Son aylarda azalan yağışlar, kuraklık tehlikesini beraberinde getirdi. Baraj ve göller ile yer altı su düzeylerinde düşüş yaşandı. İçme suyunun yanı sıra ziraî üretim ve sanayi bölümünün de ilgilendiren su kaynaklarındaki düşüş tasa yarattı.İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Milletlerarası Su kaynakları Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Alper Baba, gelişmeler hakkında bilgilendirip teklif sundu.
Geçen yıla oranla bu yıl yağışların düştüğünü belirten Prof. Dr. Alper Baba, “Ege Bölgesi’nde yaklaşık yüzde 23, Güneydoğu’da yaklaşık yüzde 24, Marmara’da yüzde 20, Karadeniz’de yüzde 10 civarlarında yağışın azaldığını görüyoruz. Bu durum, su kaynaklarımızı etkiliyor. Bilhassa barajlarımızı etkiliyor. Bugün barajlarımızın doluluk oranları yüzde 20-30’lara inmiş durumda. İzmir için örnek verirsek. İzmir, Türkiye’nin en büyük 3’üncü kenti. İzmir’e su sağlayan Tahtalı Barajı’nın geçen sene doluluk oranı yüzde 64.5 iken, bugün yüzde 36 oranında görüyoruz. Bu da şunu ortaya koyuyor. Geçen yıl ile bu sene ortasında yüzde 50 oranında bir azalma var. Bu öteki barajlar için de geçerli. Kimi barajlarda ise bu oran daha düşük düzeylere inmiş durumda. Aslında barajlarda doluluk oranı yüzde 10’lara inmeye başladığı vakit kullanamama, yani kapasitesinden yararlanamamak durumu ortaya çıkmış demektir” dedi.
‘YERALTI SULARI ÖNEMLİ’
Barajlardaki doluluk oranının düşmesinin ziraî üretimi olumsuz etkilediğini belirten Prof. Dr. Alper Baba, “Türkiye’de su kaynaklarımızın değerli bir kısmı tarımda kullanılıyor. Yani tarımda kullanılan su oranı yüzde 70-80 ortasında değişebiliyor. Tarım dalının su kaynaklarının kıymetli bir kısmı yer altı sularından geliyor. Bugün yer altı suyu kıymetli bir stratejik kıymete sahip. Bugün kırsal kentlerde ziraî üretim yapanların yüzde 95’e yakını yer altı sularını kullanıyor. Sanayi kentleri, su muhtaçlığının yüzde 90’ını yer altı sularından sağlıyor. Bugün köylerimize mahallelerimizde baktığımız vakit yüzde 95 civarında su kaynaklarının yer altı sularından kaynaklandığını görebiliyoruz. Türkiye’nin bütün kentlerindeki nüfuslarını düşündüğünüzde bunun yüzde 50’yi geçen ölçüsünün yer altı sularından sağladığını görüyoruz. Bu nedenle bu kaynakların iyi korunması gerekiyor. Yer altı su kaynaklarının düzeylerinin düştüğünü gözlemliyoruz. Yağmur azalıp sıcaklık arttıkça su düzeyleri önemli bir düşüş yaşanıyor” dedi.
‘ATIK SU DEĞERLENDİRİLMELİ’
Yaşanan aksiliğe karşı atık suların tarım ve sanayi dalında kullanılabileceğini belirten Prof. Dr. Alper Baba, “Atık suların iyi bir biçimde arıtılıp istenilen limit seviyesine geldikten sonra bunun tarım ve sanayi dalından kesinlikle kullanılması gerekiyor. Ülkemizde buna yönelik stratejilerin süratli bir formda devreye girmesi gerekiyor. Kaldı ki Türkiye’de su kaynaklarımızın kıymetli bir kısmını tarım ve sanayi bölümü kullanıyor. Atık suları bu kesimlere entegre edebilirsek, iklim değişikliğine karşı adaptasyon sürecini başlatmış oluruz. İzmir için bunu örnek verebilirim. Bugün Torbalı havzasını düşünecek olursak, Küçük Menderes havzası değerli bir tarım bölgesidir. Önemli bir su kaynakları sorunu yaşar. Yeniden Menemen bölgesine bakarsak inanılmaz bir sanayi var burada. İki bölgede de kıymetli atık su arıtma tesisleri var. Bu tesislerden çıkan suların iyi arıtıldıktan sonra kesinlikle hem sanayi hem de tarım dalında kullanılmasına müsaade verilmesi gerekiyor. Buna yönelik altyapıların süratli bir formda elden geçirilmesi gerekiyor” dedi.
Cumhuriyet
