Özel bir şirkette garson olarak çalışan genç, şube müdürünün ‘ekmekleri büyük doğruyorsun, israf oluyor’ kelamına öfkelenerek, ‘çok biliyorsan gel sen yap’ diyerek iş yerinden ayrıldı. Patron, garson hakkında devamsızlık tutanağı tuttu. Garson, tazminat ödenmeden çıkarıldı. İş Duruşması’nın yolunu tutan davacı garson, tüm resmi tatillerde dini bayramlarda da çalıştığını, fazla mesai yapmasına ve genel tatilde çalışmasına karşın fiyatların ödenmediğini, ayrıyeten yıllık müsaadesinin kullandırılmadığını ve müsaade alacağının da ödenmediğini öne sürdü. Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık müsaade alacağı, genel tatil alacağı ve fazla çalışma alacaklarını istedi.
Duruşmada tabir veren şirket sahibi ise, firmanın işletme müdürünün, öğlen yemeğe esnasında ismi geçen şahsa ‘bu ekmekleri neden bu kadar fazla kesiyorsunuz? Yazık, israf oluyor’ demesi üzerine, misyon başında amiri olan şahsa ‘çok biliyorsan sen yap diyerek’ karşılık verdiğini ve tesisleri terk ettiğini sav etti. Duruşma, kıdem tazminatı talebinin reddine hükmetti. Kararı davacı garson temyiz edince devreye Yargıtay 9. Hukuk Dairesi girdi. Kararda; “Somut uyuşmazlıkta evraktaki bilgi ve evraklardan ve bilhassa şahit anlatımlarından iş akdinin yazılı bir fesih bildirisi olmaksızın personel tarafından iş yerini terk suretiyle aksiyonlu olarak sona erdirildiği anlaşılmaktadır. Terk tarihi prestiji ile hak edildiği halde ödenmemiş personellik alacaklarının varlığı karşısında davacının terkinin bu sebebe dayandığı kabul edilerek kıdem tazminatının kabulüne karar verilmesi gerekirken reddi kusurludur. Kararın bozulmasına oy birliği ile hükmedilmiştir” denildi.
Hususla ilgili bilgi veren Toplumsal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, “İş yerlerinde çok sık çalışana müdür yahut şefleri tarafından işin iyi yapılmadığı konusunda ikazlar gelir. Kimi durumlarda da çalışan kızarak sitemini ‘çok biliyorsan, gel sen yap’ formunda lisana getirir. Bu durumda patron yahut vekilleri çalışana ‘sen bize saygısızlık yapıyorsun. Sen bana bunu söylemezsin’ diyerek çalışanı işten çıkarabiliyor. Bu bahislerden bir somut örnek ise yeni yaşandı. İş yeri vekili, çalışana ‘işi daha hakikat yapmanı istiyoruz. Ekmekleri daha küçük kes. İsraf olur’ demesi üzerine çalışanda ‘çok biliyorsan, gel sen yap’ diyor. Çalışan işten çıkartılıp tazminatı verilmiyor. Çalışan da soluğu duruşmada alıyor. Yargıtay ise, çalışanı haklı bularak tazminatlarını almasının hakkı olduğuna hükmediyor. Yani çalışanın ‘çok biliyorsan, sen yap’ kelamı patron açısından tazminatsız işten çıkarma sebebi değildir. Bu da somut bir olaydır” diye açıklık getirdi.
Cumhuriyet