Türk Hava Yolları (THY) çalışanlarında son yıllarda ayrımcı tutum, liyakatsiz atamalarla başlayan rahatsızlık, son atamalar ve fiyatlara göz dikilmesiyle tavan yaptı. Nokta hizmetleri veren 15 bin çalışanı olan TGS’de ikramiyelere ait alınan kararın THY’de de uygulanmak istemesi, başta sendika olmak üzere tüm çalışanları huzursuz etti.
Lakin problemin yalnız ikramiye ile hudutlu kalmadığı, şirketin fiyatlarda görülmemiş bir gerileme doğuracak adım attığı ortaya çıktı.
THY idaresi, TGS’de yılda verilen üç ikramiyeyi ödememe kararı aldı. 2021 yılı sonuna kadar hiç ikramiye ödenmeyecek. Çalışanlar şimdiye kadar aldıkları tek ikramiye ile yetinmek zorunda kaldı.
TİS YOK SAYILSIN
THY idaresi, artık de çalışanların son toplu iş ahdini (TİS) yapmamış olmasını kabul ettirmek istiyor. Yani fiyat ve toplumsal hakları 2018 yılı ocak ayına çekmek istiyor. Bu, kimi fiyatlarda yüzde 68’e varan indirim manasına geliyor.
Bahse ait sorularımızı yanıtlayan Havaİş Sendikası Lideri Ali Kemal Tatlıbal, THY Idare Konseyi Lideri İlker Aycı’nın kendisi konuşmak istemesi üzerine haziran ayın ahir bir araya geldiklerini, çalışan fiyatlarına ait kimi tasarruflar yapmak istediklerini anlattı. “Ancak biz bir protokol yapmak istedik. Yapılacak ve yapılmayacak noktaları yazılı hale getirmek istedik. Hiçbir biçimde emekçi atılmayacağını garanti altına almak istedik. İkramiyelerden taviz vermenin laf konusu olmayacağını kendilerine aktardık” diyen Tatlıbal, yazılı bir teklif olmadığı sürece üyelere bir şey aktarmanın da mümkün olmadığını belirtti.
Konuşmada akıllarından geçenin 2018 yılı ocak ayı fiyatlarına dönüş olduğu, çalışanları da yarı vakitli çalıştırmak istediklerini anladığını söz eden Tatlıbal, bunun mahsusen uçuş işçisi için mümkün olmadığını anlattı.
Çünkü THY bünyesinde 5 bin civarı pilot laf konusu. Bu pilotlara 2018 TİS’inden sonra kur farkından kaynaklanan kayıpları gidermek hedefiyle iki defa olmak üzere yekun yüzde 52 civarı artış yapıldığı biliniyor. 2018 Ocak ayına dönmek pilotlar için kayıpların, toplumsal haklar ve mesailerle yüzde 65’i aşması demek.
MINIMUM FIYATIN ALTINA İNECEK
Hiçbir personelin işyerinin batmasını istemeyeceğini, fedakârlık yapmaya hazır olduklarını ama üyelerin isteği olmadan tek bir adım atılmayacağını belirten Tatlıbal, “Arkadaşlarımız durumun farkında, evet işlerin büsbütün durduğu devranlar oldu. Ama yapılacak işler bir protokol altına alınmalı. Ve ne yapılacaksa hakkaniyetle yapılmalı” dedi.
Ama, THY’deki 22 bin çalışanın farklı iş meydanları ve uzmanlıkları var. 5 yıldan az kıdemi olan 3 bin çalışanın fiyatı 2018 Ocak’a çekilmesiyle taban fiyatın altına inecek. Toplumsal haklar ve gayrı kazanımlardaki kayıplar yüzde 55’i bulacak.
Çalışanların 10 yıllık maaşlarını da verse THY’nin zararını kapatamayacağını lisana getiren Tatlıbal, personel masraflarının THY bilançosunda yüzde 17 olduğunu, bunun pandemi ve kısa çalışma ödeneği ile yüzde 2.8’e düştüğü haberini verdi.
UNSUR HUSUS İNDİRİM
Görüştüğümüz THY çalışanlarındaki umumi kanıyı şöyle özetlemek mümkün: Idare birkaç ay sürecek pandemiyi fırsata çevirmeye çalışıyor. Şirketi zarar etti göstermemek, rakamları iyi göstermek için alın terine el uzatıyorlar. Atarız tehdidi var ancak zati uçaklar sonlu ekiplerle uçuyor. Başkaca THY de işler o kadar da istenilmeyen değil. 7080 frekans beklenirken bu ay frekans 352’ye çıktı. Üstelik bu geçen haftanın rakamı.
Ayrıyeten, yolcu taşınmadığında kargo uçakları uçmaya devam etti. Mayısta 260 milyon dolar, haziranda 280 milyon dolar ciro yapıldı.
ATAMALAR DERT YARATTI
Kısa çalışma ödeneğine başvuran THY haziran ortalarında çalışanların reaksiyonunu çeken iki ismi dolgun fiyatlarla yönetici olarak atadı.
Airport’a nazaran, yeni oluşturulan 2 yönetici koltuğuna, AKP İstanbul Vilayet Lideri Bayram Şenocak’ın kardeşi Ümmet Şenocak, başkasına de BDDK Lideri ve tıpkı vakitte THYOPET Idare Şurası üyesi olan Mehmet Ali Akben’in oğlu Feyyaz Akben atandı. Çalışanlar başkaca bankamatik memurlardan ve atıldığı halde işçi umumi müdüriyeti buyruğuna verilen pek çok çalışandan rahatsız.
ÇALIŞAN ESASEN KAYIPTA
22 bin civarındaki THY çalışanının mesai, ikramiye ve öbür toplumsal kazanımları aldığı maaş baz alınarak hesaplanıyor. KÇÖ ile fiyatlar aslında düştüğü için alınacak mesai ve ikramiyeler de düşmüş olacak.
Cumhuriyet
