Şahinler Holding İdare Konseyi Lideri Kemal Şahin, bu periyotta önemli ziyan gören fabrikasını açamayan şirketler olduğunu belirterek, sağlam olmayanların dökülebileceğini söyledi. Şahin, Krizden evvel olağan çarklarını döndüren parası pulu olan, pandemide para, müşteri kaybetmiş firmaların desteklemesi lazım. En büyük firmalar bile batabilir her zaman” dedi.
Türkiye’nin kurtuluşunun ihracat ve turizm gelirlerinde olduğuna dikkat çeken Şahin, “Bakanların çantalarını alıp gitmesi lazım. Yeterli bağlantı kurmalıyız. Arbede etmememiz, demokrasinin kurallarının, hukukun iyi işlemesi lazım” diye konuştu. Pandemide toplamda 1000 bireye istihdam sağlayacaklarını, turizm, inşaat ve dokumacılıkta yeni yatırımlar yapacaklarını anlatan Kemal Şahin ile pandemi periyodunu ve holdingin maksatlarını konuştuk.
BU KAİDELERDE YILI SAĞ SALİM GEÇİRDİK
* Dokuma, turizm, inşaat, özgür bölge dahil birçok alanda faaliyet gösteriyorsunuz, 2020 güçlü bir yıldı nasıl geçirdiniz?
Mart ayının başında Belek’teki Club Mega Saray otelimiz doluydu. 15 Mart’ta sıfıra indi. Turizm en çok etkilenen yerdi. Turizmde tüm tedbirlerimizi aldık. Haziranda otel açılınca sadık müşterilerimiz ağır ilgi gösterdi. Haziran ayından ekimin sonuna kadar neredeyse yüzde 80 doluydu. Lakin tabi yılın başını kaybettik.
Bu kurallarda yılı sağ salim geçirdik. Çalışanlarımızın parasını verecek kadar, biraz da cebimizde kalacak kadar kazandık.
Dokumacılıkta birtakım firmalarımız iyi çalıştı. Siparişler iyi geldi. Mısır’daki firmamız iyi çalıştı. Fransa, Almanya artıyla kapattı. Örgü yapan firmalarımız artıda kapattı, lakin grup elbise yapan firmalarımız baya ekside kapattı. Aslında birtakım tesisleri de maske kurtardı. Kapasitenin yüzde 20-30’unu maskeye ayırdık.
ÖNEMLİ TEDBİRLER ALDIK
* Bu yıl dokuma tarafı daha mı kârlıydı?
Evet. Dokuma iyiydi. Hem dokuma hem turizmde eksiye geçmeden götürebildik her şeyi. Tabi 2019’u yakalayamadık. Lakin birtakım firmalar bir evvelki yılı geçti.
Pandemiye karşın konut projemizde Westside İstanbul’da satışlarımız iyi. Yeni bir inşaat projesi başlatacağız. Hür bölgemiz doldu.
* Bundan sonrası da bu türlü gidecek mi pekala?
Hem fabrikalarımızda hem öbür tesislerimizde virüse karşı önlemlerimizi keskinleştirdik. Club Mega Saray’da 10 bin kişi ağırladık. Önemli tedbirler aldık. Bu yıl daha da öğrendik. Turizmde nisandan sonra dolduracağımızı düşünüyoruz. Şu anda atletler dahil otelimizde 500 kişi var. Dünyanın kıymetli turnuvaları bizde yapılıyor. Şayet pazarlarımız çok virüs alıp kapanmazsa dokumada de bu yıl daha iyi ciro yapacağımızı düşünüyorum.
* Bundan sonraki süreçte tartınız turizmde mi olacak?
Tabi dokumacılıkta ciromuz daha yüksek. Bir otel daha açmayı düşünüyoruz. Erciyes’te bir kış oteli açtık. Pandemiye karşın orada yeni bir otel daha yapacağız. Turizmin hissesi artar ancak tabi cironun büyük kısmı dokumada.
