Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’un 10 Aralık 2020’de TBMM’de yaptığı konuşmada “Sağlık çalışanları için meslek hastalığı düzenlemesine muhtaçlık yok. Görev malulü diye bir durum var…” tabirlerini kullanmıştı.
TTB tarafından yapılan yazılı açıklamada, ”O vakit sağlıkçılar neden haftalardır ‘Sağlık çaalışanlarında Covid-19 Meslek Hastalığı Olarak Kabul Edilsin’ diyerek çaba veriyorlar sorusu bir kere daha akıllara gelmektedir” diye sordu.
TTB’in yaptığı açıklama şöyle:
”2019 SGK İstatistik Yıllığı’nda 22 milyondan fazla etkin sigortalı çalışan nüfusumuz olduğu kayıtlı (ki bunun en az bir mislinin de kayıtdışı olduğu artık bilinen bir gerçekliktir.
2019 yılı SGK istatistiklerinde 422 bin 463 iş kazası, 1088 meslek hastalığı tanısı kayıtlıdır. Tıpkı yıl için resmî kayıtlarda iş kazalarından ölenlerin sayısı 1147 olarak görülürken; meslek hastalıklarından mevt sayısının 0 (sıfır) olduğu görülmektedir. Son 10 yıla bakıldığında meslek hastalıklarından vefat kaydı bir ikiyi aşmamakta ya da vefat kaydına hiç rastlanmamaktadır!
Dünyanın hiçbir yerinde görülmeyecek gariplik kelam mevzusudur: Kayıtlı meslek hastalıkları sayısı, iş kazalarının 1/400’ünden de azdır; iş kazalarından vefat sayıları ise meslek hastalıklarından ölümlerin 1000 katından fazladır! Halbuki başta Memleketler arası Çalışma Örgütü (ILO) olmak üzere bu husustaki üniversal bilgi birikimi der ki:
Bir ülkede beklenen meslek hastalığı sayısı etkin çalışan sayısının çalışma şartlarındaki iyilik durumuna nazaran binde 4 ile binde 12 kadardır; münasebetiyle kayıtlı çalışanların sayısına nazaran dahi Türkiye’de yılda en az 88 bin ile 264 bin meslek hastalığı kaydı olması gerekmektedir.
Diğer bir projeksiyonla bir ülkedeki meslek hastalıkları sayısı en iyi ihtimalle kayıtlı iş kazaları sayılarının yarısı kadardır. Bu datalara nazaran en az 200 bin meslek hastalığının kaydı olması beklenmektedir.
O vakit Sayın Bakan’a kimi soruları tekrar sormak isteriz:
Türkiye’de meslek hastalığı sayısı sırf 1088 midir?
Üstte bahsedilen bilimsel projeksiyonların ve gerçekliklerin ışığında bu sayının gerçek olma mümkünlüğü var mı?
Sayılarla oynanarak meslek hastalıkları probleminin bu formda çözülebileceğine inanıyor musunuz?
Sıhhat çalışanları için Covid-19’u görev malulleri kılıfına sararak meslek hastalıkları sıkıntısının gizlenebileceğine inanıyor musunuz?
ILO’nun 2013 raporu başta olmak üzere bahisle ilgili bilimsel bilgilere nazaran: “Bir ülkede meslek hastalıklarından mevt sayıları, iş kazalarından ölümlerin en az 6 misli fazladır”. Bu bilgiler ışığında hesaplandığında, Türkiye’de yılda yaklaşık 6882 kişinin meslek hastalıklarından öldüğü öngörülebilir! Lakin kayıtlarda bir bilgi yer almamaktadır.
Bu ülkede meslek hastalığından ölenler kaç kişidir?
