ABD’de başkanlık seçimlerinde oy sayımı devam ediyor. ABD Lideri Donald Trump postayla gelen oyların yüklü olarak Biden’a çıkması sonucu umutlu başladığı süreçte geri düştü. Demokrat aday Joe Biden’ın zafere ulaşması bekleniyor. Trump sonrası ABD ise şimdiden konuşulmaya başlandı.
Şayet Biden kazanırsa 28 yıl sonra misyondaki bir ABD Lideri seçim kaybetmiş olacak. Fakat oy sayımı mühletince seçimin güvenilirliğini sarsmaya yönelik açıklamalarda bulunan Trump’ın kaybetse bile sessizce köşesine çekilmesi beklenmiyor.
Sözcü’den Mehmet Özen’in haberine nazaran, Beyaz Saray’ı tahliye tarihi olan 20 Ocak’a kadar gücünü teamüllerin dışında kullanma ihtimali görülen ABD Başkanı’nın mağlubiyetin öfkesi ile FBI Yöneticisi Christopher A. Wray ve Dr. Anthony S. Fauci üzere birtakım üst seviye görevlilerini kovması da olasılıklar ortasında görülmekte.
ABD kamuoyunda ise şu sorular soruluyor:
BAŞKANLIK SONRASINDA NE YAPACAK?
Beyaz Saray sonrası hayatının nasıl olacağı ile ilgili soruları her vakit karşılıksız bırakan Trump’ın Başkanlık sonrası için bir planı varsa da kimseyle paylaşmadığı anlaşılıyor. The New Yorker’a konuşan yakın bir iş arkadaşı, “Bu mevzuyu ona açamazsınız. Kaybetme ihtimalinden bahsetmek bile öfke patlamalarına neden olur” derken yakın etrafından bir isim Trump’ın emlak işine geri dönmeyi katiyen düşünmediğini anlatmıştı. Trump bir gün destekçilerini selamlarken, “Bu şahane değil mi? Bundan sonra asla pencere sipariş etmeye geri dönemem. Bu çok sıkıcı olur” demişti.
SEÇİMİ KAYBETSE DE SİYASETTE KALACAK MI?
Türlü skandallara, azledilme davasına, 233 bin Amerikalının vefatına neden olan pandemiye karşın oyların yarısına yakınını alan, 70 milyonu geçerek 2016’da aldığı oyun en az 7 milyon üstüne çıkmayı başaran Donald Trump’ın ABD siyasetinden silinmesi beklenmiyor.
Trump ırkçı kabul edilen birtakım telaffuz ve icraatlarına karşın 4 yıl öncesine nazaran siyahlar seçmenlerde yüzde 12, Hispanik seçmenlerde ise yüzde 32 daha fazla oy aldı.
TEKRAR BAŞKANLIĞA ADAY OLABİLİR Mİ?
Seçim sonuçları, Trump’ı daha evvel tek devir seçilebilmiş Jimmy Carter ve George Bush üzere isimlerden ayırıyor. Fox News’e alternatif olarak kendi TV kanalını kurmak istediği bilinen Trump, Washington’a yakın kaynaklara nazaran -her ne kadar o vakit 78 yaşında olacak olsa da- etrafı ile 2024 için tekrar aday olma fikrini tartışmaya başladı bile. Fakat bir daha başkanlık yarışında endam etmeyecek olsa dahi Trump’ın 88 milyonluk Twitter kitlesi ile sağ siyasette güçlü ve yükselen Cumhuriyetçi isimlerin nazarında tesirli bir figür olması bekleniyor.
CUMHURİYETÇİLER TRUMP’A SADIK OLACAK MI?
Başkan’ın birinci kampanya yöneticisi Brad Parscale’e nazaran Trump’ın Twitter irtibatı ve haberler üzerindeki tesiri devam edecek. Parscale’in altını çizdiği bir öbür bahis ise epey kritik: “Bir siyasetçinin bugüne kadar sahip olduğu en büyük data Trump’ın elinde. Bu yıllar uzunluğu birçok seçimi etkileyecek.”
Trump’ın 2016 kampanyasının stratejistlerinden Sam Nunberg ise Başkan’ın yenilse dahi Cumhuriyetçi seçmenin sadakatini kaybetmeyeceğini belirtiyor: “Trump seçmeni nazarında kahraman kalmaya devam edecek. 2024’te Cumhuriyetçi Parti’nin adayı ya Trump’ın kendisi ya da onu çok anımsatan bir isim olacak.”
CUMHURİYETÇİLERDE ÇATLAK SESLER VAR MI?
