Başkanlığı mühletince Rusya’dan “uzak duran”, iç işlerine karışmayan hatta sempatisinden ya da “bilinmeyen” nedenlerden saygılı davranan Donald Trump’ın yerine Biden’ın gelmesi Kremlin’de alarm zillerini çaldırmış olmalı.
Zati şahsen yeni lider, seçimlerden evvel açıkça, “Ruslar kazanmamı istemiyor” demişti. Önde gelen Rus gazetelerinden Kommersant da pazartesi günü yayımladığı yorumda, Biden’ın seçilmesinin Moskova’da rahatsızlık yarattığına dikkat çekti.
Lakin aslında fotoğraf birinci anda göründüğü kadar net değil. Moskova merkezli ABD ve Kanada Enstitüsü akademisyenlerinden Pavel Şarikov’un belirttiği üzere, ne kadar “kollamaya” çalışsa da Rusya’ya karşı Demokrat Parti idarelerinin birçoklarından fazla yaptırım Trump devrinde uygulamaya konuldu.
Bunların başında ise 2017 yılında Trump’ın imzalamak zorunda kalmasıyla yürürlüğe giren Kuzey Kore, İran ve Rusya’yı amaç alan “Amerika’nın Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası” (CAATSA) geliyor.
ABD’de Rusya’ya karşı izlenecek siyaset konusunda yürütmeyle yasama ortasında çekişme ve kaosla geçen son dört yıl, gardını nasıl alması gerektiği konusunda Moskova’nın başını karıştıran bir süreç oldu.
“Vatandaşlık Girişimi” hareketi önderi eski İktisat Bakanı Andrey Neçayev, ABD’deki Demokrat Parti idarelerinin klâsik olarak dış siyasete daha fazla tartı verdiğini, insan hakları ve kelam özgürlüğü üzere mevzuları daha yüksek sesle lisana getirdiğini söylüyor.
KÖPRÜLERİ ATMASI BEKLENMİYOR
Bu açıdan bakıldığında başkanlığı devrinde Biden’dan Rusya zıddı sert açıklamalar duymak ve kimi somut adımlar görmek sürpriz olmayacak. Biden’ın ayrıyeten, Trump devrinde hasar gören ABD-NATO ve ABD-Avrupa Birliği (AB) münasebetlerini onararak Kremlin’in “tuz basmaya “ çalıştığı yaraya pansuman yapacağı da kesin.
Buna karşılık silahsızlanma alanında iki ülkenin ortak adımlar atması bekleniyor. O denli görünüyor ki, yeni lider Rusya’ya karşı “havuç ve sopa” taktiğini uygulayacak.
Trump’a nazaran daha öngörülebilir olan Biden’ın Rusya ile köprüleri atacağına pek ihtimal verilmiyor. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un, “Hangi aday kazanırsa kazansın birlikte çalışmaya hazırız. Bağlantılarda değerli bir değişim beklemiyoruz” demesi de “diplomatik” cevaptan çok gerçekçi bir durum tespitiydi aslında.
Kulağa garip gelse de Rusların Atlantik’in öteki yakasından salvolar savurabilecek Biden’ın kazanmasına sevindiği bile varsayılabilir. Tatyana Stovaya’nın Moscow Times gazetesinde yazdığı üzere tanınan bir Rus fıkrası, “Rusya iç siyasetindeki en değerli olaylardan biri Amerikan seçimleridir” der.
Fıkrada bir oldukça gerçek hissesi var zira “dış düşman” kavramı yani ülkenin problemlerinden yabancıları sorumlu tutma taktiği, Rusya’yı yönetenlerin klâsik olarak iç siyasette en çok kullandığı, amacı her vakit 12’den vuran yenilmez bir silahtır.
Cumhuriyet