Kemal Şahin, Şehriban Kıraç’a Türkiye iktisadını ve Şahinler Holding’in amaçlarını kıymetlendirdi.
DOKUMA İHRACATI YÜZDE 25 ARTAR
* Bu periyotta en büyük zorluğu hangi pazarlarda yaşadınız?
Dokumacılık ihracatında Almanya İngiltere, İspanya kıymetli pazarlarımız. Avrupalılar bu periyotta Uzakdoğu’dan eser getiremedi, bu bizim için büyük fırsat oldu. Lakin artık Avrupa’da pandeminden ötürü yeni kapanmalar var.
Tabi oralar kapanınca siparişler biraz düştü. Lakin ikinci yarıda siparişler artacak. Dokuma ihracatını bu yıl yüzde 25 artırabiliriz. Avrupa ile uyumlu hale gelsek ihracatımız daha çok artacak.
* Avrupa ile uyumlu hale geliyor muyuz ki?
Çaba ediyorlar. Ancak bir taraftan da konuşmalarla yanılgı yapıyorlar. Birbirimize muhtacız. Lisana biraz daha dikkat etmeliyiz.
Hem AB’nin önde gelen isimleri hem Merkel’in yerine gelecek Armin Laschet’i tanıyoruz. Türkiye’ye karşı olacağını düşünmüyorum. Almanya’da da imajımız baya iyiye gidiyor.
ARBEDE ETMEYELİM
* Bu devirde yurtdışında iş dünyasına önemli takviyeler verildi, Türkiye’de verilen takviyeler kâfi miydi?
Almanya’da çalışanlar da dahil önemli hibeler verildi. Bizde enflasyon da çok arttığı için yoksullaşma oldu, bunu kabul etmek gerekiyor. Almanya’da bu yoksullaşma olmadı. Fakat bizim paramız da kıt. Kimilerine kısa çalışma ödeneği, kimilerine fiyatsız izindeyken dayanak veriliyor. Fakat kimilerine hiç verilmiyor. Herkesi kucaklayacak takviyeler olmalıydı. Almanya’da hem vatandaşı, hem esnafı, hem perakendeciyi daha tatmin edecek dayanaklar oldu. Bizde fazla bir şey vermediler. Kimi alanlarda nitekim hibe vermek lazım.
* Plan yaparken önünüzü görebiliyor musunuz?
Satışlarımızın yüzde 90’ı Avrupa’ya. Avrupa istikrarlı pazar, ekonomileri sistemleri oturmuş, terör olayı yok, demokrasi yerleşmiş. O yüzde plan yaparken bir tasamız yok. Dünya yıldızı olmaya aday turizm tesislerimiz var. Kâfi ki siyaseten dünya ile arbede etmeyelim. Hele bizim pazarımız olan ülkeleri muhafazamız lazım.
SAĞLAM OLMAYANLAR DÖKÜLEBİLİR
* Özel kesimin önemli borcu da var, sizde ne seviyede, nasıl yönetiyorsunuz?
Biz daha evvel krize girdiğimiz için finans idaresini iyi yapıyoruz. Kredi borcumuz azaldı. Hesabımızı kitabımızı iyi yapıyoruz. Bankalarla yapılandırma yapmadık.
* Bankaların size yaklaşımı nasıl?
Yıllar evvel ziyan eden şirketlerimizi kapattık. Birçok borçlarımızı ödedik, azalttık. Azalttığımız için de rasyolarımız düzeldi. Lakin bu süreçte çok önemli ziyan gören şirketler oldu, fabrikasını açamayan… Borç ödeme vakti gelen firmalar var. Tabi iflas etmek yasak fakat baya bu türlü külfetli firmalar da var. Fakat elinden geldiği kadar hem hükümet hem bankalar yardım ediyor. Lakin sağlam olmayanlar dökülebilir. Problem var. Ancak esasen badire pandemiden evvel de vardı. Kriz vardı. Bir krizden geçiyorduk bu ikinci kriz. İki kriz birleşerek devam ediyor. Bu sıkıntılar tam çözülmüş değil. Hükümet bilhassa verdikleri KGF kredileriyle çok yardımcı oluyor. Onlarla iyi berbat yüzdürecekler diye düşünüyorum. Fakat o denli olmazsa, tertibi bozulmuşsa Türkiye için kayıp olur. O denli kayıplar da olacaktır büyük ihtimal.
