Her yıl milyonlarca insanın tatil için gittiği Bodrum, Fethiye ve Marmaris ilçeleri pandemiden ötürü yerli ve yabancı turistin gelmemesinden ötürü güç günler yaşıyor. İşyerini kapatmak zorunda kalan, bir taraftan da salgınla gayret eden tatil beldesinde bulunan binlerce esnaf devletin kredi borçları, SGK ve Bağ-Kur borçlarını silmesini istiyor. 2021 döneminden da umutlu olmayan esnaf, devletin faizli kredi yerine nakit takviyesi vermesini istiyor.
Merih Altıntaş (Çantacı): 10 yıldır çarşıda esnaflık yapıyorum. Geçen yıl ziyan ettik, hatta kiraları dahi güç ödedik. Bu yıl büsbütün pandemiden ötürü çöktük. Umudumuz, pandeminin bitmesi ve turistin gelmesi. Kredi almadık, zira faizli verilen kredi bize yaramıyor. Bağ-Kur borcum var vergi borcum. Ödeyemezsek icra gelecek. Devlet faizli kredi veriyor lakin tahlil değil. Umutsuz bir dönemdi. 2021 dönemi bu türlü devam ederse esnaf daha fazla kahır yaşar. Acil takviye kural.
Necdet Cengiz (Terzi): Pandemi periyodunda gelir yüzde 60-70 oranında azaldı. Aylardır yıllardır biriktirdiğimiz parayı harcıyoruz. Birçok vakit siftah yapmadan kapatıyoruz. Benim üzere onlarca esnaf bu halde. Umudumuz yok. Esnafa dayanak olmadığı için güç durumdayız. Yalnızca belediye bu periyotta kirayı almadı. Esnaf kara kara düşünüyor.
Mustafa Kavcar (Bodrum Esnaf Odası Genel sekreteri):
Bodrum’da 10 bine yakın esnaf bulunuyor. Birçok işletme hem kış dönemi, hem de pandemi nedeniyle açamıyor. Örneğin restoran, dövmeci, taksici ve çarşı esnafı üzere iş yapamayan işletme var. Sayılara bakarsanız makûs mü, çok makus değil fakat iyi de değil. Esnaf kredi ertelemeleri ve takviye bekliyor. Alışılmış bu Cumhurbaşkanı kararnamesiyle olacak. SGK, Bağ-Kur ve fatura borçlarının en az 3 ay ertelenmesini talep ediyor. Bu bahiste birliğimizin görüşmeleri var. Şayet olursa mağdur olan esnaf biraz nefes almış olacak.
Mehmet Ali Cengiz (Tekne sahibi):
Geçen yıl daha çok makûs olur diye düşündük ancak yüzde 50 kayıp ile dönemi kapattık. Para kazanamadık lakin masraflar çıktı, çalışanların maaşını ödedik. Devlet faizli kredi verdi. Ancak turizm esnafını dahil etmediler. Bodrum yıllardır turizm de iyi diye kaldı ancak aslında o denli değil. Bizi üvey evlat üzere görüyorlar. Banka borcu olan yeni tekne alan beşerler var. dönemde 2.5 ay çalışıyor 9.5 ay yatıyoruz. Havanda su dövüyoruz.
Galip Gür (Turizmci):
Pandemi periyodunda en çok etkilenen kesim turizm oldu. Muğla bölgesinde 2019 yılında 3 milyona yakın turist gelirken bu sayı 600 binlere düştü. Gelirler düştü, işletmeci ayakta durmakta zorlandı. Arap ve Rus turist ile biraz çarkı döndürmeyi başardı, ancak bu yetmedi. Birçok otel sahibi açmadı. Pandemi 2021’de değil lakin 2022’de turizm biraz canlandırır. Bu bölgelerin en büyük artısı ikinci konut olarak kullanılması. Bölgeyi ikinci konut olarak kullananlar biraz dayanak oldu. Bunlar yetmiyor tabi. Turizmci dayanmak için efor gösteriyor, ayakta kalmaya çalışıyor. Artık esnaf paket servisi yaparak, günlük masrafları çıkarmaya çalışıyor. Bu da çırpınışın bir göstergesi.
