Türk Mimar ve Mühendis Odaları Birliği (TMMOB) İzmir Kent Plancıları Odası (ŞPO) İdare Heyeti, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nca onaylanan ‘İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Etraf Tertibi Planı Değişikliği’nin İzmir Valiliği Etraf ve Şehircilik Vilayet Müdürlüğü’nce askıya çıkarılmasına ait hazırladıkları raporu İzmir Mimarlık Merkezinde basına açıkladı.
Raporda, bakanlık tarafından İzmir- Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000’lik planın, Kent ve Bölge Planlama Biliminin kıymetleri ile örtüşmediği, İzmir ve Manisa kentlerinin imar düzenlemelerini yok edici olduğu vurgulandı.
“VERİMLİ TOPRAKLAR YOK EDİLECEK”
Değişiklikleri bir bütün olarak kıymetlendirilmesi gerektiği tabir edilen raporda, “Nitelikli tarım alanlarının, orman alanlarının, doğal karakteri prestiji ile korunması gereken alanların; konut, sanayi, ticaret üzere gelişme alanlarına dönüştürülmesi, planın lisanı ve içeriğinin anlaşılmaz ve yasal mevzuata ters olması, planın datalarının yeni tarihli olmaması, plan üzerinde birçok yerde idari ve fiziki sonların kusurlu olması, plan notları ile kaçak yapıların yasallaşmasının önünü açan uygulama notlarının olması, kentlerin ulaşım, liman, havalimanı, güç siyasetleri üzere sektörel kararlarına yer vermemesi; buna istinaden kent ve kırsal alanların randımanı yüksek toprakları ile tarihi ve doğal alanları yok edecek kararlara yer vermesi biçiminde sıralanabilecek birçok neden var” sözlerine yer verildi.
Değerlendirmede, yapılan düzenlemenin bilimsel destekten mahrum, şehircilik prensipleri, planlama temelleri ve kamu faydasını yok sayarak yatırımcı odağına dayalı bir süreç olduğu gerekçesiyle İzmir ve Manisa’nın geleceğini tehlikeye attığı söz edildi. Raporda şu başlıklar yer aldı:
– 07.07.2020 tarihinde Etraf ve Şehircilik Bakanlığınca onaylanmış İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Etraf Nizamı Planı Değişikliğinin bilimsel destekten mahrum toplum ve tabiat faydasını hiçe sayan bir süreçtir.
– 07.07.2020 tarihinde onaylanan İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Etraf Tertibi Planı Değişikliğinde yaklaşık 200 noktada değişiklik yapılmış ve bu değişikliklerin münasebeti bir sayfalık “gerekçe raporu” ile açıklanmaktadır.
– 07.07.2020 onay tarihli 1/100.000 ölçekli Etraf Sistemi Planı Değişikliğinin “Plan Değişikliği Açıklama Raporu” bulunmamaktadır. Bu nedenle değişiklik yapılan plan kararlarının hangi münasebetle yapıldığı bilinmediği dikkate alındığında üretilen bütün plan kararlarının bilimsel destekten mahrum ve muğlaktır.
– Kelam konusu plan değişikliği ile çok sayıda alanda nüfus yoğunluğu artışı getiren “Kentsel Gelişme Alanı”, “Tercihli Kullanım Alanı” vb. kullanım kararlarının önerilmesine karşın nüfus kararlarının değişmemesi, kelam konusu plan ve evvelki süreçlerin tümüyle kusurlu olduğunun ispatıdır.
– İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Etraf Tertibi Planı’nda İzmir için 2025 yılı maksat nüfus bedeli 5.545.000 kişi iken İzmir Büyükşehir Belediyesi hudutları içerisinde onaylanan 1/25.000 ölçekli Etraf Sistemi Planı/Nazım İmar Planı 2030 yılı amaç nüfus kıymeti 6 milyon 650 bin 492 kişidir. 1/100.000 ölçekli Etraf Sistemi Planı’nda yer alan “Kentsel Yerleşik Alan” ve “Kentsel Gelişme Alanı” kullanım kararlarının alansal büyüklüklerinin 1/25.000 ölçekli Etraf Tertibi Planı/Nazım İmar Planından büyük olmasına karşın 1 milyon 105 bin 492 kişi az olmasının Bakanlık tarafından açıklanması gerekmektedir.
– Bakanlık, ilgili kurumlar tarafından yargıya taşınan alt ölçekli plan kararlarının münasebetlerini irdelemeden, hukukun gerisinden dolanarak yeni plan kararları üretmiştir.
– 07.07.2020 tarihinde onaylanan İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Etraf Nizamı Planı Değişikliği korunması gereken orman alanları, ağaçlandırılacak alanlar, mera alanları üzere doğal alanları bilimsel destekten mahrum bir halde “Kentsel Gelişme Alanı” olarak belirleyerek yok edilmesinin taban hazırlamıştır.
– Gereksinimin ötesinde ve mevcut yerleşim yerlerinin gelişim taraflarının dışında rastgele bir bilimsel destek olmadan, adrese teslim gelişim teklifleri sonucunda verimli tarım alanları ve doğal alanlar sermayenin insafına terk edilmiştir.
– Değişen doğal sit statüleri (“Kesin Korunacak Hassas Alan”, “Nitelikli Doğal Muhafaza Alanı”, “Sürdürülebilir Müdafaa ve Denetimli Kullanım Alanı”) ve sonları askıdaki planda yer almamaktadır ve plan lejantında kelam konusu gösterimlere yer verilmemiştir. Bu durum Mekânsal Planlar İmal Yönetmeliğine terstir.”
Cumhuriyet