Bankanın 96. kuruluş yıldönümü münasebetiyle açıklama yapan Bali, Ulusal Çabanın akabinde 26 Ağustos 1924 tarihinde Gazi Mustafa Kemal Atatürk tarafından, siyasi bağımsızlığın iktisadi bağımsızlık ile perçinlenmediği sürece payidar olamayacağı vizyonu ile kurulan; yalnızca bankacılık değil cam, dokumacılık, dokuma, şeker fabrikaları, kömür işletmeleri üzere genç Cumhuriyetin muhtaçlık duyduğu her alanda muhtaçlıkları karşılayacak biçimde iştirakleriyle iktisada katkı sağlayan İş Bankası’nın, Türkiye Cumhuriyeti’nin iktisadi bağımsızlığının sembolü olduğunu vurguladı.
Adnan Bali, “İş Bankası’nın stratejisi, kısa vadeli birtakım iniş çıkışlara bakmadan her vakit uzun vadeli bir perspektifle faaliyetlerini sürdürmek ve daima ülke faydasına hal göstermektir. Bu anlayışla, iktisattaki darboğazları, zorluk devirlerini aşabilmek için tüm imkânlarımızı, iyi niyetli ve samimi bir biçimde daima memleketimizin ve milletimizin hizmetine kararlılıkla sunduk” diye konuştu.
“EKONOMİNİN TÜM AKTÖRLERİNE TAKVIYE VERMEYE DEVAM EDİYORUZ”
Faal büyüklüğü 546 milyar TL’yi, özkaynak büyüklüğü 63 milyar TL’yi aşan bankanın, nakdi ve gayrinakdi krediler yoluyla sanayicisinden esnafına, çiftçisinden tüccarına, KOBİ’lerden ihracatçısına kadar iktisadın tüm aktörlerine Haziran 2020 prestijiyle 445 milyar TL’nin üzerinde dayanak sağladığını belirten Bali, pandeminin üretime, ticarete ve ödeme sistemlerine olumsuz tesirlerini gidermek ve ekonomik aktiviteyi desteklemek üzere birçok aksiyonu hayata geçirdiklerini hatırlattı. Bali, “Bugüne kadar müşterilerimizden gelen talepler doğrultusunda 44 milyar TL’nin üzerinde kredinin vadesi gelen ödemelerini öteledik. Bunların çok değerli olduğunu düşünüyorum” dedi. Olağanlaşma sürecinde açıkladıkları “El Birliği ile Devam Takviye Paketi” ile de esnafa, küçük işletmelere, KOBİ’lere, çiftçilere işe dönüş ve yine açılış süreçlerinde takviye olduklarını tabir eden Bali, “1924 yılında çizilen yol haritamız doğrultusunda iktisadi bağımsızlığımız için çıktığımız bu yolda pusulamızdan şaşmadan birebir ruhla yürüyoruz. Ülkemize dair taahhüdümüzü her daim yerine getirmek için çalışıyoruz. İş Bankası dur kalk bankası değil, sürekliliğin adıdır” diye konuştu.
“Toplumdan kazandığını toplumla paylaşma” yaklaşımları çerçevesinde iktisada dayanak sağlarken, eğitim, etraf ve kültür-sanat projelerinin yanı sıra bilimsel çalışmalarla da toplumsal gelişime dayanak verdiklerini vurgulayan Bali, bu kapsamda sene başında Yapay Zekâ Uygulama ve Araştırma Merkezi için iş birliğine gittikleri Koç Üniversitesi ile birlikte Enfeksiyon Hastalıkları Araştırma Merkezi kurduklarını söyledi. Bali, Türkiye’nin aşı ve ilaç konusunda dışa bağımlılığını azaltacak ölçeğe ulaşmasına, gelecekte daha ileri etaplar kaydederek küresel çaptaki bilimsel literatürde dünyada kelam sahibi ülkeler ortasında yer almasına katkıda bulunmasını bekledikleri Merkez için 5 yıl boyunca 25 milyon TL kaynak ayırdıklarını belirtti.
