Gelişen teknolojiyi takip eden ve daha evvelce birçok proje ile birincilere imza atan Fırat Üniversitesi, her alanda ülkenin gelişmesine katkı sağlamaya devam ediyor. Son olarak Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zülfü Genç ve takımı tarafından giyilebilir sensörler ve yapay zeka takviyeli bir yazılım ve uygulaması olan “Hastalık Teşhisi ve Hasta Takibi için Yapay Zeka Dayanaklı Akıllı Bileklik Tasarım ve Uygulaması” Projesi KOSGEB ve ilgili heyetler tarafından kabul edilerek desteklendi.
Proje ile belli semptomları gösteren hastaların, giyilebilir sensörlerden alınan sinyalleri yapay zeka takviyeli yazılım ile işleyerek tabiplerin kullanabileceği karar takviye sistemi oluşturma emelinde olduklarını tabir eden Doç. Dr. Genç, yaygın semptomları ateş ve öksürük halinde olan koronavirüs enfeksiyonunun bilgilerini bu yazılım ile işleyerek erken teşhis ve kesin teşhisten sonra hastanın uzaktan canlı takip sistemini proje kapsamında muvaffakiyet ile gerçekleştirdiklerini belirtti. Yazılımda öksürük sesinden süratli koronavirüs testi çalışmalarının devam ettiğini lisana getiren Doç. Dr. Genç, birinci kere bu testin taşınabilir uygulamaya eklendiğini ve yüzde 60 ila 80 ortasında hakikat sonuç alındığını vurguladı. Doç. Dr. Genç, projenin sıhhat çalışanı ve hasta ortasında inançlı bir bilgi bağlantısı ve faal takip sayesinde sıhhatte yerli, ulusal tahlil ile konfora ulaşılmasının yanı sıra bu entegrasyon sayesinde telefonda süratli bir formda koronavirüs testi alma imkanını ortaya çıkaracağını bildirdi.
16 AYLIK EMEĞİN SONUCUNDA ORTAYA ÇIKTI
Geliştirdikleri proje hakkında bilgi veren Doç. Dr. Zülfü Genç, “2020 yılında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı AR-GE ve inovasyon takviyeli programı kapsamında Elazığ KOSGEB’e sunmuş olduğumuz ‘Hastalık Teşhisi Ve Hasta Takip İçin Yapay Zeka Dayanaklı Akıllı Bileklik Tasarım ve Uygulaması’ Projemiz ilgili heyetler tarafından kabul edilerek desteklenmiştir. Bu proje kapsamında yaklaşık 16 aylık bir süreç içerisinde sıhhat bölümünde kullanılabilecek, giyilebilir sensörler ve yapay zeka dayanaklı bir yazılım ve uygulama geliştirdik. Burada da onların prototiplerini görmektesiniz. Süreç içerisinde 4-5 tane farklı prototip üzerinde çalıştık ve kesin eseri şuan kolumda. İki adet farklı yeni tasarım gerçekleştirdik” dedi.
BİLGİLER AKILLI BİLEKLİK ARACILIĞIYLA GÖNDERİLİYOR”
Ürettikleri akıllı saat ve bileklik yardımıyla hastalıkların teşhisi ve tespit edilmiş hastalardan alınan bilgileri sıhhat sistemine gönderebildiklerini tabir eden Doç. Dr. Genç, “Bu akıllı bileklik aracılığıyla data gönderiyoruz. Muhakkak semptomları gösteren hastaların bu giyilebilir sensörlerden gelen sinyaller vasıtasıyla merkez servere konseyi olan yapay zeka dayanaklı yazılım üzerinde bu datalar işlenerek hastaların hem teşhisi hem de takibini gerçekleştirebilmekteyiz. Bilindiği üzere bilim adamları bilhassa son 2 yıldır dünyanın her tarafını kasıp kavuran koronavirüs pandemisiyle gayret etmektedir. Biz de başta Bakanımız Mustafa Varank’ın uğraşları, araştırma merkezleri, üniversitelerin bu tipteki AR-GE Projeleriyle koronavirüs üzerinde bu projeyi 16 aydır devam ettirmekteyiz. AR-GE sürecimizi tamamladık. İlerleyen süreçte mevcut yazılımızı geliştirmeye devam edeceğiz” diye konuştu.
“BUNUN TÜRKİYE’DE BİRİNCİ OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUZ”
Yazılımdaki en kıymetli özelliğin ses ve öksürükle kişinin koronavirüse yakalanıp yakalanmadığını büyük oranda tespit edebildiği olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Genç, “Yazılımda geldiğimiz en değerli noktalardan biri de koronavirüs teşhisinin öksürükle tespitini gerçekleştiren yazılım üzerinde çalışmalarımız devam etmektedir. Elimizdeki yaklaşık 3 bin tane bilgi ile rastgele bir şahıstan almış olduğumuz ses ve öksürük kayıtlarına nazaran kişinin koronavirüs olup olmadığına karar vermeye çalışıyoruz. Bizim devam ettirdiğimiz çalışmalarda yüzde 60 ila 80 ortasında bir muvaffakiyet elde ederek bir kişinin öksürük ve ses verisinden koronavirüs olup olmadığını da saniyeler içerisinde tespit edebiliyoruz. Bunun Türkiye’de birinci olduğunu düşünüyoruz. Dünyada çok değişik çalışmalar yapıldığını biliyoruz, onları da yakından takip ediyoruz. Şuan halihazırla Diyarbakır ve Mardin’de hastalarımızın üzerinde de bu saatler var ve onlar üzerinden bilgiler alıp onların anlık takiplerini gerçekleştirebiliyoruz. Bu yazılım sistemi sayesinde hastanın anlık bilgilerini tabibi ve onun bağlı olduğu tüm sıhhat ünitelerindeki bireyler hatta Sıhhat Bakanı da bu dataları görebilme bahtına sahip olabilecek. Bu yazılımla ilgili çalışmalarımız devam ediyor. Üretim manasında bir yatırım dayanağı kelam konusu olması gerekiyor. Projemizle ilgilenen hem özel hem de devlet kuruluşları yaptığımız çalışmaları yakından takip ediyor. Birinci etapta bine yakında saati üretip hastalarımıza vererek yazılım sistemimizi güçlendirmeyi düşünüyoruz. Geliştirmiş olduğumuz proje sayesinde sıhhat çalışanı ve hasta ortasında inançlı bir bilgi bağlantısı ve aktif takip sayesinde sıhhatte yerli, ulusal tahlil ile konfora ulaşılmasını sağlıyoruz” formunda konuştu.
Cumhuriyet
