Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı ağustos ayı Tarım Eserleri Üretici Fiyat Endeksi, enflasyonun en kıymetli nedeni olarak açıklanan besin fiyatlarındaki artışın önümüzdeki aylarda da tesirli olacağını gösterdi. Endeks, üçüncü ayda da yükselişini sürdürürken ağustosta, 26 ayın en süratli yükselişi gerçekleşti ve yıllık bazda yüzde 24.69, aylık bazda ise yüzde 1.77 oranında arttı.
Endekste bir evvelki yılın aralık ayına nazaran yüzde 12.37 ve on iki aylık ortalamalara nazaran ise yüzde 21.32 artış gerçekleşti.
ANA ETKEN ELEKTRİK ARTIRIMLARI
Ağustos 2021’de, endeksteki 86 unsurdan 57 hususun ortalama fiyatında ise artış gerçekleşirken 22 unsurun fiyatında azalış oldu. Yedi hususun ortalama fiyatında ise değişim olmadı. Dallarda bir evvelki aya nazaran değişime bakıldığında, ormancılık eserleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 0.36, tarım-avcılık eserleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 1.95 artış gerçekleşti. Ana kümelerde bir evvelki aya nazaran tek yıllık bitkisel eserlerde yüzde 1.73, canlı hayvanlar ve hayvansal eserlerde yüzde 2.11, çok yıllık bitkisel eserlerde yüzde 2.13 artış kayıtlara geçti.
Aylık en fazla artış yüzde 9.33 ile canlı kümes hayvanları ve yumurtalar alt kümesinde gerçekleşti. Bu kümedeki yıllık artış yüzde 35.97 oldu. Kümes hayvanları kümesindeki maliyet artışının nedenini elektrik ve kömüre gelen artırımlara bağlayan Türkiye Kanatlı Hayvan Eti Üreticileri Merkez Birliği (TÜKEBİR) Lideri Abdullah Koç, ana girdi kalemlerinde artırımların durulmadığını söyledi. 14 bin 200 üretim tesisinden 2 bin 100 adedinin kapandığını söyleyen Koç, “Elektrik, kömür ve talaş bizim ana girdilerimizdir. Elektrikteki artırımları bütün Türkiye konuşuyor esasen, önümüzdeki ay yeniden artırım bekleniyor. Geçen yıl 90 kuruşa aldığım kömürü bu yıl 2 lira 10 kuruşa alıyorduk. Geçen hafta 2.40 kuruş oldu. Talaşın kilosunu 3-4 ay evvel 75 kuruşa alıyorduk, şu anda 1 lira 30 kuruş oldu” diye konuştu.
GREV DEVAM EDİYOR
Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneği (BESD-BİR) Naci Kaplan ise “Soya ve mısır üzere ana yem girdilerimizde bütün dünyada dayanılmaz bir artış var. TMO bizlere uygun satış yapıyor fakat tekrar de fiyatlar çok yüksek” dedi.
Bu maliyet artışları üretici ile sanayiciyi de birbirine düşürmüştü. TÜKEBİR’in, 15 Ağustos’ta başladığı grev hâlâ devam ediyor. Üreticilerin koşullarının güzelleştirilmesi için daldaki 18 endüstrici firma ile görüşmelere devam ettiklerini söyleyen Birlik Lideri Abdullah Koç, “9 firma ile anlaştık, kalan 9’u ile de görüşeceğiz. Fiyatlar konusunda kelam sahibi olabilmeyi ve dalda yalnızca fason üretici değil, bir kimlik sahibi olmayı amaçlıyoruz” diye konuştu.
GERÇEK MALİYET ARTIŞLARI YÜZDE 50
TÜİK sayılarının gerçeklikten uzak olduğunu vurgulayan Türkiye Ziraatçiler Derneği Lideri Hüseyin Demirtaş, “Sokaktaki insan da tarladaki çiftçi de artık bu sayılara inancını kaybetmiş durumda. Yalnızca gübre ve yemdeki artış bile yüzde 150’yi buluyor. Bütün kümelerde bunun tesiri bile tek başına yüzde 50’ye yakın artırdı genel maliyetleri. Bu artışlar esasen küstürdü üreticiyi. Çiftçi Kayıt Sistemi’nde 2019’da 2 milyon 100 bin olan çiftçi sayısı 2020’de 1 milyon 803 bine düşmüştü. Bu sayı şu an 1.5 milyona yaklaştı” dedi.
Cumhuriyet
