Çocuk adalet sisteminin çocuklar faydasına iyileştirilmesine ve bu tarafta kalıcı siyasetler oluşturulmasına katkı sağlamaya yönelik çalışmalar yürüten Türkiye Çocuklara Yine Özgürlük Vakfı (TCYOV), çocukların mahpusa girmemesi ve tahliye sonrası geri dönmemeleri için model geliştirmek ve uygulanmasını sağlamak maksadıyla “Yeniden” projesini gerçekleştirdi.
110 ÇOCUKLA GÖRÜŞME
Vakıf idare heyeti lideri Nevin Özgün’ün verdiği bilgilere nazaran, araştırmada Konya ve İstanbul’da isimli sistemle ilişkilenmiş 12-24 yaş ortasındaki 110 çocuk ve gençler görüşmeler yapıldı.
İçerideki çocuklar tahliye olurken “Bu yatak benim, buraya dokunmayın, ben geri geleceğim” anlayışıyla dışarı çıkıyor.
TEKRAR SUÇA SÜRÜKLENİYORLAR
18 ay süren proje sonuçları, teklifler, tespitler şöyle:
– Yine projesi kapsamında hazırlanan araştırma raporunda ortaya konduğu üzere gerek çocuk yargılamasında gerekse de infaz sisteminde standardizasyon sağlanamamıştır.
– İsimli sistemin işleyişi “çocukların yüksek yararı” prensibiyle çelişebilmekte ve çocuklar üzerinde olumsuz tesirler bırakmaktadır.
– Tahliye sonrası çocuklar, uygun takviye sistemlerine erişemedikleri için yine suça sürüklenerek isimli sisteme ve infaz kurumlarına geri dönmektedir.
– Yine projesi ile tutukluluk tecrübesi yaşamış olan yahut yaşayan çocuklara ve gençlere toplumsal ve isimli dayanak verilmesi amaçlanmıştır.
– Suça sürüklenen çocuklar hakkında alınacak tüm kararlarda çocuk odaklı çalışma yürütülmesi gerekmektedir. Bu kararlarda, çocuğun suça sürüklenmesine neden olan sebepler de dikkate alınmalıdır.
Sisteme giren çocuk sayıları 2019
Çocuk mahkemeleri: 56 bin 300
Çocuk ağır ceza: 54 bin 300
Mahkemelere gelen: 107 bin 127
Karara bağlanan: 57 bin 037
Çocuk ağır ceza: 10 bin 949
Karara bağlanan: 5 bin 622
ÇOCUKLARA MAHSUS BİR BAKANLIK OLMALI
Bunlar yapılmalı;
– Okul müfredatında ceza hukuku şuuruna yönelik içeriklerin olması ve okuldaki meslek kümelerine, ailelere ceza hukuku hakkında bilgilendirici eğitimlerin verilmesi bu bahisteki farkındalığı artıracaktır.
– Çocuk alanında çalışan tüm meslek elemanlarına, çocukla sağlıklı irtibat kurmalarına takviye olmak ismine bütüncül bir çocuk siyaseti dahilinde pedagojik eğitim verilmelidir.
– Çocukların durumlarının değerlendirmesinin çocuk mahkemelerinde yapıldığı, tutuklamanın son önlem olarak uygulandığı tesirli takviye sistemleri oluşturulmalıdır.
– Çocuklara has bir bakanlık kurulmalı ve bu bakanlık tüm çocukların muhtaçlıklarını kapsayıcı bir yapıda olmalıdır.
– Çocuk ile ilgili olan devlet kurum ve kuruluşlarında uzmanlaşmış çocuk ünitelerinin oluşturulması ve bu ünitelerin işlerliklerinin çocuk siyasetinin unsurlarına uygun olması ehemmiyet teşkil etmektedir.
– Bu üniteler çocuk dostu adalet anlayışı benimseyerek çocukların tüm süreçte faal rol almaları sağlayarak topluma sağlıklı alakalar geliştirmelerini destekleyecektir.
– Mevcut ceza infaz kurumları, çocukların hata ile tekrar ilişkilenmelerini önlemesi üzerine çalışmalı ve topluma sağlıklı formda dahil olmalarına imkan sağlayacak programlar yürütmelidir.
– Bu kurumların çocukların topluma tekrar dahil edilmesine, eğitim ve sağlıklı toplumsallaşma programlarının sunulmasına yönelik bir tavır benimsemeli ve bu istikamette hizmet sunması sağlanmalıdır.
– Çocukların tahliye sonrası hata ile yine ilişkilenmesini önlemek maksadıyla izleme sistemlerinin oluşturulması gerekmektedir.
Cumhuriyet
