Dimağ ve Hudut Marazları Cerrahisi Eksperi ve Türk Nöroşirürji Derneği üyesi Prof. Dr. Ersin Erdoğan, yüksek sıcaklıkların sıcak çarpması ve dimağ kanamalarına neden olabileceğini söyledi. Vücut ısısının enfeksiyon dışında görünür bir aşamanın üzerine çıkmasının nedeninin de sıcak çarpması olduğunu belirten Prof. Dr. Erdoğan, mahsusen vücut ısısının 40 kademe olması halinde kesinlikle acil müdahale gerektiğini kaydetti.
SICAK ÇARPMASINA DİKKAT
Erdoğan, “Sıcak çarpmasında ortaya çıkan hadise şudur; vücudun sıradanda dışarıdaki ısıyı dengelemesi gerekiyor. Örneğin; dışarıdaki ısı 45 raddede olabilir; ancak vücut sıcaklığı 36-37 radde arasında devam eder. 2 yaşından küçük çocuklarda ya da 65 yaş üstü insanlarda, kronik marazı olanlarda yahut bulunduğu durum itibarıyla sıcağın tesirini vücudun tolere edemediği hallerde kesinlikle vücut sıcaklığı yükseliyor” dedi.
‘BEYİN EN ETKİLENEN ORGAN’
Prof. Dr. Erdoğan, ani sıcaklık değişimlerinde dikkat edilmesi gerektiğini kaydederek, daha soğuk yandan sıcak bir yana seyahat edildiği devir insanların vücut ısısının ortama alışabilmesinin en az 1-2 hafta içinde olduğunu söyledi. Erdoğan, şunları kaydetti:
“O yüzden ani sıcaklık değişikliklerinde özellikle 1-2 hafta risklidir. Bu sıcaklık 1-2 haftadan fazla devam ettiği devir vücut buna alışıyor ve vücut kendi termometresini çalıştırıyor. Bu biçimde de kişinin sıcak çarpması hadisesinin ortaya çıkması azalıyor. Sıcak çarpmasındaki vukuat şu; vücut ısısı çok yükseldiği ve vücudumuzun da büyük bir kısmı su olduğu için su kaybına bağlı dertler ortaya çıkıyor. Dimağ de burada en etkilenen organlardandır. Bunun yanında kalp, böbrek ve akciğerler de etkileniyor; ancak dimağın etkilenmesi insanda sonlanma, agresif hareketler, şuur durumunda değişiklikler, konuşma bozukluğu ve komaya kadar ileriye giden dertler ortaya çıkıyor.
Bu kişi başının çok ağrıdığını, mide bulantısı ve kusma şikâyetlerinin olduğunu söylüyor. Şayet bireyde bu bulgular varsa, ölçülen ateş kıymeti yüksekse kesinlikle acil yardım alınması gerekiyor. Acil yardım gelene kadar kişinin serin bir konuma götürülmesi, soğuk su ya da buzla ısısının düşürülmeye çalışılması yapılması gereken durumlardan bazılarıdır.”
‘KANIN PIHTILAŞMASIYLA ORTAYA ÇIKABİLİR’
Kişinin sıcaktan etkilenmesiyle tansiyonun da yükselebildiğini, bu durumun dimağ kanamasına neden olduğunu belirten Erdoğan, “Sıcaktan etkilenerek, likit ölçüsünde azalmayla umumide damarların içerisinde dolaşan kanın pıhtılaşması ortaya çıkabilir. Lakin yüksek tansiyon durumunda ya da dimağda altta yatan bir mesele varsa hasta kendini dimağ kanamasıyla gösterebilir. Bu durumda daha çok beyindeki tıkanma ve kanama, dimağın muayyen bir kesiminin fonksiyonunu yapmamasıyla kendini gösteriyor. Bu durumda da kişinin konuşmasının bozulması, bir nahiyesinde felç olması üzere bulgularla ortaya çıkıyor. Bu türlü bir durum varsa hem sıcak çarpmasının tesirinin olabileceğini düşünerek, dimağda felç durumunu tetikleyen tıkanma yahut kanamanın olduğunu düşünmek gerekiyor” diye konuştu.
‘PAMUKLU GİYSİLER TERCİH EDİLMELİ’
Prof. Dr. Erdoğan, şahısların şiddetli sıcak havadan kendilerini muhafazalarını, mahsusen saat 11.00 ile 16.00 arasında daha dikkatli olunması gerektiğini belirterek, “Eğer likit ölçümüzü iyi alırsak sıcak çarpmasına çok maruz kalınması mümkün değil. Sıcak ortamlarda çalışmak zorunda olan insanlar kesinlikle dikkat etmeleri gerekiyor. Sıcaktan etkilenmemeleri için aldıkları likit ölçüsüne dikkat edecekler. Giyilen kıyafetlere dikkat edilmeli, pamuklu giysiler tercih edilmelidir. Antipsikotik ilaçlar alan kimseler, illegal kullanılan ilaçlar sıcak çarpması riskini artırıyor. Sıcak havada alkol alımı da bilhassa vücudun sıcağı dengelemesi fonksiyonunu ortadan kaldırıyor. Doğal ki bu durumda da sıcak çarpma riski yükseliyor” dedi.
Cumhuriyet
