Ataç, “Türkiye, şu anda Doğu Akdeniz’de hiçbir liman ziyareti yapamıyor. Meis ile Rodos ortasında sıkışıp kaldık. Doğu Akdeniz’e dar çerçeveden değil, Suriye, Lübnan, İsrail penceresinden çok taraflı bakmalı” dedi.
Ataç, Doğu Akdeniz’de devam eden tansiyona ait Cumhuriyet’e değerlendirmelerde bulundu.
Türkiye’nin bölgedeki “baskı diplomasisini” iyi kullandığını belirten Ataç, “Donanmanın ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin kullanılması ve sismik araştırma yapılması Türkiye’nin dış siyasette, diplomasinin getirdiği bütün hak ve menfaatlarını kullandığı manasına geliyor. Türkiye, bölgesel güç olma konusundaki savında farklı bir boyuta geliyor, tesirli bir güç odağı olmaya çalışıyor” dedi.
‘ORTAK LISANIN ÖNEMİ’
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki muhatabının sırf Atina değil, birebir vakitte “Brüksel (Avrupa Birliği)” olduğuna dikkat çeken Ataç, “Bölgedeki güvenliği değerlendirdiğinizde Ankara-Atina, Ankara-Paris, bir de AnkaraBrüksel çerçevesi devreye giriyor. Avrupa Birliği, ortak bir hal sergilemek için toplanacak. Brüksel’in savunma ve dış siyaset konusunda ‘tekcil bir tavır’ sergileyememesi handikabı, Türkiye’nin lehine olacaktır.
Buna, tarihî olarak baktığımızda da görürüz. Libya süreci, Bosna-Hersek ve Kosova örnekleri tarihî süreçlere bir örnek. Zira AB’deki her bir ülkenin tarihi altyapısı ve beklentisi bu üzere durumlarda farklılaşıyor. Hasebiyle, Brüksel, Doğu Akdeniz’de sözel ve diplomotik olarak ‘tek dil’ sergilese de alanda bunu yapamayacak” dedi. Türkiye’nin Mavi Vatan tatbikatında Karadeniz, Ege ve Akdeniz’de suüstü ve sualtı gemileri kullanıldığına dikkat çeken Ataç, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Donanmanın liman ziyaretleriyle ilgili de bir harita yayımlandı. Harita, Doğu Akdeniz’in güvenliği manasında çok net bir data ortaya koyuyor. Türk donanmasının ögeleri Romanya, Bulgaristan, Gürcistan üzere yerlerde liman ziyareti yaptı. Lakin şu anda, Doğu Akdeniz’de hiçbir liman ziyareti yapamıyor. Suriye, Lübnan, İsrail ve Mısır buna dahil. Akdeniz’deki ‘levantın’ doğu kanadı olmadan, güvenliği sağlayamazsınız ve sacayağını oturtamazsınız. Türkiye’nin en büyük handikaplarından bir tanesi bu olur. Meis ve Rodos ortasında tıkanıp kaldık. Doğu Akdeniz’de şu an Suriye’ye, Lübnan’a, İsrail’e ve Mısır’a gidemiyoruz.”
‘TEMPO BOZULDU’
“Doğu Akdeniz’de güvenliğe, yalnızca TürkYunan ilgisindeki dar çerçeveden değil, iki ya da çok taraflı münasebetlerden bakmak gerekir” diyen Ataç, Sirte örneğini vererek, “Libya’da süreç durdu gözüküyor. Açık kaynaklara baktığımızda, Sirte’den herkesin askerini çektiğini görüyoruz. Rusya, Mısır, Türkiye çekildi, Sirte ortada kaldı” dedi.
Tahlile ait dinamizmi ortaya koyan “temponun” bozulduğuna vurgu yapan Ataç, şunları kaydetti: “Libya’daki tempo aksamaya başladı, dolaylı olarak Doğu Akdeniz’de tempo bozuldu. Sistem istikrarlı gidiyor üzere görünürken aniden topallamaya, düşmeye başladı. Temponun bozulmasında bizi en çok ilgilendiren mevzu Türk ulusal güvenliği. Türk ulusal güvenliğinin buradan olumlu halde çıkması, yalnızca tek cepheye değil, tüm cephelerdeki haline bağlı. Türkiye için, Doğu Akdeniz genel bir cephe iken; cephe içerisinde farklı küçük alt cepheler de var. Libya, Suriye, Lübnan, Klasik Levant bölgesi (Mısır-İsrail-Türkiye), Bilad-ül Şam üzere… Bu bölgelere tek tek yönelip, tempoyu buralarda tutturmak lazım. Yalnızca Meis’in etrafına odaklanılmamalı. Tempoyu yine tutturmak için diplomasinin getirdiği oyun çerçevesinde kalınmalıdır. Diplomasinin sertlik-yumuşaklık istikrarını Türkiye muhafazaya çalışmalıdır.”
Ataç, Fransa’nın bölgeye jet ve firkateyn göndermesine ait ise GKRY ile yaptığı mutabakat çerçevesinde kendince Doğu Akdeniz çıkarının peşinde olduğuna dikkat çekti. Ataç, Hafter ile Fransa bağlantılarının iyi olduğunu belirterek, “Hafter’in bölgede güç kaybetmesi, Fransa’nın Akdeniz çanağı içindeki siyaseti için negatif bir öge. Fransa, bunun yanı sıra, Tunus ve Cezayir üzerindeki tesirini de kaybediyor. Fransa, bölgedeki tesirini kaybetmemek için bunları devreye sokuyor” dedi.
Cumhuriyet