Türk-ABD alakaları konusunda uzman olduğu anlaşılan bir bayan konuşmacının televizyonda düzenlenen açıkoturumda “Washington, Türkiye için dost bir ülkenin başkentidir” sözlerini duyunca geçmiş yıllara dönmekten kendimi alamadım.
İkinci Dünya Savaşı sona erdikten bir yıl sonra, 6 Nisan 1946 günü Türkiye tarihi bir gün yaşıyordu. Amerika’nın ünlü Missouri zırhlısı birinci defa İstanbul’u ziyaret etmiş, Amerikalı denizciler törenle karşılanmış, o dönemin ünlü müellifleri “Çelikten Bir Barış Elçisi” başlıklı yazılarla Amerika’ya övgüler yağdırmış, kimisi Washington’u, yani Amerika’yı “barışın tek temsilcisi” olarak tanımlamıştı.
Ortadan uzun yıllar geçti. Türkiye ile ABD ortasında inişli çıkışlı bağlar birbirini izledi. ABD’yi “dost” ve “stratejik müttefik” olarak gönülden benimsedik. Halbuki ABD, bölgemizde onun çizdiği yolda yürüyen “uyumlu” bir Türkiye olmamızı istiyordu. “Stratejik müttefiklik” uğruna sonunda “uyumlu” ve “ABD’ye bağımlı” bir ülke olduk. Lakin dünyaya hâkim olan emperyalizmin temsilcisi ABD’nin ne kadar acımasız olduğunu fark edemedik. Halbuki yazgımızı bize dost olmayan bu ellere bağladığımız vakit ne büyük tehlikelerle karşı karşıya kalacağımızı iyi hesaplamamız gerekiyordu.
UNUTULMAMASI GEREKENLER
“Yeni Amerika” isimli kitabını tanıtmak üzere Kasım 2014 yılında İstanbul’a gelen ABD’nin en tesirli fikir kuruluşlarından biri sayılan “Dış Bağlantılar Konseyi” Lideri Richard Haas, Türkiye ile ABD ortasındaki “stratejik müttefiklik” konusunu şöyle tanımlamıştı:
“Teknik ve hukuksal olarak hâlâ müttefikiz, lakin stratejik olarak farklı noktalardayız.” (Hürriyet, 11 Kasım 2014)
ABD Lideri Joe Biden’ın Dışişleri Bakanı Blinken’ın 19 Ocak 2021 günü Senato Dış Alakalar Komitesi’nde yaptığı konuşmada Türkiye’yi “sözde stratejik müttefik” olarak tanımlaması dikkat caziptir. Blinken’ın bu sözleri Dış Bağlar Kurulu Lideri Haas’ın 2014 yılındaki açıklaması ile örtüşmektedir. ABD artık niyetini gizlemiyor, her şeyi açıkça söylemeyi tercih ediyor.
Bölgemizde Türkiye için yaşamsal önemdeki gelişmeleri değerlendirirken; “sözde stratejik müttefik, özgürlük ve demokrasinin temsilcisi” ABD’nin Türkiye’ye karşı tarihi emellerini de hatırlamamız, bir vakitler ABD Kongresi’nin ünlü (!) raporunda ulusal bağımsızlık savaşımızı “devlete karşı isyan” halinde tanımladığını, “Doğu sorunu”nun (Şark meselesi) bugün de sürekli olarak gündemde tutulduğunu unutmamamız gerekiyor.
DİKKAT ÇEKEN ATAMALAR
Doğu Akdeniz’de, Ege’de, Kıbrıs’ta ve Ortadoğu’nun kaygan ve değişken ortamında, büyük oyun ismim isimım Türkiye’ye dayatılırken ülkemiz tehlikelerle dolu bir süreçderi geçiyor. Bu tehlikeli süreçte Türkiye’yi ellerinden kaçırmamak için vakit zaman dost üzere görünen emperyalizmin tapınağının mimarları ülkemizin geleceği hakkında iyi şeyler düşünmüyorlar.
ABD Lideri Biden’ın Dışişleri Bakanı olarak Blinken’ı atamasından sonra, terör örgütü PKK/YPG ile yakın dostluk ilgileri kurduğu bilinen Brett Mc Gurk’un Suriye Koordinatörlüğü’ne getirilmesi, akabinde Savunma Bakanlığı’na General Austin’in atanması dikkat caziptir. General Austin, terör örgütü PKK/YPG’ye ait planın hazırlayıcısı ve uygulayıcısı olarak bilinmektedir. (Sözcü, 14 Ocak 2021)
Biden’ın yeni yol haritasında Kuzey Suriye ve Irak’ta ABD’nin egemenliğinin giderek güçlendiği fark edilmektedir. ABD’nin Suriye’nin kuzeyinde PKK/YPG devletçiğinin kurulmasına ait kirli planının etap evre uygulandığı bu hassas dönemde ABD Dışişleri Bakanlığı temsilcisi David Brownstein’ın kuzeydoğu Suriye’deki temasları, Kürt Ulusal Kurulu ile Kürtler ortasında siyasi entegrasyonu geliştirmek için görüşmeler yapması önemsenmesi gereken gelişmelerdir. (Sözcü, Hürmet Öztürk, 15 Şubat 2021)
MÜTTEFİKLİKLE UYUŞMAZ
Türkiye’ye karşı yaptırım kartını elinde tutan, Yunanistan ile Dedeağaç’ta askeri tatbikat yapan, Cizre hududunda yeni üsler kuran, PKK/YPG terör örgütünün siyasi uzantısı Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile petrol anlaşması imzalayan, PKK/YPG’ye silah yardımı yaparak Suriye’nin kuzeyinde bir Kürt devletçiği kurmaya çalışan, PYD/YPG/PKK terör örgütünü kendi “kara gücü” olarak gören, sözde müttefik ABD ile bölgede, Doğu Akdeniz’de, Ege’de ve Kıbrıs’ta “ortak işbirliği”ni güven içinde nasıl gerçekleştireceğiz?
Tüm bu gelişmeler ışığında “Washington’un Türkiye için dost bir ülkenin başşehri olacağını” düşünmüyorum.
Ulu önder Atatürk’ün “Yurtta barış dünyada barış” siyaseti Türkiye için itimat verici tek yol olacaktır.
DAVER DARENDE
EMEKLİ DİPLOMAT-YAZAR
Cumhuriyet