Pandemi idaresinde bilgilerin çarpıtılması ile algı idaresi, meslek hastalığında da kendisini göstermektedir! Tıpkı Covid-19’a yakalandığı Sıhhat Bakanı tarafından tabir edilen 120 bin sıhhat çalışanının kayda alınmaması; 7 Mayıs 2020’de yayımlanan genelge ile sayıların saklanması uğraşları ve meslek hastalığı provizyonu verilmesinin önlenmesi gibi…
Sayın Bakan, tavrınız bugüne kadar Covid-19’dan kaybettiğimiz 89’u tabip olmak üzere 240 canımızın vefatını görmezden gelmek ve anılarına hürmet göstermemektir. Toplumda oluşan hassasiyet ve reaksiyonlar, devlet memuru statüsündeki birkaç çalışma arkadaşımızın vefatının “vazife malulleri” kılıfında “geçici olarak kabul edilmiş görünmesi” ile ortadan kaldırılamaz! Siz de biz de biliyoruz ki o süreksiz olarak kabul ettikleriniz dahi itirazlar sonrası üst mahkemelerce illiyet bağı tespit edilemediği münasebeti ile silinebilecek.
Sayın Bakan, birebir konuşmanızda “illiyet bağını sağlayanlar bundan yararlanır” dediniz. Biz de diyoruz ki: Devletin resmi kayıtlarından daha değerli bir “illiyet bağı delili” olur mu? Covid-19’a yakalan tüm çalışma arkadaşlarımızın; Covid-19’dan kaybettiğimiz canlarımızın tüm dataları, Sıhhat Bakanlığı Halk Sıhhati İdare Sistemi (HSYS) kayıtlarında mevcut. Covid-19’un sıhhat çalışanları ortasında toplum genelinden en az üç kat fazla görülmesi kanıt değil midir? Bu denli emek ve fedakârlığa rağmen Covid-19’u meslek hastalığı saymamanız sıhhat çalışanları ve toplumun vicdanında samimiyetinizi sorgulatacaktır.
Türk Tabipleri Birliği (TTB) olarak hazırladığımız yasa tasarısı teklifimizde de belirttiğimiz üzere: Covid-19’un meslek hastalığı sayılmalı ve illiyet bağı üzere toplum vicdanını yaralayan mazeretler buna mani olmamalıdır. Sıhhat çalışanlarının kabahat işlemiş üzere mahkeme kapılarında illiyet bağını kanıtlamalarını istemek, bugün her zorluğa göğüs gererek verdikleri emeklere çok büyük bir haksızlıktır. Bugün ortaya koydukları emek Covid-19’un meslek hastalığı sayılması için en büyük kanıttır, lütfen öteki kanıt aramayın: İpe Un Sermeyin. 4A, 4B, 4C, taşeron vs. ayırımı yapılmadan tüm sıhhat çalışanları ve ailelerinin Covid-19 meslek hastalığı maddesinden yararlanmasını istiyoruz. Yalnız maddi değil manevi hakların da tazminini ve bu yasanın birincil-ikincil korunma stratejilerine de katkısı olmasını; gelecekte diğer çalışanların da etkilenmemesi ve çalışma ortamlarının birer hastalık üretim merkezi olmaması için istiyoruz.
Sayın Bakan siz de biliyorsunuz ki bu ülkede kangrenleşmiş çok önemli bir meslek hastalıkları sorunu vardır ve lütfen daha fazla soyut münasebetler üreterek sıhhat çalışanlarını incitmeyin. TTB olarak “Sağlık Çalışanları için Covid-19 Meslek Hastalığı” tanındığı yasanın TBMM’den bir an evvel geçmesini, yayınlanmasını, uygulanmasını istiyoruz. Bu, Covid-19 ile gayrette canlarını feda etmiş sıhhat çalışanlarının anılarına çok küçük de olsa bir hürmet göstergesi olacaktır. Herkesi bu bahiste hassas olmaya, tüm sıhhat emek-meslek örgütlerinden talebimize sahip çıkmaya ve TBMM’de kümesi bulunan tüm siyasi partilerden gerekli yasal düzenlemenin bir an evvel yapılması için daha fazla gayret göstermeye çağırıyoruz.”
Cumhuriyet