Ciltte görülen kızarıklık, kaşıntı ve acıyla ortaya çıkan güneş yanıkları yaz aylarında en çok görülen cilt meselelerinin başında geliyor. Güneşte kalma müddetinin kişinin cilt tipine nazaran değişkenlik gösterdiğine dikkat çeken Dermatoloji Bilirkişisi Dr. Serpil Özyılmaz, ciltte bir kızarıklık oluşmaya başladığı an işin tehlikeli boyutlara vardığını söyledi.
‘EN ŞANSLI OLAN KESİM KOYU TENLİLER’
Güneşten olumsuz etkilenen bireylerin açık renk ten, göz ve saçlı bireyler olduğunu belirten Uzm. Dr. Serpil Özyılmaz, “Bu kimseler güneşlendiklerinde hiçbir formda bronzlaşmazlar. Güneşle her temaslarında vücutlarında kızarıklık, güneş yanığı oluşur. Buğday tenli kimseler ise birinci günlerde biraz daha zorlanırken daha sonraki günlerde ten renklerinde bir yoğunlaşma görülür. Bu mevzuda en şanslı olan kesim ise koyu tenlilerdir. Bu kimselerin cildinde doğal bir bariyer vardır. Derilerinde pigment üreten hücre sayıları fazla olduğundan güneşle en ufak temaslarında cilt bir örtü üzere pigment üretir, güneşe karşı korur” diye konuştu.
HAYATI TEHDİT EDEN BİR DURUM GÖRÜLEBİLİR
Acil olarak nitelendirilen bireylerin güneş çarpması ve yanığı ile doktora başvurduklarının altını çizen Uzm. Dr. Serpil Özyılmaz, şu ikazlarda bulundu:
“Güneş çarpmasının belirtileri; baş dönmesi, susuzluk, velev tansiyon düşmesi bazen bayılma olabilir. Kişinin su istikrarını iyi ayarlaması lazım. Kişi uzun vade fark etmeden sahilde susuz kalabiliyor. Bu durumda vücut ısısı birdenbire yükselebiliyor. Baş dönmesi ve tansiyon düşüklüğü görülüyor. Şayet bu bahiste dikkatli olunmazsa acil müracaatlarında hayatı tehdit eden bir durum görülebilir. Bu hususta dikkatli olmak gerekiyor. Vesair acil durum güneş yanıkları. Şahıslar birinci gün bunu çok fark etmezler. Umumiyetle 24 ila 48 saat içinde ciltte kızarma, hassaslaşma, şişme ve su toplamaları görülür. Ne kadar risk grubundaysanız görülme sıklığı o kadar fazla olur. O nedenle cilt tipinize münâsib güneş koruyucuları kullanmanız çok kıymetli. Bunun yanı sıra günün belli saatlerinde güneşle temasınızın olmaması çok değerli. Şahıslar kremi sürer sürmez güneşe çıkıyor. Bu çok tehlikeli. Münhasıran çocuklarda güneşe çıkmadan en az 20 dakika evvel güneş koruyucusunu uygulamalısınız. Güneş ışınlarının en zararlı olduğu 11.00-16.00 arası ise güneşlenmemeli, kendinizi muhafazayı öğrenmelisiniz.”
YOĞURT TARAFINA SOĞUK KOMPLEKS PRATIĞI
Güneş yanığına uygulanan diş macunu ve yoğurt tatbiklerinin akıllıca olmadığını söz eden Uzm. Dr. Serpil Özyılmaz, “En hoş pratik soğuk tatbiktir. Soğuk su ve havlu ile yapılan soğuk kompleks tatbikler yarar edecektir. Lakin su toplamaları oluştuysa bunun tedavisi profesyonel kimselerce yapılmalıdır. Bazen o denli şiddetli su toplamaları olur ki o kesimdeki suyu boşaltmak zorunda kalabiliriz. Bu türlü durumlarda da yara bakımı çok değerli. Diş macunu, yoğurt üzere yanığa uygulanan tedaviler vücutta farklı reaksiyonlara yol açabilir. Diş macunu kimyasal bir bileşiktir ve bunu yanığa uyguladığınızda üzerine binecek bir alerjik reaksiyon yaranın iyileşmesinde çok daha beğenilmeyen sonuçlara yol açabilir. Yoğurt ne kadar serinlik hissi verse de gerçek pratik olmadığı için yarar sağlamayacaktır. Bu nedenle soğuk pratikleri daha çok önermeliyiz” ikazında bulundu.
6 AYDAN KÜÇÜK BEBEKLERDE DİKKAT!
Güneş kremleri konusunda da uyaran Uzm. Dr. Özyılmaz, 6 aydan küçük bebeklerde güneş koruyucularını önermediklerini söz etti. Burada fizikî bariyerlerin değerli olduğunu anlatan Özyılmaz, “Güneşten kollayıcı bir kıyafet, şapka, gözlük üzere kişiyi koruyan fizikî tedbirlerle korumak daha yararlı olacaktır. 6 aydan sonraki çocuklarda güneş koruyucular inançla kullanılabilir. Birebir biçimde yetişkinler de cilt tipine münasebetli olarak güneş gözetici kullanabilir” dedi.
DERİ KANSERİ RİSKİNE DİKKAT
Güneşin geç tehlikeli tesirlerinin ise uzun yıllar güneşle temas sonrası görülen deri değişiklikleri olacağını anlatan Dermatoloji Kompetanı Dr. Serpil Özyılmaz, “Bunlar denetimli ya da denetimsiz bir değişim olabilir. Denetimli değişimde deride kalınlaşma, leke üzere tesirler görülürken denetimsiz gelişimde ise deri kanseri görülür. Deri kanserlerinde genetik yatkınlık çok değerli. Kişinin ailesinde bir deri kanseri hikayesi varsa, güneşle temasının ağır olduğu bir işte çalışıyorsa risk grubundadır. Ya da güneşlenmeyi seven şahıslarda uzun devirde deri kanseri görülebilir. Vücudunuzda daha evvel hiç tespit etmediğiniz kitle, renk değişikliği sizin için uyarıcı olmalı. Ya da mevcut beninizde aniden süratli bir büyüme, kanama olması, renk değişikliği bizim için uyarıcı olmalıdır. Benleri tespit ederken kimi kriterleri dikkate alarak kıymetlendiriyoruz. Çapı bir santimden büyük benler, doğumsal olarak ortaya çıkan ve 4 santimden büyük olan benler, ailesinde kanser hikayesi olan kimseler, bende birkaç renk olan insanlar, bende görülen kabarıklar uyarıcı olabilir” tabirlerini kullandı.
Cumhuriyet