“PANDEMİ APAYRIYDI. TEKRAR DE ÂLÂ IMTIHAN VERDİK”
Gerek ticari hayatta aldıkları inisiyatifler gerekse toplum ve çalışan sıhhati açısından uyguladıkları önlemlerle birinci yarıyı gayelerinde önemli bir sapma olmadan tamamladıklarının altını çizen Bali, şöyle konuştu: “Biz hem ekonomik hem siyasi birçok krize tanıklık ettik. Bunlara karşı antikorlarımız var. Lakin pandemi değişikti, şu ana kadar kimse deneyim etmemişti. Bütün hayatı, insanların psikolojisini her bakımdan etkiledi. İş Bankası üzere 24 bin çalışanı, 1.200’ün üzerinde şubesi olan, ekonomik ve ticari hayatın her yerine nüfuz etmiş bir Bankada bu faaliyetlerin sağlıklı biçimde sürdürülmesi çok kritik ehemmiyet taşıyordu. Banka olarak esnek, dirayetli, proaktif idaremiz sayesinde pandemi sürecinde müşterilerimiz, toplum ve çalışanlarımız açısından çok iyi imtihan verdiğimizi düşünüyorum. Bunda teknolojiye olan yatırımlarımızın çok kıymetli hissesi var. Gerçekleştirdiğimiz teknolojik yatırımların ne derece kritik olduğunu, bu süreçte ortaya çıkan anomalilerle çaba ederken daha iyi anladık.”
Adnan Bali, değişen şartlara adapte olma, yeni iş modelleri üretme ve ona nazaran çalışma, teknolojiyi çok aktif kullanma, bu alanlarda öncülük etme konusunda daima çok özel, ayrıcalıklı pozisyona sahip olduklarını; müşterilerine en yeni, en süratli ve en kolayı sunacak biçimde teknolojiye yatırımlarını sürat kesmeden sürdürdüklerini söz eden Bali, “Artık geldiğimiz etap prestijiyle bankacılıkta teknolojiyi bu süratte algılama ve uygulama biçimimizle, geleceğin bankacılığını sunmaya hazır olduğumuzdan kimsenin kuşkusu olmasın” dedi.
“DİJİTAL FAAL MÜŞTERİ SAYIMIZ 8,1 MİLYONDAN 8,5 MİLYONA ÇIKTI”
Pandemi sürecinde harikulâde halde müşteri profilinde değişiklikler olduğunun altını çizen Bali, 8,1 milyon olan dijital faal müşteri sayılarının 8,5 milyona çıktığını ve birinci sefer İş Bankası ile tanışan müşterilerin yüzde 80’inin dijital müşteri olduğunu söyledi. Bilhassa kullanım konusunda kendisini teknolojiye uzak hisseden, yaş kümesi olarak biraz daha ileride olan müşteri kümesinin dijital dünyaya girdiğine işaret eden Bali, dijital faal müşterilerine İşCep ile 360’ın üzerinde süreç yapma imkânı sağladıklarını aktardı.
“PANDEMİ, GLOBAL EKONOMİK AKTİVİTEYE AIT VARSAYIMLARI GEÇERSİZ KILDI”
Salgının akabinde “yeni dünya”, “yeni normal” üzere kavramların sıkça tartışılmaya başlandığına, daha evvel hiç konuşulmayan mevzuların ve kavramların dünya gündemine girdiğine dikkati çeken Bali, pandemiden sonra yeni olağan konusunda herkesin hemfikir olduğunu lakin yeni olağanın ne olduğunun, nasıl olacağının netleşmediğini söyledi. Ülkelerin ve kurumların yeni normali inşa etmeye çalışırken, bütün ekonomik ve toplumsal tesirlerini en aza indirmek gayesiyle yeni paradigmalar üzerinde baş yoracaklarının altını çizen Bali, “Çünkü pandeminin, şimdiye kadar çok değerli ekonomik sonuçlar doğurduğunu ve bu yılın başında global ekonomik aktiviteye ait yapılan bütün varsayımları geçersiz kıldığını, toplumsal ömrün da bundan çok önemli etkilendiğini gördük” yorumunu yaptı.
Bu devirde ülkelerin salgının yayılma suratını denetim altına almak için yaygın biçimde karantina uygulamalarına geçtiğini, ekonomik aktivitenin bölgesel olarak değişmekle birlikte bilhassa yılın birinci çeyreğinde birçok ülkede durma noktasına geldiğini, üretim faaliyetlerinde yaşanan ani duruşun yanı sıra ülkelerin getirdikleri seyahat yasakları nedeniyle global tedarik zincirinin de sekteye uğradığını belirten Bali, ekonomik aktivite açısından sürdürülemez hale gelen kısıtlamaların Mayıs ayıyla birlikte kademeli olarak kaldırılmaya başlandığını hatırlattı. Bu çerçevede, atılan olağanlaşma adımlarının makroekonomik göstergelerin Nisan ayındaki taban düzeylere kıyasla, Mayıs ve Haziran aylarında toparlanmasına imkan sağladığına değinen Bali, öte yandan, salgının geleceğine ait belirsizliklerin sürmesinin, global ölçekte makroekonomik görünüm açısından kıymetli bir risk ögesi oluşturmaya devam ettiğini, 2020 yılına ait global büyüme iddialarının çok önemli halde aşağıya yanlışsız revizyonlara uğradığını söyledi.