* Bu süreçte endüstrici olarak hükümetten neler bekliyorsunuz?
Birçok işletme takviye alamadı. Oralara yardım etmeleri lazım. Krizden evvel olağan çarklarını döndüren parası pulu olan, pandemide para kaybetmiş müşteri kaybetmiş firmaların desteklemesi lazım. Geleceği olan firmaları seçmeleri lazım. Bankaların da o denli düşünmesi lazım. Burada en büyük firmalar bile batabilir her vakit. İki büyük kriz yaşıyoruz. Büyük firmalar bile borç yapılandırmaya gitti. Elden geldiğince yardım gerekiyor. Tabi Türkiye’nin kaynağı da az. O yüzden, bizim pazarlarımızla, finans dünyasıyla, Maliye Bakanlığmız, Merkez Bankamız biraz iyi irtibat kurarak, Türkiye’nin inançlı olduğunu anlatmaları lazım. Hukukun tam işlememesi. Güvenliğin tam olmamasından ötürü meşakkat çekiyoruz.
BİZİ İHRACAT VE TURİZM KURTARIR
* Türkiye iktisadının önünde ne cins riskler görüyorsunuz?
İşsizlik var. Fiyatsız müsaade ödeneği bittiğinde buradaki çalışanların büyük kısmı dönemez. Fabrikalar kapanacak ya da sipariş alamayacaklar. Hükümetin bizim pazarlarımıza odaklanması lazım. Almanya mı İngiltere mi, oralarda münasebetleri iyi kurmamız lazım. Dış siyaset yaparken biz nereye ihracat yapıyoruz buna dikkat etmek gerekiyor, insanlarımızı oralardan aldığımız siparişlerle doyuracağız. Bizi ihracat, turizm gelirleri kurtarır. Bakanların çantalarını alıp gitmesi lazım. Düzgün münasebet kurmalıyız. Arbede etmememiz lazım. Demokrasinin kurallarının, hukukun iyi işlemesi lazım. Özgürlüklere değer veriyorlar. Demokrasiyi daha fazla iyileştirmemiz, çalıştırmamız lazım. Sağla solla iyi ilgi kurmamız lazım. Bunu yapsak para da gelir pazarlar da gelir Türkiye uçar. Meselelerin hepsi birden çözülür. Ana formül bu.
1000 BİREYE İSTİHDAM
* İnşaatta yeni yatırım nerede olacak?
Büyükçekmece’de denize bakan bir pozisyonda olacak. 130 civarında villa olacak.
* Yatırım için iyi bir devir mi?
Turizmde yatırım yapmak için iyi devir. Satılık oteller var. Parası olan alır. Kâfi ki önlemleri iyi alalım. Kıymetli olan pazarlarımızın açılması. Sonra bomba üzere patlayacak.
* Yeni yatırım düşünüyorsunuz ne cins dayanaklar bekliyorsunuz?
Yatırım yapmaya devam edeceğiz. Turizmde yapacağız. Dokumacılıkta de büyüyoruz. Boyahane ve örgü kısmını kapatmıştık. Onu artık yeniden açıyoruz. Özgür bölgeyi büyütmek istiyoruz. En az 300-400 kişi işe alacağız. Neredeyse pandemi devrinde 1000 şahsa istihdam sağlıyoruz. Geleceği makus görmüyoruz. Tabi eski paraları kazanamadık. Kıymetli olan emekçileri çıkarmadan bu vakti atlatmak. Bunu yaparsanız bir muvaffakiyet.
Cumhuriyet