Ömrünün rastgele bir devrinde yaklaşık her 8 bayandan biri göğüs kanseri ile karşılaşırken ileri yaş hastalığı olarak bilinen bu kanser tipi 40 yaşın altında görülme sıklığı artış gösteriyor.
Bu nedenle 20’li yaşlardan başlayarak her genç bayanın kendi kendine elle muayeneye başlaması gerektiğine işaret eden Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Neşet Köksal “Özellikle aile hikayesi varsa ve tümör kuşkusu olan bayanlarda, 40 yaşından genç olsa bile mamografi çektirmeli” dedi.
ÜREME SIHHATİNİ DA ETKİLİYOR
Göğüs kanserinin yüzde 25’i menopoz öncesi devirde, bir başka sözle doğurganlığın olduğu yıllarda geliştiğinin altını çizen Prof. Dr. Neşet Köksal, “Genç yaşlarda görülen göğüs kanseri tedavisi bayanın üreme sıhhatini etkiliyor. Göğüs kanserinin kendisinin değil, uygulanan sistemlerin ve ilaçların yumurtalık işlevlerine olumsuz tesirleri olabiliyor” dedi.
“Meme kanserinin giderek daha genç yaşlarda görülmesi ile evlilik ve çocuk sahibi olma yaşının yükselmesi, göğüs kanseri hastalarının üreme sıhhati ve doğurganlıklarının devam edip etmeyeceği konusunda akıllarında soru işaretleri doğmasına neden oluyor” diyen Prof. Dr. Neşet Köksal, şu bilgileri verdi:
“Özellikle ‘alkilleyici ajanlar’ ismi verilen kimi kemoterapi ilaçları bayanlarda akut yumurtalık yetmezliği yahut erken menopoza yol açabiliyor. Bu ilaçların erkeklerde ise süreksiz yahut kalıcı azospermi, yani canlı sperm olmamasına olabiliyor. Kemoterapi sırasında yahut sonrasında sıklıkla bayanlar adet göremez ve yumurtalık işlevleri azaldığı için erken menopoz belirtileri görülür. Tedavi bittikten sonraki iki yıl içinde, bayanların birden fazla yine adet görmeye başlar. Lakin hastaların adet görmeye başlaması, doğurganlık potansiyeli açısından yanlış değerlendirmelere yol açmamalıdır. Adet görme ve doğurganlık ortasında mutlak temas yoktur. Hastanın sistemli adet görmemesi doğurganlığın olmayacağı manasına gelmeyeceği üzere bilakis adet görmesi de doğurganlığı garanti etmez. Birtakım göğüs kanserleri östrojen ve progesteron üzere kadınlık hormonlarına hassas tümörlerdir. Bu çeşit göğüs kanseri olan hastalarda en azından muhakkak bir müddet, bu hormonların tesirini azaltmak hedefiyle bir ekip ilaçlar kullanılır. Hormonal tedavi ismiyle kullanılan bu ilaçların da üreme sıhhati üzerine olumsuz tesirleri olabilir.”
“OLABİLDİĞİNCE MEMEYİ MÜDAFAAYA ÇALIŞIYORUZ”
“MULTİDİSİPLİNER BİR YAKLAŞIMLA ÇALIŞILMALI”
“Meme kanseri tedavisinde sağ kalımı artırmak temel emeldir lakin bunun yanı sıra hastaların ömür kalitelerini yükseltmek de bir o kadar önemlidir” diyen Prof. Dr. Köksal, kelamlarını şöyle noktaladı: “Bu nedenle göğüs kanserli genç hastaların üreme sıhhati ile ilgili ihtiyaçları dikkate alınmalı ve multidisipliner yaklaşımla ilgili branşların bir ortada çalışması gerekiyor. Göğüs kanserinin biyolojik yapısının daha iyi anlaşılmasıyla birlikte ilaç tedavisinde her geçen gün birçok gelişme yaşanıyor. Gayeye yönelik ilaçlar göğüs kanserinde muvaffakiyetle kullanılmaya başlanıp, kemoterapinin aktifliği artarken, üreme sıhhati da dâhil, oluşturduğu yan tesirler azalmıştır. Üreme periyodundaki hastalarda kemoterapi esnasında yumurtalıkları baskılayan birtakım ilaçlar verilerek kemoterapiden daha az etkilenmesi sağlanıyor. Tüm bunların yanı sıra yumurtaların yahut spermlerin elde edilmesi, canlılığının ve fonksiyonlarının korunması, geliştirilmesi konusunda çalışmalar, arayışlar da devam ediyor.”
Cumhuriyet
