Evli çiftlerin yaklaşık beşte biri istemelerine karşın çocuk sahibi olamadıkları için doktora başvuruyor. İnfertilite yani kısırlık sorununa her iki cinsiyette de eşit oranda rastlanıyor ve tedaviler bireye özel olarak planlanıyor. Örneğin çevresel şartların da bozulmasıyla değeri giderek artan erkek infertilitesinde günümüzde çağdaş sistemler öne çıkıyor hatta sperm olmaması durumunda bile kök sperm hücreleriyle çocuk sahibi olmak mümkün olabiliyor. Op. Dr. Yusuf İlker Çömez, erkeklerde görülen infertilite ve tedavi usulleri hakkında bilgi verdi.
Birinci atılacak adım sperm tetkiki yaptırmak
Çiftler bir yılın sonunda doğum denetim yolu kullanmadıkları halde çocuk sahibi olamıyorlarsa bayanların bir jinekoloji uzmanına, erkeklerin de bir üroloji uzmanına başvurması kıymet taşımaktadır. İnfertilite her iki cinsiyette de eşit oranda görülür. Lakin bazen her ikisinin de ortak olarak etkilendiği durumlar olabilmektedir. Bu nedenle yardımcı üreme teknikleri istikametinden çiftlerin birlikte ele alınması gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Erkekler için birinci olarak en kolay olan sperm tetkiki yapılır. Hiç sperm çıkmadığı yahut çok az olduğu durumlarda öncelikle bu durumun çözülmesi gerekir. Şayet sperm sayısı ve kalitesi olağan ise bayan, jinekoloji uzmanı tarafından kıymetlendirilir.
Bazen sorun ilaç tedavisi ve yanlışsız beslenmeyle giderilebiliyor
Erkeklerde kısırlığın en sık görülen nedenlerinden biri “Varikosel” denilen damar genişlemeleridir. Lakin her üç hastanın birinde iyi yapılan bir varikosel ameliyatı sonrası gebelik elde edilmesi mümkün olmaktadır. Varikosel dışındaki erkek kısırlığı nedenleri ise; hormonal bozukluklar, iltihabi bozukluklar, oksidatif gerilim denilen sperm DNA bozulması ile sonuçlanan etkenlerdir. Bunlar, şimdiki testler ile artık rahatlıkla teşhis konulabilecek sorunlardır. Hava kirliliği ve elektromanyetik dalgaların bu hasarları tetikleyebileceği düşünülür. Sperm olağan olsa bile DNA hasarı nedeniyle gebelik elde edilemeyebilir. Lakin bu sıkıntılar ilaçlar ve beslenme ile tedavi edilebilir.
TESE yoluyla azospermiye tahlil
Menide hiç sperm olmaması durumuna azospermi ismi verilmektedir. Kimi şahıslarda doğuştan sperm olmayabilir. Erken yaşta erkek çocuklarında testislerin 6 aya kadar yerine inmemesi ya da geç inmesinden kaynaklanan sperm bozukluklarıyla da karşılaşılabilir. Hiç sperm çıkmaması ve spermin sonradan bozulması durumları da tedavi edilebilir. Bazen kanal tıkanıklığı ya da hormonal bozukluklar nedeniyle azospermi olabilir. Bu tabloda da hasta muvaffakiyetle tedavi edilebilir. Bunlar dışında ise tüp bebek prosedürleri ile çocuk sahibi olmak mümkün olabilir. Testis içindeki canlı spermler, TESE denilen yolla, ameliyat mikroskobu altında görülen uygun alandan alınarak çocuk sahibi olunabilir.
Sperm hücresi yoksa bile çocuk sahibi olunabilir
Testislerden alınan dokularda sperm olmayan fakat kök sperm hücresinin bulunduğu olaylarda da hastaların çocuk sahibi olma potansiyelleri vardır. Son yıllarda gelişen teknoloji sayesinde bu hücrelerin gelişimlerinin hangi kademede durduğuna nazaran, uygun tedavi metodu ile tüp bebek yapılması mümkündür. Bedenin öbür bölgelerindeki kök hücrelerden de sperm elde etme çalışmaları deneysel olarak devam etmektedir. Lakin şimdi beşerler için onaylanmış olan çalışma bulunmamaktadır.
Bebek sahibi olmak isteyen erkeklere 7 teklif
- Sigaradan uzak durun.
- Obezite hastalığınız varsa profesyonel yardım alarak kilo verin.
- Gerilimden uzak durmaya çalışın. Şayet başaramadığınızı düşünüyorsanız uzman yardımı almaktan çekinmeyin.
- Akdeniz tipi beslenme biçimini benimseyin
- Antioksidan istikametinden varlıklı ve taze besinler tüketin.
- Fast food tüketmeyin, işlenmiş ve hazır besinlerden uzak durun. Bu tıp besinler erkeklerde hormon istikrarlarıyla oynadığından kısırlık riskinin artmasına yol açmaktadır.
- Keçiboynuzu ve portakal suyu üzere bedenden toksinleri uzaklaştırabilen besinleri tercih edin.
Cumhuriyet
