Dünyada ve Türkiye’de Kovid-19’a karşı aşı uygulamaları giderek yayılıyor. Ayrıyeten bulaşmayı önleyici önlemler de tüm dünyada devam ediyor. Fakat alınan tüm tedbirlere karşın gerek Kovid-19 kaynaklı vefatlar gerekse virüse yakalananların sayısı gün geçtikçe artıyor. Dünyada toplam olay sayısı 130 milyona ve mevt sayısı 3 milyona yaklaşmışken, Türkiye’de ise olay sayısı 3.2 milyon kişiyi, ölenlerin sayısı ise 31 bini aşmış durumda.
“KARANTİNASI BİTSE DE BULAŞTIRICI”
Aşı geliştirme çalışmalarını yaygınlaştıran bilim insanları, bir yandan da virüsün bu kadar süratle yayılım gösterme nedenleri üzerinde baş yorarken Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. İpek Ada Alver de, Kovid-19 virüsünün bulaşma süratiyle ilgili değerlendirmelerde bulundu. Bedeninde Covid-19’a yol açan virüsü barındıran ya da hastalığı atlatsa bile belli bir mühlet enfeksiyonu taşımaya devam eden bireyler bulunduğuna işaret eden Dr. Ada Alver şunları söyledi:
“Kendisinde rastgele bir hastalık belirtisi gözlemlenmeyen, çoklukla yüksek oranda enfeksiyonu bulaştırıcı özelliğe sahip bireylere taşıyıcı (portör) bireyler deniliyor. Taşıyıcı olduğu halde belirti göstermeyen bu bireyler test yaptırmayabiliyor. Hastalığa yakalanmış, tedavi görmüş ve atlatmış olsa bile virüsü barındırmaya devam ettiklerinden bu taşıyıcılar karantina müddetlerinin bitiminde kalabalık ortamlara karışıp virüsü yaymaya devam edebilirler.”
MUSTASYONUN KAYNAĞI DA ZIMNÎ TAŞIYICI
Dr. İpek Ada Alver, mutasyonun ve taşıyıcı bireylerin, virüsün bulaştırıcılığını arttırdığına da dikkat çekerek, “Virüs, genetik yapısında meydana gelen değişikliklerle birlikte bağışıklık sistemine karşı daha dirençli hale geliyor. Hastalık belirtileri gözlemlenemediğinden taşıyıcılar test yaptırmıyor. Bu nedenle temaslı filyasyon çalışmaları dışında da belirlenemediğinden HES kodu ile de anlaşılamıyor. Bu nedenle taşıyıcı bireyler kalabalık ortamlara karışabiliyor, seyahat edebiliyor, böylece mutasyonlu virüsün rahatlıkla yayılmasını sağlayabiliyorlar” diye konuştu.
GENÇLER VE ÇOCUKLAR YÜKTE
Bâtın taşıyıcı bireylerin Kovid-19 enfeksiyonunun yayılımındaki tesirine değinen Dr. İpek Ada Alver, “Taşıyıcılar ortasında bilhassa çocuk ve gençlerin durumu kıymet arz ediyor. Beşerler komşu, arkadaş ve akraba üzere yakın bireyleri sağlıklı göründüklerinden ötürü enfekte olabileceğinden kuşku etmeden onlarla tıpkı ortamda rahatlıkla bulunabiliyor. Bu durum da hadise sayılarını süratle arttırıyor. Öbür yandan taşıyıcı bireyler, çoklukla immün sistemi güçlü olan çocuklar ve gençlerden oluşuyor. Bu nedenle ekseriyetle çocuklar ve gençlerden oluşan okul ve üniversitelerde yüz yüze eğitimde taşıyıcılık riski daha yüksek olduğundan daha fazla tedbir alınması gerekiyor” tabirlerini kullandı.
“TAŞIYICILARIN VARLIĞINI KABULLENMEK GEREKİYOR”
Dr. İpek Ada Alver, hadise sayılarının azalması için öncelikle taşıyıcıların varlığını kabul etmek gerektiğini vurguladı. Alver, “Taşıyıcıların bulaştırıcılığını önlemek için aşılama çalışmaları hızlandırılmalı, filyasyon çalışmalarıyla temaslı bireyler ve taşıyıcılar belirlenmeli. Talep etmesi halinde semptomu olmayanlara da test yapılması gerekir. Karantinadaki bireylere izolasyon mühletini doldursa da test sonucu negatif çıkmadan müsaade verilmemeli. Hastalık belirtisi olsun olmasın maske-mesafe-hijyen kurallarına uymayı da mutlaka ihmal etmemek gerekiyor” diyerek kelamlarını sonlandırdı.
Cumhuriyet