Var. Cumhuriyetçi kimi siyasetçiler Donald Trump’ın Demokratları seçimi çalmakla suçlamasından rahatsız. 2012 Başkanlık adayı, Utah Senatörü Mitt Romney, “Seçim hileli ve çalıntı demek yanlış. Trump’ın tezleri buradaki ve dünyadaki özgürlüklere ziyan veriyor. Ve pervasızca yıkıcı ve tehlikeli tutkuları körüklüyor” tabirlerini kullandı. Romney’nin parti içinde Trump’a en muhalif isimlerden biri olduğu biliniyor. Öte yandan oyları hala sayılmakta olan Pennsylvania Senatörü Pat Toomey’nin Trump’ın kelamlarını ‘Rahatsız edici” olarak yorumlaması dikkat çekti.
Cumhuriyetçi senatörlerin birçoğu daha nötr bir lisanla mevzuyu yorumlarken, Trump’ın savlarına dayanak çıkan isimlerin de olduğu görüldü. “Her oy sayılmalı. Tüm taraflar süreci gözlemleyebilmeli” diyen Mitch McConnell tonuna karşılık Kevin McCarthy Trump’ın seçimi “kazandığını” ilan etti: “Sessiz kalmayın. Bunun gözlerimizin önünde olmasına müsaade veremeyiz.”
Seçim öncesinde 3 Cumhuriyetçi Eyalet Valisi Trump’ı desteklemeyeceklerini açıklamıştı. Lakin -en azından şimdilik- partideki genel havanın bu olmadığını belirtmek gerekiyor. Trumpizm’in bir seçim mağlubiyeti sonucunda büsbütün yok olacağını düşünen Cumhuriyetçi siyasetçilerin sayısı az. Tam bilakis daha da güç kazanacağını söyleyenler mevcut.
Eski Cumhuriyetçi Parti Ulusal Komitesi Lideri ve Trump karşısı Doug Heye de bu kanıyı paylaşanlardan biri: “Trump kazansa da kaybetse de Cumhuriyetçiler Donald Trump’ın cumhuriyetçi tabandaki popülerliğine mahkum. Şayet kazanmak istiyorsanız o tabana sahip olmanız gerek.”
YARGILANMASI BEKLENİYOR MU?
“Kazanmak kolay, kaybetmek hiçbir vakit kolay değildir. Benim için hiç değil” diyen Trump’ın kazanma ile ilgili güçlü hisleri söz etmesinin farklı nedenleri olduğu öne sürülüyor.
ABD Lideri hakkında açılmış birçok dava ve sav bulunuyor. Daha evvel hiçbir ABD Lideri cezaevine girmedi. 1974 yazında Watergate skandalı nedeniyle Lider Richard Nixon mahkum olmuş, ona yakın birçok isim mahpus cezası almıştı. Nixon ise sonraki Lider Gerald Ford tarafından affedilmişti.
Bir azil talebinden, iki boşanmadan, altı iflastan, 26 cinsel taciz suçlamasından ve yaklaşık 4 bin davadan ‘yıkılmadan’ çıkan Trump’ın Beyaz Saray dışında talihi bu kadar yaver gitmeyebilir. Başkanlık üzerine uzmanlaşan tarihçi Michael Beschloss The New Yorker’a verdiği görüşlerinde bu durumun altını çiziyor: “Kaybederse durumu Nixon’dan çok farklı olmayacaktır.”
Donald Trump’ın 9 Kasım’da kazandığı başkanlık yarışındaki yükselişine ‘destek olmak isteyen’ Rusya’nın seçimlere ‘müdahale ettiği’ tezlerinin Trump’ın Başkanlığı kaybetmesinin akabinde daha güçlü soruşturulması da ihtimaller ortasında görülüyor. Lakin en büyük soru işareti Trump’ın vergi ödemeleri üzerinde.
FİNANSAL DURUMU NASIL?
İki büyük soruşturma Trump’ın Lider olmasından evvelki ticari hareketlerine yönelik. Başkan’ın mevcut finansal durumu da çok parlak değil. 27 Eylül tarihli New York Times’ın haberinde 10 yıl boyunca hiç vergi ödemeyen Trump’ın 300 milyon dolarlık borcu olduğu belirtilmiş, Financial Times’ın 29 Ekim’de yayınlanan haberinde Başkan’ın emlak piyasasına önümüzdeki 4 yıl boyunca 1 milyar dolardan fazla borçlu olduğu yazılmıştı. Forbes’a nazaran Donald Trump’ın servetinin bedeli 2,5 milyar dolar. Lakin Washington Post’un 12 Temmuz tarihli haberine nazaran Trump’ın otelleri pandemiden büyük yara aldı.
Cumhuriyet
