Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) İdare Şurası Üyesi İnşaat Yüksek Mühendisi Mustafa Koçak, “Binanın yaşı, kaç yıllık olduğu çok değerli. Bilhassa 99 zelzelesini görmüş binalarda daha sık hasar görülebilir. Bilhassa binanın taşıyıcı sistemi kolon, kiriş çok kritik yapılar. Buralarda hasar meydana gelip gelmediğine bakmak lazım. Yalnızca sarsıntı nedeniyle değil, binanın eskimesinden ötürü da hasar meydana gelebilir” dedi.
HASAR TESPİT ÇALIŞMASI VE RİSKLİ YAPI TAHLİLİ YAPTIRMAK DEĞERLİ
Mustafa Koçak, binada hasar olduğu düşünülüyorsa yapılması gerekenleri şöyle anlattı;
“Dairelerde boya, badana üzere çalışmalar olduğu için hasarlar çok fazla aşikâr olmayabiliyor. Bunun için binalardaki bodrum katlardaki kolon ve kirişlere bakmak gerekiyor. Eski binalarda pas hissesi dediğimiz yerlerde dökülmeler meydana geliyor ve demirler ortaya çıkıyor. Bu demirlerin paslanma durumuna, incelmesine bakılabilir. Kolon ve kirişlerdeki çatlakların denetim edilmesi gerekir. Şüphelenilen bir durum kelam konusu ise DASK tarafından hasar tespit çalışması yapılması istenebilir. Şayet çok daha fazla kaygısı varsa Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın yetkilendirdiği kurumlar tarafından riskli yapı tespiti yapılabilir. İki çeşit tespit çalışması var. Bunlardan birincisi hasar tespit çalışması. Hasar tespiti DASK tarafından yapılan ve bilhassa zelzele kaynaklı hasarların incelenmesidir. Binanın az, orta yahut ağır hasarlı olup olmadığın tespit edilir. Riskli yapı tespiti ise daha kapsamlıdır. Bilhassa bodrum kattaki kolon ve kirişlerdeki demirler ortaya çıktıysa, beton elinizle tuttuğunuzda parçalanıyorsa riskli yapı tespiti yapılması gerekiyor.”
DUVARDAKİ ÇATLAĞIN DERİNLİĞİNE BAKILMALI
Öte yandan DASK ve Etraf ve Şehircilik Bakanlığı yetkililerinin birinci olarak ‘çatlak ölçer’ ve yapıdaki donatı yerlerini tespit eden ‘paşometre’ ile birinci tespitlerini yapıldığını belirten Koçak, “Evdeki bir çatlak gördükleri vakit o çatlağın derinliğini ölçmeleri gerekir. Bir bıçak ya da çubuk yardımıyla o çatlağın ne kadar derinliğe ulaştığına bakılmalıdır. Şayet çatlakta uzun bir derinlik varsa yani 5-10 santim ortasındaysa kolonun içerisine kadar gidebilir ve bu risk oluşturur. Bu tip durumlarda riskli yapı tahlili yaptırmakta yarar var” diye konuştu.
Cumhuriyet
