Merkez Bankası’nın Haziran 2020 ile ilgili dün açıkladığı ödemeler istikrarı bilançosu, bilhassa Covid-19 salgınının iktisat üstündeki tesiriyle Türkiye’nin bu yıl kıymetli bir cari açıkla karşı karşıya kalacağını gösterdi. Bu kapsamda haziran ayında cari süreçler Haziran 2019’a kıyasla 2 milyar 839 milyon dolar artarak 2 milyar 934 milyon dolar oldu.
Geçen yılın birinci 6 ayında 135 milyon dolar fazla veren hesap, bu yılın 6 ayında ise 19 milyar 804 milyon dolar açık verdi. Ayrıyeten Haziran 2020 sonu prestijiyle son 12 aylık cari süreçler açığı ise 11.1 milyar dolara yükseldi. Bu sayı Mayıs 2020’de 8.2 milyar dolardı.
DİBS’TEN ÇIKIYOR
Bilançonun alt ayrıntılarına bakınca, geçen yılın birebir ayında 3.4 milyar dolar net fazla veren hizmetler istikrarı, bu haziranda 294 milyon dolar net açık verdi. Portföy yatırımlarında aylık 1.5 milyar dolar fiyatında net çıkış kaydedildi.
Bu kapsamda yurtdışı yerleşikler pay senedi piyasasında 31 milyon dolar ve devlet iç borçlanma senetlerinden (DİBS) 427 milyon dolar net satış yaptı. Resmi rezervlerde ise haziran ayında 7.7 milyar dolar net azalış gözlendi. Ayrıyeten net yanılgı ve noksan hesabı birinci 6 ayda 1 milyar 918 milyon dolar açık verirken, haziranda ise 1 milyar 978 milyon dolar fazla oluştu.
BEKLENTİ YÜKSELDİ
Öte yandan Merkez Bankası’nın ağustos ayı beklenti anketinde, temmuz anketinde 14.6 milyar dolar olan yıl sonu cari açık beklentisi 17.3 milyar dolara çıktı. Ayrıyeten yıl sonu TÜFE beklentisi yüzde 10.22’den yüzde 10.82’ye, dolar/ TL beklentisi 7.0188 liradan 7.3428 liraya yükseldi.
KUR, ENFLASYON KORKUSU YARATIYOR
TL’deki bedel kaybı nedeniyle kur riskini azaltmak isteyen şirketler yabancı para yükümlülüklerini TL’ye çevirme yoluna giderken, artan maliyet baskısı ve zayıflayan alım gücü tasa yaratıyor. Gerçek kesim temsilcileri, yükseliş sürerse artan maliyetlerin ithal girdi yüklü bölümler başta olmak üzere fiyatlara yansıtılmaya başlanacağına, bunun da enflasyonist tesir yaratacağına işaret ediyor.
İthalatçı ya da yalnızca iç piyasaya çalışan firmalardaki kur kaynaklı tahribatın çok daha yüksek olduğunu belirten TOBB Konfeksiyon ve Hazırgiyim Sanayi Meclis Lideri Erdem Fayat, “Dolarla ithal edip TL’ye çeviriyor, içeride bir de vadeli TL fiyatla satıyorlar. Bu firmalar önemli ziyan yazıyor” derken, Türkiye Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Federasyonu Lideri Alp Başkan Özpamukçu, şu vurguyu yaptı: Kurdaki hareket bir mühlet daha devam ederse, stoklar eridikçe fiyatlara da yavaş yavaş yansıması başlar.”
Cumhuriyet