MAHALLÎ İDARELER ESNAF VE VATANDAŞIN YANINDA
Bodrum Belediye Lideri Ahmet Aras:
Bodrum, turizme dayalı bir kent olduğu için, hem esnafımız, hem de turizm kesimi ve bu kesimden beslenen yaklaşık 70 farklı iş kolu etkilendi. Bodrum, global salgınla gayret sürecinde turizm ve hizmet dalları başta olmak üzere her dalda önemli iş, istihdam ve gelir kaybı yaşadı. Esnafın gelir kaybı yüzde 80’e dayanmış durumdaydı. Çiftçi ve üretici, üretimden vazgeçti. En büyük belirsizlik ise turizm kesimindeydi. Ekonomik ve ticari hayat yüzde 50 ve 80 aralığında yavaşlarken, turizm bölümünde bu oran yüzde 90’ı aştı. Yaz döneminde önlemlerin yumuşatılması ile birlikte bir turizm hareketliliği yaşadık. Lakin ziyaretçi sayısında büyük düşüş oldu. İnançlı ve sağlıklı turizm gayesi doğrultusunda attığımız adımlar, Bodrum’da beklentilerin çok altında da olsa, belirli bir hareketlilik yarattı. Pandeminin birinci devrinde Belediye olarak esnafa takviye emeliyle katı atık, ecrimisil, işgaliye bedellerinde ödeme kolaylığı sağlamak için meclis kararları aldık. Belediyeye ilişkin dükkanlara kira ötelemesi getirdik. Evsel katı atık bertaraf fiyatlarını muhakkak bir müddet erteledik. Artık yeni bir dalga yaşıyoruz. Esnaf bir sefer daha kepenk kapattı, beşerler bir sefer daha işlerinden, aşlarından oldu. Bu devirde de biz tekrar halkımızın yardımına koşacağız. Lakin aslında kısıtlı olan belediye imkânlarıyla yetişebilmemiz mümkün değil. Birinci dalgada, belediyemizin gelir kaybı 25 milyon lira oldu. Artık ise 200 binlik resmi nüfus bütçesiyle, 400 binin üzerinde nüfusa hizmet ulaştırmaya çalışıyoruz. Bu mevzuda takviyeye muhtaçlığımız var. Esnafın da beklentileri bu tarafta. Kamu merkezli bir takviye paketi beklentisi var. İşsizlik, beraberinde toplumsal problemleri da getirecektir.
Fethiye Belediye Lideri Alim Karaca:
Pandemi münasebetiyle ilçe iktisadı önemli manada etkilendi. Sorunları elimizden geldiğince hafifletmeye çalıştık. Esnafımızın kira işgaliyelerini öteledik. Zahmette olan vatandaşlarımıza her türlü yardımı organize ederek, bu kuvvetli günleri elbirliğiyle atlatmaya uğraş ettik ve etmeye de devam ediyoruz. Covid-19 ile gayret kapsamında kiracıların, nisan, mayıs, haziran aylarında 3 ay kira ve ecrimisilleri ertelendi. Ayrıyeten, faaliyette bulunmayan işletmeler ile faaliyetlerinde kıymetli azalışlar meydana gelen işletmeler içinde, tekrar başladıkları ay dahil olmak üzere evsel atık tarife bedelinin alınmaması, faaliyete devam eden işletmelerin ise gecikme artırımı olmaksızın 3 ay müddetle tarife bedelinin ertelenmesine imkân tanındı. Kapalı olduğu süreç boyunca da yıllık ilan ve reklam vergilerinin ödenmemesi sağlandı. Çeşitli borçlara bağlı icra süreçleri durduruldu. Hayırseverlerin bağışladığı 9 ton zerzevat ve meyve, belediye takımlarınca muhtaçlık sahiplerine ulaştırıldı. Tedbirler kapsamında, Fethiye’nin değerli turistik merkezleri, hastane, mescitler, okullar, spor ve oyun alanları, toplumsal tesisler ile pazaryerleri rutin olarak dezenfekte edildi. Uzun bir ortadan sonra tekrar hizmet vermeye başlayan hoşluk merkezleri, kuaför ve berber salonlarına hijyen dezenfektanı, eldiven ve maske dağıtımı yapıldı. Mart ayından bu yana vatandaşlarımıza 275 bine yakın maske dağıtıldı. Oluşturulan 60 kişilik grupla, ilçemizde yaşayan yerli ve yabancılardan gelen talepler yerine getirildi. Bu kapsamda emekli maaşının çekilmesi, alışverişlerinin yapılması, besin yardımlarının karşılanması gerçekleştirildi.
Cumhuriyet