“DÜNYA IKTISADI YENİ BİR FAZA GEÇTİ”
Kamu otoritelerinin iş ve gelir kayıplarını telafi etmek için çok önemli paketler açıkladıklarını, bunun sonucu olarak da global ölçekte ülkelerin kamu borçlarının yükseldiğini ve bu yükselişin önemli meselelere yol açabileceğini söz eden Bali, şöyle devam etti: “Pandemi sonrasında kesinlikle yeni bir dünya sistemi oluşacak, fakat temel kıymetli konu, bunu ülkelerin ve toplumların ne halde en az hasarla atlatabileceği… Ben eskisine dönülemeyecek ölçüde yeni bir faza geçen dünyanın, birçok alanda ezberleri bozarak adeta kendini resetleyeceği bir devirde olduğunu düşünüyorum. İklim değişikliği, gelir dağılımında da daha evvel tabir edilen farklılıklar, kapsayıcı büyüme kavramları önümüzdeki periyotta çok daha fazla öne çıkacak. Son yıllarda aslında başta ABD ve Çin olmak üzere önde gelen ekonomiler ortasında süregelen ticaret savaşları, gündemi neredeyse her gün meşgul ediyor, ters-küreselleşme tartışmaları giderek tartı kazanıyordu. Pandemi ile birlikte bu tartışmalar güçlendi.”
“TÜRKİYE’NİN COĞRAFIK POZISYONUNUN DEĞERI ARTACAK”
Pandeminin akabinde üretimde mahallileşme eğiliminin güçleneceğini ve ticarette coğrafik yakınlığın daha da kıymetli hale geleceğini söz eden Bali, “Bu iki öge, Türkiye’nin coğrafik pozisyonunun değerini daha da arttıracak. Artık ölçek iktisadıyla dünyanın bir ucundan öbür ucuna her çeşit çarçabuk ve esneklikle değil; üretimi daha çok yerinde, ticareti daha çok yakın yerlerde yapmaya dönük, kısa terminlerle ve onun yarattığı küçük stokların gereksinimlerle uyumlu bir formda eritildiği bir üretim modeli kıymetli hale gelecek. Esnek üretim altyapısı olan, coğrafik pozisyonu prestijiyle kısa uçuş uzaklığında çok iyi pazarlara erişebilen ve birebir vakit dilimi içerisinde iş yapma imkânı bulan Türkiye, bu türlü bir konjonktürden faydalanabilir ve bunu ihracatını artırmak, eser ve bölge açısından ihracatını çeşitlendirmek için bir fırsat olarak kullanabilir” diye konuştu.
“TOPLUM SIHHATI VE EKONOMİYİ RAHATLATMA DENGELENMEYE ÇALIŞILIYOR”
Ülkelerin pandemide, olaylar süratle artmaya başlayınca sıhhati ön planda tutan radikal kararlar aldıklarını hatırlatan Bali, bir mühlet sonra olayların görece azalmasına bağlı olarak, iktisattaki tahribat ve onun yaratabileceği önü alınamaz toplumsal sorunların öngörülmeye başlanmasıyla, sıhhat riskiyle ekonomik riskler ortasındaki dilemmayı çözmek durumunda kaldıklarını, bu nedenle bütün ülkelerde sıhhat kapasitesini yönetilemez düzeyde zorlamayacak bir olay sayısına nazaran toplum sıhhatini müdafaa ve ekonomiyi rahatlatma siyasetlerinin bir ortada dengelenmeye çalışıldığını söz etti.
Sıhhat yatırımlarının finansmanında bankacılık dalının ehemmiyetine değinen Bali, şöyle devam etti: “Şehir Hastaneleri’nin finansmanında daima İş Bankası önemli formda rol aldı. İkisi ülkemizin en fazla yatak kapasitesine sahip olmak üzere, 5 kent hastanesi yatırımında, büyük kısmında da başkan banka olarak yer alarak nakdi ve gayri nakdi toplamda 1 milyar doların üzerinde kredi taahhüdünde bulunduk. Finansmanında yer aldığımız hastanelerin toplam yatak kapasitesi yaklaşık 11.900 olup, 8.300 kapasiteli 4 kent hastanesi pandeminin en güç günlerinde tamamlanarak hizmete açıldı. Bu türlü bir nedenle olmasını natürel ki istek etmezdik fakat o süreçlerin, bugünün yeni şartları ortaya çıktığında ne kadar isabetli olduğunu anlamış olduk.”
