”
Çinkonun yaklaşık 100 enzimin aktivitesi için gerekli olan bir eser mineral olduğunu belirten Yıldırım, “Çinko bağışıklık sisteminizde ayrılmaz bir rol oynar. Çinko destek etmek güç olabilir zira ek dozlar bedendeki bakırın biyoyararlanımını azaltabilir. Ayrıyeten yüksek düzeylerde demir desteği almak da çinko emilimini etkileyebilir” sözlerini kullandı.
BAĞIŞIKLIĞINIZI DORUĞA ÇIKARACAK BESINLER
Diyetisyen His Yıldırım, bağışıklığı destekleyen en varlıklı besinler listesinde ise şu besinlere yer verdi:
“C vitamini içeriği en varlıklı 10 besin; kırmızıbiber, greyfurt, lahana, portakal, kivi, brokoli, karnabahar, Brüksel lahanası, çilek, maydanoz. D vitamini içeriği en varlıklı olan besinler; ton balığı, portakal suyu (evde sıkılmış), süt, yoğurt, sardalye, uskumru, yumurta, tam tahıllı gevrekler. Çinkonun en iyi besin kaynakları; istiridye, kuru fasulye, tavuk, kabak çekirdeği, yoğurt. E vitamini içeriği en varlıklı olan besinler; buğday tohumu, ay çekirdeği, badem, ayçiçek yağı, fındık, fıstık ezmesi, yer fıstığı, mısır yağı, ıspanak. A vitamini içeriği en varlıklı olan besinler; tatlı patates, ıspanak, havuç, kırmızı biber, mango, yumurta, börülce. Bağışıklığı güçlendiren öbür besinler; muz, elma, esmer pirinç, zencefil, nane, kemik suyu, bal.”
Cumhuriyet