Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Covid-19 salgını sonrası gündeme gelen işten çıkarma yasağı sonrası daha çok tartışma konusu olan işsizlik datalarını, bu defa Ekim 2020 devri için açıkladı. Dün açıklanan “İşgücü İstatistikleri, Ekim 2020” raporuna nazaran, Türkiye genelinde 15 ve daha üst yaştakilerde işsiz sayısı 2020 Ekim devrinde geçen yılın birebir periyoduna nazaran 391 bin kişi azalarak 4 milyon 5 bin kişi oldu. “Dar tanımlı” olarak kabul edilen işsizlik oranı da 0.7 puanlık azalışla yüzde 12.7 oldu. Tarım dışı işsizlik oranı da 0.9 puanlık azalışla yüzde 14.8 oldu.
COVİD-19 DA TESİRLİ
Buna rağmen DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından hazırlanan ve dar tarifli işsizliğe ek olarak “ümitsiz işsiz, çalışmaya hazır olan, mevsimlik işlerde çalışan ve vakte bağlı eksik istihdam”ı kapsayan geniş tarifli işsizlik oranının yüzde 20.9’dan yüzde 27, işsiz sayısı da 7 milyon 302 binden 9 milyon 681 bin bireye yükseldiğini açıkladı.
DİSKAR ayrıyeten salgın başladığında bu yana Milletlerarası Çalışma Örgütü’nün usulüyle Covid-19’un çalışma hayatına tesirlerini de hesaplıyor. Buna nazaran “revize edilmiş geniş tarifli işsizlik ve iş kaybı sayısı” Ekim 2020’de 10 milyon 681 bine ulaştı. Oran da yüzde 29.8’e yükseldi. Türkiye’deki çalışma hayatında bilhassa 2018’in ikinci yarısından bu yana, inişler ve çıkışlar olsa da hem işgücü hem istihdamda kıymetli azalışlar görülüyor. Bu Ekim 2020’de de sürdü. TÜİK’in datalarına nazaran istihdam edilenlerin sayısı Ekim 2020’de, bir evvelki yılın birebir periyoduna nazaran 896 bin kişi azalarak 27 milyon 447 bin kişi, istihdam oranı ise 2.3 puanlık azalışla yüzde 43.6 oldu. İşgücü ise 1 milyon 288 bin kişi azalarak 31 milyon 452 bin kişi, işgücüne katılma oranı 3 puanlık azalışla yüzde 50 oldu. Bu durum Türkiye iktisadının yeni iş alanı açmak için yatırımlarda ve istihdam yaratmada çok yetersiz kaldığını ortaya koyuyor.
1.5 MİLYON ÜMİTSİZ
Tekrar TÜİK datalarına nazaran, Ekim 2019’dan Ekim 2020’ye işgücüne dahil olmayan bireyler ortasında yer alan “iş aramayıp çalışmalar hazır olanlar”ın sayısı 2 milyon 175 bin şahıstan 4 milyon 348 bini bireye çıkarken, bunlar ortasında bilhassa öne çıkan “iş bulma ümidi olmayanlar”ın sayısı 668 bin bireyden 1 milyon 511 bin şahsa yükseldi. İşgücüne dahil olmayan toplam kişi sayısı da 29 milyondan 31.5 milyona çıktı.
GENÇLERDE YÜZDE 24.9
TÜİK’in datalarına nazaran, gençler (15-24 yaş) ortasındaki işsizlik oranı Ekim 2020’de yüzde 24.9 oldu. Bu oran Ekim 2019’da yüzde 25.3’tü. Oran erkeklerde yüzde 21.6’dan yüzde 21.8’e çıkarken, bayanlarda yüzde 31.8’den yüzde 30.7’ye geriledi.
TÜİK bilgileri üzerinden farklı bir hesaplama yapan Genç İşsizlik Platformu ise şu noktaya dikkat çekti: “15- 34 yaş ortası genç işsiz sayısı 2 milyon 426 bin kişi. Finansal istikrarsızlıkla başlayan ve Nisan 2018’den itibaren tesiri barizleşen ekonomik kriz sürecinden itibaren genç çalışan sayısı 1 milyon 73 bin kişi azaldı.”
Cumhuriyet