“2020’NİN İKİNCİ YARISINDA EKONOMİK BÜYÜMENİN YENİDEN”
İş Bankası Genel Müdürü Bali, Türkiye’nin büyüme oranlarına ait değerlendirmesinde, 2020’nin birinci çeyreğinde yüzde 4,5 üzere iyi bir büyüme performansı kaydedildiğini, ikinci çeyrekte salgının ekonomik ve finansal tesirleri daha da besbellilik kazandıkça çift haneli oranlarda bir daralma yaşanacağının kestirim edildiğini söyledi. İktisadi faaliyete ait göstergelerde Nisan ayında tarihi taban düzeylerden sonra, Mayıs ve Haziran’da toparlanmanın devam ettiğini belirten Bali, “Biz 2020’nin ikinci yarısında ekonomik büyümenin tekrar başlamasını bekliyoruz. 2020’nin başında Türkiye için yıl genelinde yüzde 4 civarında bir büyüme bekliyorduk. Artık salgının akabinde yaptığımız revizyon çalışmalarında, ekonomimizin gerçek olarak 2019 yılındakine yakın bir büyüklükte kalacağını kestirim ediyoruz. Fakat belirsizliğin bu derece ağır olduğu bir ortamda aşağı taraflı riskleri de göz gerisi etmiyoruz. Türkiye açısından, esnek üretim altyapısı ve kriz deneyimi sayesinde, vakalar sıhhat açısından çok daha farklı fazlara gitmediği sürece bu devrin yönetilebilir olduğuna inanıyorum” yorumunu yaptı.
Bali, ayrıyeten, Karadeniz’de keşfedilen doğalgaz rezervinin ülkemizin güçte dışa bağımlılığını azaltması açısından değerli olduğunu vurgulayarak, “Hepimizin temennisi hem Karadeniz’de hem Akdeniz’de devam eden sondaj faaliyetlerinin ülkemiz iktisadına yarar sağlayacak halde sonuçlar vermesi” dedi.
Pandeminin bankacılık kesimine tesirlerine ait de tarihe not düşülecek bir sıra dışılıkta geçen 2020 yılının birinci yarısında bankacılık sisteminin hizmet, teknoloji, uygulamalar, fiyatlamalar ve fonlama siyasetleri ile iyi bir imtihan verdiğini belirten Bali, Mart ayında yüzde 9,2 seviyesinde olan birinci çeyrek TL kredi büyümesinin, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 17,3’ye yükseldiğini ve kredilerde çok önemli bir artış gerçekleştiğini söyledi.
“TEMASSIZ MÜŞTERİ SEYAHATI ÇOK DEĞERLI HALE GELDİ”
Pandeminin kurumların dijitalleşme çalışmalarına olan tesirlerine dair de Bali, herkesin, teknolojiden ve dijitalleşmeden faydalanarak eser ve hizmet sunumunu iyileştirmek, verimliliği arttırmak üzere alanlara yaklaşımda bu devirde eşitlendiğini ve çabucak hemen tüm kurumların dijitalleşme sürecini hızlandırdığını söz ederek, “Belki 5-10 yılda gerçekleşebilecek bir dönüşüm aylara sığdı. Kurumlar, firmalar olağan kaidelerde denemeye, sınamaya korktukları kimi işleri çok büyük ölçeklerle yapmak durumunda kaldı. Bu devirde ezberler çok önemli halde bozuldu. Ben pandeminin birtakım şeyleri kalıcı hale getirmesi bakımından tarihte çok değerli bir süreç olarak kayda geçeceğini düşünüyorum. Hatta bir müddet sonra daima pandemiden evvel, pandemiden sonra diye konuşacağız” dedi.
İş Bankası Genel Müdürü Bali, pandemi ile birlikte dijital bankacılık ve dijital kanalların yükünün daha fazla artacağını, taşınabilir bankacılık ve sunulan hizmetlerin çeşitliliğinin gelişmeye devam edeceğini, yapay zekânın kullanım alanlarının önemli biçimde genişleyeceğini, e-ticaretin daha da büyüyeceğini söyledi. İnsanların gereksinimlerinin daha kolay karşılanmasının orijinal modeller yaratacağına dikkati çeken Bali, bu devirde temassız müşteri seyahatinin sıhhat riskleri nedeniyle çok değerli hale geldiğini vurguladı.
Cumhuriyet
